Andrzej Markowski (muzyk)

---

Życiorys

Andrzej Markowski urodził się 22 sierpnia 1924 roku w Lublinie, w muzykalnej rodzinie, jako syn Tadeusza (1881–1969), znanego śpiewaka oraz aktora, oraz Marianny. Jako młodszy brat Jana (1913–1980), kompozytora i pianisty, od najmłodszych lat otoczony był muzyką. W wieku 12 lat rozpoczął grę na organach, występując w jednym z lubelskich klasztorów.

W latach 1939–1941 uczęszczał do Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Lublinie, gdzie kształcił się pod okiem Artura Malawskiego w zakresie kompozycji. W czasach niemieckiej okupacji działał w warszawskiej kawiarni „U Aktorek”, a między 1943 a 1944 rokiem szlifował swoje umiejętności pianisty u Marceliny Kimontt-Jacynowej. Jako aktywny członek Armii Krajowej brał udział w powstaniu warszawskim, podczas którego stworzył wiele piosenek okupacyjnych. Po kapitulacji powstania został wraz z bratem aresztowany przez Niemców i więziony w Oflagu VII A Murnau.

Po wojnie Markowski był podchorążym II Korpusu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Kontynuował edukację muzyczną w Trinity College of Music w Londynie (1946–1947) pod kierunkiem Aleca Rowleya, a także w PWSM w Warszawie (1947–1954), ucząc się od Witolda Rowickiego (dyrygentura) oraz Piotra Rytla i Tadeusza Szeligowskiego (kompozycja).

W 1966 roku zainicjował utworzenie Międzynarodowego Festiwalu Oratoryjno-Kantatowego Wratislavia Cantans, pełniąc funkcję pierwszego dyrektora. Jego działalność artystyczna przyczyniła się do powstania wielu znaczących wydarzeń muzycznych, w tym Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej we Wrocławiu, Festiwalu Muzyki Organowej i Klawesynowej oraz Festiwalu Krakowska Wiosna Młodych Muzyków.

Był także twórcą wielu kompozycji orkiestrowych, instrumentalnych i rozrywkowych. W życiu osobistym był mężem Bogusławy Kazimiery (1923–2019). Zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 1-3-21).

Muzyka filmowa

Andrzej Markowski to artysta, którego twórczość w dziedzinie muzyki filmowej odzwierciedla niezwykle bogate doświadczenia. W jego dyskografii można znaleźć wiele znaczących dzieł, które do dziś cieszą się uznaniem.

• Pokolenie (1954),
• Cień (1956),
• Krzyż Walecznych (1958),
• Milcząca gwiazda (1959),
• Wielka, większa i największa (1962),
• Ranny w lesie (1963),
• Popioły (1965),
• Przekładaniec (1968),
• Pan Wołodyjowski (1969).

Kariera dyrygencka

Kariera dyrygencka Andrzeja Markowskiego obejmuje wiele znaczących instytucji muzycznych, które przyczyniły się do rozwoju jego talentu. W latach 1955–1958 był związany z Filharmonią Śląską, gdzie zdobywał pierwsze doświadczenia jako dyrygent.

Kolejnym ważnym etapem jego kariery była Filharmonia Krakowska, w której działał w latach 1959–1964, wpływając na rozwój lokalnej kultury muzycznej. Następnie, w latach 1965–1969, miał zaszczyt pracować w Filharmonii we Wrocławiu, co było kolejnym krokiem w jego artystycznej drodze.

Od 1971 do 1978 roku Markowski pełnił funkcję dyrygenta w Filharmonii Narodowej w Warszawie, gdzie współpracował z wieloma wybitnymi artystami oraz przyczynił się do organizacji licznych koncertów. Jego kariera zakończyła się w Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina, gdzie pracował od 1981 do 1986 roku, pozostawiając po sobie trwały ślad w polskiej muzyce klasycznej.

Nagrody

Andrzej Markowski, uznany muzyk, zdobył liczne wyróżnienia za swoją działalność artystyczną. W 1965 roku otrzymał nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki II stopnia, co stanowiło ważny krok w jego karierze. Następnie, w 1974 roku, przyznano mu Nagrodę Państwową I stopnia za wybitne osiągnięcia artystyczne na festiwalu „Warszawska Jesień”.

Jego talent doceniony został także przez krytyków muzycznych, którzy przyznali mu dwukrotnie nagrodę Orfeusza w latach 1968 i 1971. Warto dodać, że Markowski wzbogacił swoje osiągnięcia o doroczną nagrodę Związku Kompozytorów Polskich zarówno w 1969, jak i w 1971 roku.

W 1974 roku, za nagranie utworu Krzysztofa Pendereckiego, „Jutrznia”, artysta otrzymał prestiżową nagrodę płytową Grand Prix du Disque Charles Cros we Francji. To wyróżnienie podkreśla znaczenie jego pracy i wpływ na świat muzyki.

Upamiętnienie

W Warszawie, przyal. Stanów Zjednoczonych 18, znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona Andrzejowi Markowskiemu. Ten utalentowany muzyk mieszkał w tym miejscu w latach 1965–1986, a upamiętnienie przypomina mieszkańcom o jego wkładzie w kulturę muzyczną.

---

Oceń: Andrzej Markowski (muzyk)

---