Zygmunt Marian Grabowski, urodzony 13 sierpnia 1891 roku w Lublinie, a zmarły tragicznie 19 września 1939 roku, jest postacią niezapomnianą w polskiej sztuce malarskiej. Jako artysta, legionista oraz autor licznych prac tematycznych, w szczególności z zakresu legionowej historii oraz portretów marszałka Piłsudskiego, zdobył uznanie w swoich czasach.
Grabowski był synem Stanisława i Marii z Lasockich. Jego artystyczna kariera rozpoczęła się w 1911 roku, kiedy to postanowił podjąć studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, w pracowni Stanisława Lentza. W czasie I wojny światowej, w sierpniu 1915 roku, wstąpił do Legionów Polskich, gdzie jego umiejętności artystyczne znalazły zastosowanie w sztuce wojennej. Został przydzielony do oddziału telegraficznego przy 1 pułku piechoty, a później do Oddziału Technicznego (saperów) 7 pułku piechoty.
Warto zaznaczyć, że jeden z jego portretów, przedstawiający atak Moskali na okopy Legionów pod Kościuchnówką, był wystawiany w sali Tronowej poznańskiego Zamku w okresie międzywojennym. Zamek ten wówczas pełnił funkcję jednej z oficjalnych rezydencji prezydentów Polski, co świadczy o doniosłości jego dzieła.
Po zakończeniu wojny z bolszewikami, Grabowski został zweryfikowany na stopień porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów rezerwowych piechoty. Narastająca niepewność polityczna nie zniechęciła go do dalszej pracy artystycznej; w 1934 roku posiadał przydział mobilizacyjny do 5 pułku piechoty Legionów w Wilnie.
Przed nadchodzącą wojną Grabowski zyskał popularność dzięki licznym wystawom oraz swojej twórczości jako grafik użytkowy, ekslibrystyk, a nawet karykaturzysta. Dodatkowo, był uznawanym krytykiem sztuki, którego felietony i relacje z wystaw ukazywały się w Ilustrowanym Kurierze Codziennym.
Przypisy
- Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Zygmunt Grabowski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 20.11.2016 r.]
- Dorota Jarecka "Jak Hitler walczył ze "sztuką zdegenerowaną", Mówią Wieki 11/2003 r.
- Rocznik oficerski rezerw 1934, s. 19, 419.
- Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1983, s. 226.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Michał Biernacki | Juliusz Grabowski (aktor) | Andrzej Syska | Anna Próchniak | Gverilla | Piotr Bajus | Czesław Michniak | Katarzyna Babis | Marcin Różycki | Henryk Hochman | Jarek Mankiewicz | Katarzyna Ptasińska | Justyna Czechowska | Adam Fiala | DJ Feel-X | Maciej Zień | Piotr Sztajdel | Piotr Cugowski | Katarzyna Skolimowska | Katarzyna SkonieckaOceń: Zygmunt Grabowski (malarz)