Park Bronowicki

Interesująca jest historia tego miejsca, które w przeszłości przeszło szereg zmian. Początkowe koncepcje jego stworzenia, prowadzone przez projektanta Feliksa Bieczyńskiego (twórczego umysłu znanego również z lubelskiego Ogrodu Saskiego), miały na celu urządzenie parku u zbiegu ulic 1 Maja i Fabrycznej. Już w 1856 roku Bieczyński zwrócił się do władz gubernialnych o zatwierdzenie budowy parku dla pracowników, niestety z braku funduszy projekt został porzucony.

Realizacja parku Foksal miała miejsce w 1869 roku, kiedy to Edward Chróścielewski, dzierżawca bronowickiego folwarku, przekuł ideał w rzeczywistość. W roku 1875 miasto zakupiło te tereny, zlecając Aleksandrowi Zwierzchowskiemu przekształcenie parku na cele publiczne, co spotkało się z entuzjastycznym przyjęciem przez lokalną społeczność. W tym okresie park cieszył się dużą popularnością, oferując mieszkańcom Lublina różnorodne atrakcje, takie jak pijalnia wód mineralnych czy wypożyczalnia szczudeł.

Z biegiem lat jednak zainteresowanie parkiem zaczęło maleć, szczególnie po wybudowaniu rzeźni w bliskim sąsiedztwie w 1894 roku. W 1905 roku park przeszedł na własność Komitetu Trzeźwości, a w 1910 roku architekt Z. Kisielewski zaproponował plan rewitalizacji, który ostatecznie nie został zrealizowany. W latach 1908–1915 w parku powstała scena teatralna dla lokalnych towarzystw, niestety z powodu zniszczeń wojskowych musiała zostać rozebrana.

Po zburzeniu rzeźni w latach 20. XX wieku podjęto wysiłki, aby przywrócić dawną świetność Parku Bronowickiego, co dobitnie pokazuje projekt miejskiej łaźni autorstwa Bohdana Kelles-Krauzego. Niestety, czynniki te nie pomogły, a park stracił na znaczeniu, co pogłębiły zniszczenia spowodowane huraganem w 1931 roku. Od tego czasu, park przeszedł wiele zmian, w tym otwarcie części dla dzieci w 1935 roku, a późniejsze zniszczenia w czasie II wojny światowej jedynie pogłębiły kryzys miejsca.

Obecnie, od 1982 roku, Park Bronowicki znajduje się w rejestrze zabytków województwa lubelskiego, co świadczy o jego wartości historycznej. Jednakże musimy zauważyć, że jego walory uległy osłabieniu wskutek intensywnego ruchu kołowego w najbliższej okolicy, a dopełniają je takie obiekty jak miejska toaleta, centrum handlowe oraz zajazd Lwów. Choć park ma jeszcze pewne funkcje rekreacyjne, jego pierwotne znaczenie zdaje się umykać, a dotychczasowy ruch spacerowy nie dorównuje temu z końca XIX wieku. Naprzeciw parku wznosi się kościół św. Michała Archanioła, który od 1938 roku stanowi stały punkt orientacyjny dla odwiedzających to miejsce.