Adam Gajewski, urodzony 17 czerwca 1909 roku w Lublinie, a zmarły 5 kwietnia 1972 roku w Gdańsku, był postacią o tragicznym wpływie na historię Polski.
Jako major Ludowego Wojska Polskiego, pełnił istotną rolę w systemie sądownictwa. Szczególnie kontrowersyjne były jego decyzje jako sędziego, bowiem wydał wyroki śmierci na wielu żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego.
Jego działalność sądowa w tamtym okresie budzi do dziś wiele emocji i refleksji na temat sprawiedliwości oraz obowiązków, jakie ciążą na ludziach sprawujących władzę.
Życiorys
Adam Gajewski rozpoczął swoją edukację, kończąc w 1927 roku państwowe gimnazjum w Lublinie, a następnie kontynuował studia w Akademii Medycyny Weterynaryjnej, które zakończył w 1928 roku. Od 1928 do 1932 roku studiował prawo na KUL, a do 1939 roku pracował jako aplikant adwokacki w Dubnie i Lublinie. W 1935 roku został mianowany podporucznikiem rezerwy Wojska Polskiego.
Jego zaangażowanie w działalność zbrojną miało miejsce 10 października 1944 roku, gdy ochotniczo wstąpił do Wojska Polskiego. W ramach służby wojskowej, 9 listopada 1944 roku, objął stanowisko sędziego Wojskowego Sądu Garnizonowego w Lublinie, a 22 lutego 1945 roku został sędzią Wojskowego Sądu Okręgowego w Lublinie. Wkrótce potem, 16 sierpnia 1945 roku, przeniesiono go do Gdyni na funkcję sędziego Wojskowego Sądu Marynarskiego. Od 19 lutego 1946 roku do 12 sierpnia 1947 roku pełnił rolę zastępcy szefa Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku.
Po zakończeniu służby wojskowej, Adam Gajewski pracował jako radca prawny w Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych w Gdańsku. Jego działalność zawodowa była wielokrotnie doceniana, co potwierdza przyznanie mu Srebrnego Krzyża Zasługi w 1946 roku.
W trakcie swojej kariery sędziowskiej, Gajewski brał udział w procesach, które budziły wiele kontrowersji. Jako sędzia Wojskowego Sądu Okręgowego w Lublinie wydał w dniu 9 kwietnia 1945 roku wyrok śmierci na jedenastu żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego, w tym na dwóch cichociemnych: Mieczysława Szczepańskiego oraz Czesława Rossińskiego. Wyroki te zostały wykonane 12 kwietnia 1945 roku.
Jako sędzia Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku, 11 lipca 1946 roku, wydał wyrok śmierci na ppor. Feliksa Selmanowicza „Zagończyka”, dowódcę patrolu dywersyjnego 5 Brygady Wileńskiej AK. Kolejną decyzją, która wzbudziła wiele emocji była kara śmierci, jaką nałożył 3 sierpnia na Danutę Siedzikównę „Inkę”, łączniczkę i sanitariuszkę tej samej brygady; oboje zostali straceni 28 sierpnia 1946 roku.
W dniu 30 sierpnia 1946 roku, Gajewski skazał na dożywotnie więzienie dokera Nowego Portu w Gdańsku, Władysława Miasojedowa, oskarżonego o violent attack on three WUBP officers in Gdańsk; w wyniku zamachu śmierć poniósł Karol Gronkiewicz. Mimo początkowej decyzji o dożywociu, końcowy wyrok zamieniono na 15 lat więzienia po amnestii. Pozostali dokerzy oskarżeni, Stefan Mencel, Henryk Wysocki i Jan Znamierowski również otrzymali surowe wyroki.
Adam Gajewski znalazł swoje miejsce spoczynku na cmentarzu Oliwskim w Gdańsku, zyskując tym samym trwałe miejsce w historii. Jego życie i osiągnięcia pozostają częścią złożonej układanki polskiego wymiaru sprawiedliwości i wojskowych tradycji po II wojnie światowej.
Pozostali ludzie w kategorii "Prawo i sprawiedliwość":
Wojciech Kręcisz | Władysław Raczkowski (adwokat) | Jacek Czaja | Teresa Flemming-Kulesza | Stanisław Estreich | Łukasz Piebiak | Maciej Miłosz | Wiesław Błuś | Joanna Misztal-Konecka | Czesław Martyniak | Janusz Niczyporuk | Andrzej Sylwestrzak | Jan Namitkiewicz | Wojciech Orłowski (prawnik) | Piotr Zakrzewski (prawnik) | Wiesław Kamiński (prawnik) | Stanisław Lizer | Aleksander Bieliński | Krzysztof PiasecznyOceń: Adam Gajewski (sędzia)