Ulica Głęboka w Lublinie jest jedną z kluczowych arterii tego miasta, łączącą Konstantynów z ulicą Narutowicza w centrum. Stanowi ona również północną granicę osiedla LSM, które jest częścią dzielnicy Rury, a także południową granicę osiedla Miasteczka Akademickiego i Śródmieścia. Długość ulicy wynosi 2,5 km.
Na odcinku od al. Kraśnickiej do ulicy Sowińskiego, ulica Głęboka jest dwujezdniowa, co ułatwia ruch pojazdów. W dalszej części, jednak, zwęża się do formy jednopasmowej. Odcinek ten pełni istotną rolę jako część obwodnicy śródmiejskiej Lublina, wpływając na poprawę komunikacji w tym rejonie.
Historia ulicy
Historia nazwy „ulica Głęboka” sięga lat 20. XX wieku. Obejmuje ona odcinek prowadzący od ulicy Gabriela Narutowicza aż do stacji transformatorowej nieopodal ulicy Lesława Pagi. W czasach, gdy ulica była jedynie polną drogą, przebiegała wąwozem, co nadawało jej osobliwego charakteru. Po II wojnie światowej, w ramach prac budowlanych, powierzchnię drogi pokryto eleganckim brukiem kamiennym, potocznie nazywanym „kocimi łbami”, a w latach 60. została wyasfaltowana.
W okresie PRL-u, od połowy lat 50. do 1991 roku, ulica funkcjonowała pod nazwą „Aleje PKWN”. Do tego czasu termin Głęboka odnosił się wyłącznie do krótkiego odcinka drogi prowadzącej do garaży przy alei Kraśnickiej. Dopiero w 1991 roku wrócono do pierwotnej nazwy, zastępując wcześniej używaną Aleję PKWN. Z kolei po 1993 roku pojawiły się plany zmiany nazwy odcinka między aleją Kraśnicką a ulicą Sowińskiego, nadawując mu miano ulicy Katyńskiej. Kolejnym pomysłem z 2014 roku było przemianowanie na Aleje Ofiar Komunizmu, jednak wszystkie te projekty zostały odrzucone w wyniku protestów lokalsów.
Najważniejszy rozwój ulicy Głębokiej miał miejsce w latach 50. i 60. XX wieku, kiedy to zrealizowano budowę osiedla oraz zabudowań uniwersyteckich pomiędzy Narutowicza a Raabego. W tym okresie zrealizowano charakterystyczne osiemnastopiętrowe wieżowce, zaprojektowane przez Janusza Ingardena, oraz imponujący budynek mieszkalny znany jako „Pekin”, będący wizjonerskim pomysłem Anny Łady i Stanisława Króla. Osiedle, zaprojektowane w zgodzie z ideą samowystarczalności, zostało wkomponowane w zieleń i stanowiło przykład architektury modernistycznej. Przed transformacją ustrojową (1989 r.) było uważane za jedną z najbardziej prestiżowych ulic w Lublinie.
Po przemianach ustrojowych ulica straciła swoje dawne znaczenie, a teren znacznie podupadł. Dopiero po 2004 roku, w wyniku akcesji Polski do Unii Europejskiej, zaczęto modernizować budynki dzięki funduszom unijnym. W efekcie tego wielu mieszkańców mogło odczuć poprawę, kiedy budynki z zewnętrznymi szarymi płytami ceramiczno-azbestowymi (eternit) zaczęły zyskiwać nowy wizerunek w ciepłych kolorach. Dużą rolę w rewitalizacji osiedla odegrało utworzenie w Lublinie w 2009 roku dwóch jednostek pomocniczych, Rury oraz Śródmieścia, które systematycznie przeprowadzają szereg usprawnień, w tym wymianę chodników oraz modernizację oświetlenia.
Wspomniana ulica Głęboka, na odcinku od ulicy Sowińskiego do ulicy Narutowicza, miała być poddana gruntownej przebudowie. Ta miała obejmować poszerzenie do czterech pasów ruchu oraz wprowadzenie zieleni w formie pasa dzielącego, a także przejść podziemnych. Inwestycja wiązała się jednak z koniecznością wycięcia 136 drzew oraz likwidacji żywopłotów i trawników na obszarze 1000 m². Mieszkańcy nie zgadzali się na te zmiany, protestując przeciwko planowanej ingerencji w przestrzeń miejską, co skutkowało wycofaniem projektu przez Urząd Miasta w połowie stycznia 2011 roku.
Aktualnie władze planują remont tego odcinka, podczas którego mają zostać zachowane dotychczasowe założenia, takie jak zieleń i obecne szerokości ulic. Planuje się również dodanie pasów rowerowych oraz lewoskrętów. Wspomniany remont mógłby być związany z planowanym przedłużeniem ulicy Muzycznej aż do ulicy Krochmalnej.
Na koniec 2013 roku przewidywano budowę wiaduktu nad Głęboką przy zbiegu ulic Filaretów i Sowińskiego, co miało ułatwić mieszkańcom dojazd do Czechowa oraz LSM-u. Projekt ten jednak porzucono na rzecz poszerzenia ulicy Sowińskiego. Obecnie prowadzone są konsultacje społeczne dotyczące tych planów.
W kontekście przedłużenia ulicy Głębokiej do Alei „Solidarności” w związku z budową Dworca Metropolitalnego, Lubelski Ratusz potwierdził, że ten projekt powinien zostać ukończony do około 2022 roku.
Instytucje przy Głębokiej
Ulica Głęboka w Lublinie jest miejscem, które łączy wiele kluczowych instytucji, istotnych dla rozwoju zarówno edukacyjnego, jak i społecznego tego regionu. Poniżej przedstawiamy, co można znaleźć przy tej ulicy:
- Centrum Sportowo-Rekreacyjne Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie,
- Centrum Ecotech-Complex Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie,
- Wydział Politologii i Instytut Psychologii UMCS (w budowie),
- Kliniki Weterynaryjne Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie,
- Administrowanie i Zarządzanie Nieruchomościami „DOM” Spółka z o.o.,
- Filia Biblioteki Hieronima Łopacińskiego.
Każda z wymienionych instytucji odgrywa ważną rolę w lokalnej społeczności, przyczyniając się do rozwoju kultury i nauki w Lublinie.
Zieleń i charakterystyczne miejsca
Podczas podróży od alei Kraśnickiej w kierunku ulicy Narutowicza, można zauważyć liczne interesujące miejsca oraz tereny zielone, które charakteryzują ten obszar Lublina.
Wśród nich znajduje się osiedle Słowackiego, Mickiewiczowskie oraz Piastowskie, które są częścią Lublina, oraz Wydział Politologii i Instytut Psychologii UMCS, będące istotnymi ośrodkami akademickimi.
Na rogu Głębokiej i Pagi usytuowany jest Pomnik ofiar Katynia, który upamiętnia to tragiczne wydarzenie. Warto również zwrócić uwagę na stację transformatorową, a także na Centrum Naukowe UMCS i akademiki usytuowane przy ulicy Langiewicza.
W tym regionie znajduje się także Park Akademicki przy UMCS, który wcześniej znany był jako Ogród Botaniczny. Kampus uniwersytecki, w skład którego wchodzą UMCS oraz UP, oferuje wiele możliwości edukacyjnych.
Podczas przejazdu warto zatrzymać się w stacji benzynowej ORLEN, a także przy pływalni UP. Na rogu Głębokiej i Raabego mieści się skwer im. Ofiar Wołynia, który jest przestrzenią zieloną z przeznaczeniem rekreacyjnym.
Nie można również zapomnieć o budynkach Uniwersytetu Przyrodniczego, które obejmują ważne ośrodki, takie jak Centrum Innowacyjno-Wdrożeniowy Nowych Technik i Technologii w Inżynierii Rolniczej oraz klinikę weterynaryjną.
Dodatkowo, w okolicy znajduje się skwer im. Leonarda Zub-Zdanowicza, który dodaje charakteru temu miejscu.
Osiedle przy Głębokiej i Wiercieńskiego oraz przyosiedlowe skwery są wypełnione charakterystycznymi wieżowcami inż. Janusza Ingardena oraz interesującym budynkiem mieszkalnym z pasażem handlowym z lat 90-tych. Warto również zwrócić uwagę na pasaże handlowe z czasów PRL o nazwach „Agata” i „Trojka”, a także na mrówkowca „Pekin”.
Komunikacja miejska
Na ulicy Głębokiej w Lublinie znajduje się niezwykle istotna infrastruktura komunikacyjna, zwłaszcza jeśli chodzi o trakcje trolejbusowe. Teren ten dysponuje jednymi z najstarszych tras, które zostały wprowadzane na jej węższym odcinku, gdzie budowa rozpoczęła się w 1963 roku.
W miarę upływu lat wprowadzano również nowe linie trolejbusowe, które znacząco poprawiły dostępność komunikacyjną mieszkańców. W szczególności w roku 2007 oraz 2012 uruchomiono nowe trasy, które sięgają aż do ulicy Wileńskiej, co znacznie zwiększyło możliwości transportowe w tej części miasta.
Przypisy
- Wyborcza.pl [online], lublin.wyborcza.pl [dostęp 11.09.2020 r.]
- Kuriera Lubelski http://www.kurierlubelski.pl/artykul/3335083,budowa-trasy-zielonej-pod-znakiem-zapytania-problemem-wiadukt-nad-ul-dworcowa,id,t.html
- Dziennik Wschodni http://www.dziennikwschodni.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20140316/LUBLIN/140319615
- Rady Dzielnic https://web.archive.org/web/20140322225005/http://um.lublin.eu/radydzielnic/index.php?t=200&fid=10431
- Motofakty http://www.motofakty.pl/artykul/lublin-pod-raclawickimi-nie-bedzie-tunelu-poszerza-za-to-dwie-wazne-ulice.html
- J. Pudło, Trolejbusy w Polsce, Księży Młyn, Łódź 2011, s.52-76
- Uchwała Rady Miasta Lublin nr XIV/120/91 z dnia 25.04.1991 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Głuska w Lublinie | Aleja Unii Lubelskiej w Lublinie | Aleja Władysława Sikorskiego w Lublinie | Ulica Hieronima Dekutowskiego w Lublinie | Aleje Racławickie w Lublinie | Ulica Józefa Franczaka „Lalka” w Lublinie | Ulica Józefa Poniatowskiego w Lublinie | Ulica Koncertowa w Lublinie | Ulica Lubartowska w Lublinie | Ulica Lubelskiego Lipca 80 w Lublinie | Słomiany Rynek | Aleja Kompozytorów Polskich w Lublinie | Ulica Filaretów w Lublinie | Ulica Feliksa Strojnowskiego w Lublinie | Ulica Eugeniusza Romera w Lublinie | Ulica Krężnicka | Ulica Diamentowa w Lublinie | Ulica Wyścigowa w Lublinie | Ulica Nowy Świat w Lublinie | Ulica Nałęczowska w LublinieOceń: Ulica Głęboka w Lublinie