Romuald Gierasieński, urodzony 6 lutego 1885 roku w Lublinie, pozostaje jednym z kluczowych przedstawicieli polskiej sceny artystycznej XX wieku. Zmarł 21 czerwca 1956 roku w malowniczym Kazimierzu Dolnym.
Jako aktor, tancerz oraz monologista, Gierasieński zdobył ogromną popularność w okresie dwudziestolecia międzywojennego, stając się ikoniczną postacią kabaretową i rewiową.
Jego niezwykły talent i charyzma przyciągały tłumy, a jego występy na scenie były przepełnione emocjami i zaangażowaniem, co sprawiło, że był jednym z najczęściej rozpoznawanych artystów swojego czasu.
Życiorys
Debiutował jako tancerz w 1902 roku, a jego kariera aktorska rozwinęła się później. Od 1910 roku występował na deskach Teatru Popularnego w Łodzi. Już od 1911 roku pojawiał się w warszawskich teatrzykach rewiowych i kabaretach, takich jak: „Renaissance”, „Bagatela”, „Venus”, „Żywa Mucha”, „Komedia”, „Praskie Miniatury”, „Miraż”, „Czarny Kot”, „Argus”.
Podczas wyjazdów artystycznych miał okazję występować na scenach w Kaliszu, Kielcach oraz Częstochowie. W okresie międzywojennym uważany był za jednego z najpopularniejszych aktorów kabaretowych, a pasjonujące występy przyniosły mu przydomek Króla Humoru. Był uznawany za mistrza komedii, specjalizując się w skeczach, monologach oraz recytacjach.
Znajdował się w gronie wybitnych artystów rewii i kabaretu, z powodzeniem występując w takich produkcjach jak: „Qui pro Quo”, „Morskie Oko”, „Banda”, „Cyrulik Warszawski”, „Wielka Rewia”. Od 1920 roku stał się także aktorem filmowym, biorąc udział w komediach zarówno niemego, jak i dźwiękowego kina. Zasłynął jako wykonawca epizodycznych ról, często przyciągających uwagę poprzez karykaturalne przerysowanie (Królowa przedmieścia, Ada! To nie wypada!).
W trakcie swojej kariery stworzył również wiele nagrań płytowych dla wytwórni Syrena Rekord. W okresie II wojny światowej zamieszkiwał w Kazimierzu nad Wisłą, gdzie przy ulicy Czerniawy zbudował niewielki domek. Wspólnie z żoną, Marią Żelską (właściwie Marcjanna Zgorzelska), zorganizował muzeum polskiego kabaretu z czasów międzywojennych. W muzeum zgromadził zdjęcia, karykatury, listy, rysunki oraz wierszyki okolicznościowe.
Po zakończeniu II wojny światowej kontynuował działalność artystyczną na deskach teatrów w Łodzi, Warszawie oraz Lublinie. Po śmierci spoczął wraz z żoną na cmentarzu parafialnym na Wietrznej Górze.
Filmografia
Filmografia Romualda Gierasieńskiego obejmuje szereg ról, które z pewnością przyczyniły się do jego uznania w polskiej kinematografii. W ciągu swojej kariery artystycznej wystąpił w różnorodnych produkcjach, od komedii po dramaty. Oto lista filmów, w których brał udział:
- 1939: Doktór Murek jako portier,
- 1938: Królowa przedmieścia jako Majcherek,
- 1937: Znachor jako bileter Franek,
- 1937: Parada Warszawy,
- 1936: Ada! To nie wypada! jako posłaniec Rzepka,
- 1935: Panienka z poste restante jako kontroler,
- 1934: Córka generała Pankratowa jako wynajmujący mieszkanie rewolucjonistce,
- 1934: Co mój mąż robi w nocy… jako starszy kelner Fafuła, ojciec Kazi,
- 1927: Uśmiech losu jako baloniarz,
- 1922: Wszystko się kręci,
- 1920: Konsul Pomeranc.
Spektakle teatralne
Romuald Gierasieński był utalentowanym twórcą teatralnym, który na przestrzeni lat pozostawił po sobie wiele niezapomnianych spektakli. Jego dorobek artystyczny obejmuje różnorodne produkcje, które zapisały się w historii polskiego teatru. Poniżej przedstawiamy wybrane wydarzenia teatralne z jego bogatej kariery:
- 1911 – Tajemnice haremu, teatr letni „Renesans”,
- 1911 – Dziecię starego miasta, teatr letni „Renesans”,
- 1915 – Car jedzie, „Polskie miniatury”,
- 1919 – Orfeusz w piekle, „Teatra Stołeczny”,
- 1921 – Serce i bufet, „Qui Pro Quo”,
- 1922 – Tilly, Milly i Willy, „Qui Pro Quo”,
- 1922 – Wszystko się kręci, „Roccoco”,
- 1924 – Szopka brzuchosławicka, „Stańczyk”,
- 1926 – Ostatnia nagość, „Qui Pro Quo”,
- 1927 – Hokus–pokus, Teatr Nowości,
- 1930 – Serce Warszawy,
- 1933 – Syrena na wędce, „Cyganeria”,
- 1934 – Banda w komplecie, „Banda”,
- 1935 – Z przedziałkiem, „Cyrulik Warszawski”,
- 1936 – Mycie głowy, „Cyrulik Warszawski”,
- 1937 – Taniec szczęścia, „8.15”,
- 1945 – Plecy, „Teatr Syrena”, Łódź,
- 1949 – Piękna Helena, „Teatr Muzyczny”, Lublin,
- 1951 – Zemsta nietoperza, „Teatr Muzyczny”, Lublin,
- 1955 – Pan Damazy, „Teatr im. Juliusza Osterwy”, Lublin.
Każdy z tych spektakli podkreśla różnorodność i kreatywność Gierasieńskiego w świecie teatru, pozostawiając niezatarty ślad w pamięci widzów.
Dyskografia
W poniższej sekcji przedstawiamy dyskografię Romualda Gierasieńskiego, uznanego artysty Teatrów Miejskich w Warszawie, który pozostawił po sobie istotny ślad w polskiej kulturze muzycznej.
- 1927 – Romuald Gierasieński artysta Teatrów Miejskich w Warszawie, Syrena Rekord (SR 3079–3082),
- 1928 – Romuald Gierasieński i Jerzy Boroński znakomici Humoryści Scen Warszawskich, Syrena Rekord (SR 3220–3222),
- 1928 – Romuald Gierasieński, Maria Żelska oraz Marian Domosławski artyści Teatrów Warszawskich, Syrena Rekord (SR 3241–3243),
- 1929 – Maria Żelska, Romuald Gierasieński, Maria Żelska oraz Jerzy Boroński artyści Scen Warszawskich, Syrena Rekord (SR 3308–3310),
- 1930 – Romuald Gierasieński, Konrad Tom oraz Stefania Betcherowa artyści Scen Warszawskich, Syrena Rekord (SR 3483–3488).
Przypisy
- a b Temat na weekend: Śladami Króla Humoru. [dostęp 03.01.2013 r.]
- Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965. Warszawa: PWN, 1973 r., s. 905.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Aleksandra Radwan | Adam Kamieniecki | Czesław Makowski | Alicja Telatycka | Marcin Wójcik (artysta kabaretowy) | Mariusz Maliszewski | Katarzyna Skoniecka | Katarzyna Skolimowska | Piotr Cugowski | Piotr Sztajdel | Daniel de Tramecourt | Tomasz Zawadzki (malarz) | Zbigniew Kotyłło | Jan Maria Kłoczowski | Wacław Gralewski | Barbara Zbrożyna | Leopold Borkowski | Alina Jackiewicz-Kaczmarek | Jerzy Kornowicz | Władysław BrankiewiczOceń: Romuald Gierasieński