Krystyna Jagoda Mrugalska, ur. 2 października 1937 roku w Lublinie, to postać, która na zawsze wpisała się w historię polskiego społeczeństwa. Była nie tylko wpływową działaczką społeczną, ale i pedagogiem, którego praca miała na celu wsparcie osób z niepełnosprawnością intelektualną.
W 1965 roku założyła Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, ustanawiając tym samym bazę działania, która przez dekady miała na celu poprawę jakości życia i integrację osób z niepełnosprawnościami w społeczeństwie. Pełniła funkcję wieloletniej prezes tej organizacji, kierując jej działalnością do końca swojego życia.
Krystyna Mrugalska zmarła 29 listopada 2024 roku, pozostawiając po sobie niezwykły ślad w sercach tych, którzy mieli przyjemność z nią współpracować oraz wszystkich, którzy korzystali z jej wsparcia.
Życiorys
Krystyna Mrugalska ukończyła studia z zakresu pedagogiki specjalnej oraz wychowania muzycznego na Uniwersytecie Warszawskim. W 1958 roku podjęła pracę jako nauczycielka w szkole muzycznej oraz w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach. Dwa lata później, w 1960 roku, na świat przyszedł jej syn Grzegorz, który urodził się z niepełnosprawnością. Już w 1963 roku Krystyna zaczęła aktywnie działać na rzecz rehabilitacji osób z upośledzeniem umysłowym.
W 1964 roku, przy Towarzystwie Przyjaciół Dzieci, z jej inicjatywy powstał ruch rodziców dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Była pionierką w prowadzeniu grup rytmiki leczniczej w Polsce. W następnych latach, jako kierownik wychowania w domu pomocy społecznej dla dzieci z upośledzeniem w Międzylesiu, w pierwszej połowie lat 70. zainicjowała nowatorskie zasady normalizacji życia tych dzieci.
Od 1966 do 1980 roku, Krystyna sprawowała funkcję kierownika działu pomocy osobom z upośledzeniem umysłowym w zarządzie głównym TPD. W tym czasie zajmowała się organizacją szkoleń dla rodziców, pedagogów oraz lekarzy. W 1978 roku zrealizowała swój autorski projekt i utworzyła pierwszy w Polsce Ośrodek Wczesnej Interwencji. Następnie, pełniąc obowiązki kierownika Pracowni Rehabilitacji Upośledzenia Umysłowego w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w latach 1980-1992, kontynuowała swoje ważne przedsięwzięcia.
W 1991 roku Krystyna Mrugalska była inicjatorką powołania Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, gdzie przez wiele lat piastowała stanowisko prezesa. Została także prezesem honorowym tej organizacji. W 2003 roku była współzałożycielką Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami i objęła funkcję pierwszej przewodniczącej. W 2011 roku otrzymała honorowe przewodnictwo w PFON.
Odznaczenia i wyróżnienia
W ciągu swojej kariery, Krystyna Mrugalska otrzymała liczne odznaczenia i wyróżnienia, które potwierdzają jej znaczące osiągnięcia oraz wkład w różne dziedziny. Oto lista najważniejszych nagród:
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2013),
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1998),
- Tytuł honorowego obywatela Zagórowa (2013),
- Order Uśmiechu (2000),
- Medal Świętego Jerzego (1998),
- Nagroda RPO im. Pawła Włodkowica (2012),
- Medal Świętego Brata Alberta (2019),
- Medal „Fideliter et Constanter” przyznany przez ZG PSONI (nr 2, 1998).
Przypisy
- Nie żyje Krystyna Mrugalska – założycielka i Prezes Honorowa PSONI. bip.brpo.gov.pl, 29.11.2024 r. [dostęp 29.11.2024 r.]
- Nie żyje Krystyna Mrugalska. pfon.org, 29.11.2024 r. [dostęp 30.11.2024 r.]
- Kawalerowie. orderusmiechu.pl. [dostęp 05.09.2024 r.]
- Nagroda im. Pawła Włodkowica. bip.brpo.gov.pl. [dostęp 30.11.2024 r.]
- Odznaczenia z okazji Święta Niepodległości. prezydent.pl, 11.11.2013 r. [dostęp 12.11.2013 r.]
- a b c d Uchwała nr XVIII/214/2013 Rady Miejskiej Zagórowa z dnia 05.06.2013 r. w sprawie nadania tytułu Honorowego Obywatela Gminy i Miasta Zagórów. zagorow.pl. [dostęp 12.11.2013 r.]
- a b Krystyna Mrugalska. rpo.gov.pl, 04.12.2012 r. [dostęp 24.06.2021 r.]
- Wręczenie Medali św. Brata Alberta. diecezja.pl, 19.03.2019 r. [dostęp 24.06.2021 r.]
- Kronika koncertów. Orkiestra Vita Activa. [dostęp 26.09.2019 r.]
- Barbara Abramowska: Taka dobra historia… ciąg dalszy. Warszawa: PSOUU, 2013, s. 417.
- a b c Krystyna Mrugalska. psouu.org.pl. [dostęp 12.11.2013 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Tadeusz Klimski | Stanisław Westfal | Michał Woźniak (biochemik) | Tomasz Borecki | Andrzej Gil | Witold Rzymowski | Zdzisław Lewandowski | Marek Opielak | Antoni Niedzielski (psycholog) | Adam Bromberg | Barbara Kiereś | Krzysztof Choiński | Stanisław Śnieżewski | Stanisław Jerzy Czuczwar | Wojciech Nowakowski (elektronik) | Jan Kajetan Trojański | Anna Marciniak-Czochra | Jan Władysław Dawid | Andrzej Nowakowski (historyk) | Gabriel Juda LichtenfeldOceń: Krystyna Mrugalska