Ulica Gabriela Narutowicza w Lublinie

---

Historia

W czasach średniowiecza oraz renesansu, na terenie dzisiejszej ulicy Narutowicza zaczęły pojawiać się miejskie zabudowania. Było to spowodowane obecnością traktu krakowskiego, który swoją trasę rozpoczynał przy Bramie Krakowskiej i prowadził przez ulicę Kozią. Pod koniec XVI wieku rolę tą przejęło Krakowskie Przedmieście.

W pierwszej połowie XVII wieku, zbudowano trzecią linię obwarowań miejskich, która przecięła trakt na wysokości ulic Okopowej i Górnej, gdzie to wzniesiono Bramę Panny Marii. Z kolei czwarta linia fortyfikacji, powstała w latach 70. XVII wieku, przebiegała w rejonie ulicy Lipowej oraz al. Piłsudskiego. W tym miejscu mieściła się również brama czwartej linii obronnej. Warto dodać, że mury pierwszej z wymienionych linii zostały rozebrane w 1819 roku.

Na początku XIX wieku, pod koniec wspomnianej ulicy, znajdowały się rogatki Rurskie. W 1819 roku zburzono obiekty przylegające do klasztoru brygidek, co umożliwiło zorganizowanie w tym miejscu targu, który w 1857 roku przeniesiono za nowy ratusz, przy ulicy Świętoduskiej. W 1821 roku, na styku ulicy Lipowej z obecną Narutowicza, powstała pierwsza cegielnia miejska. Z kolei w 1859 roku oddano do użytku budynek Szkoły Wojewódzkiej Lubelskiej. W latach 1884–1886, na miejscu dawnych ogrodów kapucyńskich, zbudowano teatr, dzisiejszy teatr im. Juliusza Osterwy.

W 1819 roku ulica po raz pierwszy została wybrukowana, a na koszt właścicieli posesji położono chodniki. Przebudowy i ponowne brukowania miały miejsce w latach 1888 oraz 1912. W 1909 roku ulica została utwardzona klinkierem aż do wysokości teatru im. Juliusza Osterwy.

W okresie międzywojennym, przy ulicy Narutowicza powstało wiele nowoczesnych kamienic, które uzupełniły architektoniczny charakter kwartałów, zwłaszcza w rejonie „placu gwiazdy”, gdzie skrzyżowano ul. Lipową i al. Piłsudskiego. W tym okresie wzniesiono również siedzibę Stowarzyszenia Urzędników Państwowych oraz Dom Pracy Kulturalno-Oświatowej. W 1939 roku powstał plan urbanistyczny zakładający, iż odcinek ul. Narutowicza od „placu gwiazdy” powinien mieć 34 metry szerokości z pasem zieleni pośrodku; budynki wzdłuż ulicy miały być do czterech kondygnacji i osiągać wysokość 15,5 metra.

Współczesność

Ulica Narutowicza w Lublinie jest miejscem, które łączy w sobie historyczne dziedzictwo z nowoczesnym życiem miejskim. W jej otoczeniu znajdują się dwa istotne zabytki: kościół Matki Bożej Zwycięskiej, znany ze swojej architektury oraz teatr im. J. Osterwy, który przyciąga miłośników sztuki teatralnej.

Oprócz obiektów sakralnych i kulturalnych, ulica ta gości również wiele instytucji użyteczności publicznej. Wśród nich wymienić można III LO im. Unii Lubelskiej, które odgrywa ważną rolę w edukacji młodzieży, a także Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im. H. Łopacińskiego, będącą centrum wiedzy i kultury w regionie.

Warto zaznaczyć, że w 2014 roku przeprowadzono istotne prace remontowe, które objęły odcinek ulicy Narutowicza oraz pobliskie uliczki, zaczynając od skrzyżowania z ul. Lipową oraz al. Piłsudskiego, aż do ul. Okopowej i Mościckiego. Dodatkowo, w sierpniu 2016 roku zakończono kolejny etap renowacji, który poprawił jakość infrastruktury na odcinku między ul. Lipową i al. Piłsudskiego a ul. Ochotniczą.

---

Oceń: Ulica Gabriela Narutowicza w Lublinie

---