Zbigniew Hołdys, urodzony 19 grudnia 1951 roku w Lublinie, to postać wielce utalentowana, znana jako polski wokalista, muzyk oraz kompozytor. Jego twórczość obejmuje również inne dziedziny artystyczne, takie jak poezja, dziennikarstwo, grafika oraz scenariusze filmowe.
Największą popularność zdobył w latach 1977–1991 jako lider, kompozytor oraz gitarzysta w zespole muzycznym Perfect, którego był jednym z pierwszych współzałożycieli. Jego wkład w polską muzykę rockową jest nieoceniony, a jego utwory wciąż mają wpływ na kolejne pokolenia artystów.
Młodość
„W latach 60. Zbigniew Hołdys uczęszczał do XVII Liceum Ogólnokształcącego im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Warszawie. Jednakże, niestety, nie udało mu się ukończyć tej szkoły. Po pewnym czasie podjął pracę jako urzędnik w Zakładzie Technologii Spirytusu i Drożdży. Jednocześnie zatrudnił się w Głównym Urzędzie Statystycznym w Warszawie. W latach 70. Hołdys postanowił wznowić naukę w szkole wieczorowej, aby zdobyć dyplom maturalny, jednak szybko zrezygnował z tego zamiaru i zdecydował się na wyjazd do Stanów Zjednoczonych. W dalszym etapie swojego życia nie kontynuował edukacji.”
Kariera muzyczna
Rozpoczęcie działalności artystycznej miało miejsce, gdy miał zaledwie szesnaście lat, gdy grał w hipisowskim zespole Kwiaty Warszawy. Wkrótce potem dołączył do formacji RH−, z którą wystąpił na festiwalu FAMA w 1969 roku, zdobywając nagrodę specjalną im. Zbigniewa Namysłowskiego za utwór własnej kompozycji „Hymn do zachodzącego słońca”. Rok później Hołdys jako pierwszy w Polsce zaprezentował nagrania one-man-band, gdzie samodzielnie wykonywał wszystkie partie instrumentalne. Wkrótce po tym stał się częścią projektu związanego z Marylą Rodowicz.
Na przestrzeni kolejnych lat, jego działalność artystyczna skoncentrowana była na tworzeniu indywidualnych projektów muzycznych, w tym zespołu Dzikie Dziecko oraz nagrań solowych. Hołdys miał również okazję współpracować z innymi znanymi artystami, takimi jak Andrzej i Eliza, 2 plus 1 oraz Anna Jantar. W 1976 roku zdecydował się na wyjazd do Stanów Zjednoczonych, gdzie występował w polonijnych lokalach gastronomicznych. Po powrocie do kraju, w 1977 roku, wydał utwór „Co się stało z Magdą K.”, który później wykonywała także grupa Strachy na Lachy.
W lecie 1978 roku, Hołdys dołączył do zespołu muzycznego Perfect Super Show and Disco Band, zwanego później po prostu Perfect. Grupa ta została założona przez Wojciecha Morawskiego, Zdzisława Zawadzkiego, Pawła Tabakę, Ewę Konarzewską i Barbarę Trzetrzelewską. Wspólnie nagrali szereg utworów, w tym jego własne kompozycje „Jego nie ma” oraz „Nie ma mogiły rock and rolla”, co przyniosło mu znaczną popularność. Niestety, sprzeczne z ideologią PRL wypowiedzi artysty w zagranicznej prasie przyciągnęły złość władz, co uniemożliwiło im koncertowanie w Polsce. W 1978 roku Hołdys wyjechał ponownie do USA i koncertował w polskich klubach aż do 1979 roku. Po powrocie z za Oceanu, zespół zmienił kierunek muzyczny z disco na rockowy, co spowodowało odejście Tabaki z zespołu. W tym samym roku do grupy dołączył Grzegorz Markowski, a latem 1980 roku, oficjalnie zmienili nazwę na Perfect.
W 1981 roku, Perfect zdobył ogromną popularność, dzięki takim utworom jak: „Chcemy być sobą”, „Nie płacz Ewka”, „Ale wkoło jest wesoło” oraz „Niewiele ci mogę dać”. Hołdys skomponował kolejne z pamiętnych hitów dla Perfectu w 1982 roku, w tym „Autobiografię”. Niestety, rok później artysta opuścił zespół, co przyczyniło się do jego rozwiązania. W wywiadzie z 2006 roku przyznał, że jego decyzja była spowodowana zmęczeniem życiem artystycznym oraz wszechobecną presją pracy, związanej z intensywnym koncertowaniem oraz uzgodnieniami z cenzurą.
W 1983 roku, Hołdys zorganizował sesję nagraniową do albumu I Ching, gdzie jego kompozycje wykonali muzycy znani z zespołów Maanam, TSA, Krzak, Osjan, Breakout oraz Martyna Jakubowicz. Niedługo po tym wspólnie z Wojciechem Waglewskim, Andrzejem Nowickim, oraz Wojciechem Morawskim założył grupę Morawski Waglewski Nowicki Hołdys, która funkcjonowała w latach 1984-1985. Po wydaniu albumu Świnie w 1985 roku, oraz kilkunastu koncertach, formacja przestała istnieć.
W 1986 roku znał zespół Plugawy Anonim, a w 1987 znów wystąpił z Perfectem, z którym dał koncert na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie. W okresie adwentu do wolnych wyborów w 1989 roku, został liderem kampanii wyborczej warszawskiej „Solidarności”. Po trasie koncertowej w USA powrócił do kraju i skupił się na życiu rodzinnym.
W 2000 roku, artysta powrócił na scenę po długim okresie milczenia, występując w Sali Kongresowej, którego występ był dedykowany jego dwunastoletniemu synowi, Tytusowi. Po tym wydarzeniu wydał album Hołdys.com, a w 2002 roku zaprezentował utwór „Stalker” na festiwalu w Opolu. W 2007, w 63. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego, nagrał utwór „Pocałunek” do wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego jako hołd dla tego wydarzenia. W 2010 roku założył zespół Hołdys Kosmos, w skład którego weszli: Kuba Koźba, Sajmon, Tytus Hołdys, Mateusz Owczarek, Artur Kempa, Bogdan Wawrzynowicz oraz Grzegorz Grzyb.
W kolejnych latach artysta ograniczył aktywność muzyczną, ale czasami występował jako gitarzysta z Krzysztofem Zalewskim. Po 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego uczestniczył w koncercie „Ja płonę”. Regularnie występował gościnnie z zespołami Dżem oraz Budka Suflera, w szczególności podczas 50-lecia grupy. Od 2024 roku, artysta uczestniczy w projekcie muzycznym o nazwie Hołdys Waglewski Karmiński Orchestra, gdzie po raz pierwszy zaprezentował siebie w Gitarowym Rekordzie Guinessa we Wrocławiu. Także w październiku 2024 roku zagrał na reaktywowanym festiwalu Rockowisko z zespołem All Stars Band.
Działalność pozamuzyczna
Przez wiele miesięcy Zbigniew Hołdys wykonywał obowiązki technika statystycznego w Głównym Urzędzie Statystycznym. Jego zaangażowanie w obszarze kultury i muzyki świadczy o tym, że w 1984 roku otrzymał tytuł członka honorowego Klubu Muzycznego im. Anny Jantar. W latach 1988–1989 pełnił funkcję redaktora naczelnego pisma muzycznego „Non Stop”. W ramach swojej pracy starał się przekształcić ten magazyn na bardziej ogólnokulturalny, włączając w to elementy polityczne, co niestety nie zyskało akceptacji wśród czytelników.
W czerwcu 1989 roku Hołdys był szefem promocji kampanii wyborczej Komitetu Obywatelskiego w stolicy. Następnie, od 1990 roku, działał jako korespondent dla polonijnych stacji radiowych w Stanach Zjednoczonych. Jego dorobek obejmuje również rolę wydawcy w czasopismach „Grill” (1992) i „Ultra Szmata” (1998), których losy nie były pomyślne – obydwa tytuły zakończyły działalność po kilku wydaniach. W latach 2002–2004 prowadził własny program telewizyjny „Hołdys Guru” emitowany na MTV oraz TVP2, a w tym samym okresie pisał także felietony dla portalu interia.pl.
W okresie od 2012 do 2022 roku pracował jako publicysta tygodnika „Newsweek Polska”. Cennym osiągnięciem w jego życiu artystycznym było założenie sklepu muzycznego, który mieścił się w pawilonie przy ul. Szwankowskiego na warszawskim Bemowie. W latach 1992–2007 był również właścicielem popularnego sklepu Instrumenty Muzyczne, mieszczącego się przy ul. Wspólnej w Warszawie, gdzie organizowano spotkania z wybitnymi artystami z branży rockowej i popowej, takimi jak Kirk Hammett, Mick Taylor czy Ritchie Blackmore. W tym miejscu zapewniano również sprzęt awaryjny dla koncertów wielkich gwiazd, w tym Michaela Jacksona i The Rolling Stones.
Hołdys miał także doświadczenie pedagogiczne jako wykładowca w Warszawskiej Szkole Filmowej w latach 2004–2007. Zainicjował program akademicki o nazwie Akademia Sztuk Przepięknych, który jest realizowany podczas Festiwalu Przystanek Woodstock. Jako grafik, Hołdys jest autorem znaku graficznego filmu „Kiler” oraz producentem płyty „Szmata” zespołu Sto % Bawełny.
Jako twórca sztuk teatralnych oraz scenariuszy filmowych, wprowadził na scenę przetłumaczoną przez siebie sztukę „Pif paf, jesteś trup!” autorstwa Williama Mastrosimone, która znalazła swoje miejsce m.in. w Teatrze Studio oraz na deskach Collegium Nobilium w Akademii Teatralnej. Hołdys angażuje się także w działalność charytatywną, jako założyciel fundacji Dzieci Ulicy. Organizował koncerty poświęcone pamięci Marka Kotańskiego, nazywane „Dniem Kotana”, a z grupą osób borykających się z problemem uzależnienia oraz bezdomności, nagrał utwór „Pomóż mi”, który stał się hymnem tej inicjatywy.
W styczniu 2012 roku, podczas dyskusji na temat przyjęcia umowy ACTA w Polsce, Zbigniew Hołdys wyraził poparcie dla zapisów tej umowy, które miały na celu zaostrzenie walki z piractwem internetowym. Jego poglądy spotkały się z dużą krytyką, zwłaszcza w przestrzeni internetowej. W kwietniu 2013 roku, w uznaniu za swoją działalność w dziedzinie kultury, został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Życie prywatne
16 maja 1987 roku Zbigniew Hołdys zawarł związek małżeński z Bogumiłą. Para ma dwóch synów: Tytusa oraz Dawida, który jest dzieckiem Bogumiły z jej wcześniejszego małżeństwa. W 2020 roku na świat przyszedł jego wnuk, Bruno. Rodzina mieszka w Falentach, które stają się ich spokojnym domem.
Zbigniew jest również ojcem chrzestnym Piotra Zybowskiego, syna Urszuli Kasprzak i Stanisława Zybowskiego. Jego relacje rodzinne są dla niego bardzo ważne i stanowią istotny element życia codziennego.
Dyskografia
Nagrania solowe
Albumy
Rok | Tytuł |
---|---|
2000 | Hołdys.com
|
Single
Rok wydania | Nazwa utworu | Miejsce na liście | Nazwa albumu | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
LP3 | SLiP | ||||||||
1977 | „Co się stało z Magdą K.” | 6 | – | – | |||||
2002 | „Stalker” | 11 | 55 | ||||||
2010 | „Kuba” | 3 | 2 | ||||||
„–” oznacza, że pozycja nie była notowana. |
Inne notowane utwory
Rok | Tytuł | Pozycja na liście | Album | |
---|---|---|---|---|
LP3 | SLiP | |||
2000 | „Pałac” | 27 | – | Hołdys.com |
„Kołysanka dla Tytusa” | 26 | – | ||
„Fire” | 11 | – | – | |
„Będziesz moja” | 9 | 56 | Hołdys.com | |
„–” pozycja nie była notowana. |
Muzyka filmowa
W obszarze muzyki filmowej Zbigniew Hołdys stworzył utwór zatytułowany „Stan wewnętrzny”, który charakteryzuje się niezwykłym wykonaniem muzyki oraz kompozycją.
Albumy zespołowe
Perfect
Warta uwagi jest grupa Perfect, której dyskografia zasługuje na osobny artykuł. Do najważniejszych albumów zespołu należą:
- Perfect – 1981,
- UNU – 1982,
- Live – 1983,
- Live April 1’1987 – 1987,
- 1971–1991 Historie Nieznane – 1991.
Inne
Do kolejnych interesujących projektów Hołdysa należy:
- I Ching – 1984,
- Świnie (Morawski, Waglewski, Nowicki, Hołdys) – 1985,
- Hey Jimi – Polskie gitary grają Hendrixa – 2008.
Gościnnie
Artysta współpracował z wieloma znanymi muzykami, w tym:
- Halina Frąckowiak – Idę (1974) – odpowiedzialność za gitarę w utworach „Słońca, Moje Słońca”, „Bawimy się w życie” oraz „Panna Pszeniczna”,
- Anna Jantar – „Ktoś między nami” (1979) – wspaniałe wykonanie piosenki wspólnie z Anną Jantar,
- Lady Pank – Tacy sami (1988) – autor tekstów do takich utworów jak „John Belushi”, „Mała Wojna” oraz „Giga – Giganci”,
- Liroy – Dzień Szaka-l’a – Bafangoo cz. 2 (1999) – gitara w utworze „Dzień Szaka-l’a”,
- WWO – „Witam was w rzeczywistości” (2005) – gitara w utworze tytułowym,
- Wojciech Pilichowski – „Fair of Noise” (2010) – wokal w utworze „Ludzie”,
- Budka Suflera & Felicjan Andrzejczak – 10 lat samotności (2020) – współautorstwo tekstów do utworów „10 lat samotności” oraz „Ziemia jest płaska”.
Filmografia
Filmografia Zbigniewa Hołdysa obejmuje wiele istotnych dzieł, które są znaczącymi pozycjami w polskiej kinematografii.
- Moja krew, twoja krew (1986, film dokumentalny, reżyseria: Andrzej Kostenko),
- Kiler (1997, film fabularny, reżyseria: Juliusz Machulski) jako mężczyzna na lotnisku,
- Historia polskiego rocka (2008, film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota),
- Beats of Freedom – Zew wolności (2009, film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota),
- Wkręceni 2 (2015, film fabularny, reżyseria: Piotr Wereśniak) jako krytyk.
Każdy z tych filmów wnosi coś wyjątkowego do jego kariery oraz do ogółu polskiej kultury filmowej.
Przypisy
- Rockowisko 2024 - polskie gwiazdy rocka znów zagrają w Łodzi. Reaktywacja słynnego festiwalu w Klubie Wytwórnia [online], Express ilustrowany [dostęp 21.11.2024 r.]
- x, Zbigniew Hołdys przestał być publicystą „Newsweeka” [online], wirtualnemedia.pl, 21.11.2022 r. [dostęp 21.11.2022 r.]
- Plugawy Anonim [online], The Perfect Rock Band Story, 27.10.2016 r. [dostęp 02.01.2019 r.]
- Perfect. rmf.fm. [dostęp 10.09.2016 r.]
- Liliana Śnieg-Czaplewska: Zbigniew i Tytus Hołdys – Chcemy być sobą. polki.pl. [dostęp 13.05.2015 r.]
- Fabryka Projektów: I ching – zapomniana perełka rocka. naszglos.info. [dostęp 02.07.2013 r.]
- ZAiKS ma 95 lat [online], mkidn.gov.pl, 24.04.2013 r. [dostęp 24.04.2013 r.]
- Wojciech Staszewski: Jakby kolega na wysokości powiedział: „No masz, zasrańcu, w prezencie”. Rozmowa ze Zbigniewem Hołdysem. [w:] Duży Format [online]. 21.11.2006 r. [dostęp 20.04.2014 r.]
- Kamil Rubik: Perfect – Niepokonany. Rozmowa z Grzegorzem Markowskim. Rock Magazyn. [dostęp 08.06.2009 r.]
- Michał Boroń: Zbigniew Hołdys: Lufa i ogór. muzyka.interia.pl. [dostęp 19.12.2011 r.]
- Hołdys raportuje ze studia. www.magazyngitarzysta.pl. [dostęp 13.11.2010 r.]
- Alex Kłoś: Hołdys wraca na scenę. „Nie lubię branży muzycznej”. warszawa.wyborcza.pl. [dostęp 03.12.2010 r.]
- Mariusz Cieślik: Hołdys: Mam gdzieś internetowy lincz. Newsweek.pl. [dostęp 07.02.2012 r.]
- Leszek Gnoiński, Jan Skaradziński: Encyklopedia Polskiego Rocka. Poznań: In Rock, 2006, s. 412–413. ISBN 83-60157-14-6.
- Interia: Legendarny sklep znika. muzyka.interia.pl. [dostęp 10.12.2007 r.]
- Morawski Waglewski Nowicki Hołdys – Świnie. muzyczny.jogger.pl. [dostęp 03.05.2007 r.]
- Marian Butrym: Dola idola. Młodzieżowa Agenja Wydawnicza, 1985, s. 26. ISBN 83-203-2029-1.
- Marian Butrym: Dola idola. Młodzieżowa Agenja Wydawnicza, 1985, s. 25. ISBN 83-203-2029-1.
- Krzysztof Śmietana: Zbigniew Hołdys – Filmweb.
- Perfect: Perfect – biografia. www.perfect.art.pl. [dostęp 04.06.2009 r.]
- Perfect – biografia. www.80s.pl. [dostęp 03.06.2009 r.]
- Perfect – historia. [dostęp 04.06.2009 r.]
- Zbigniew Hołdys – „Hołdys.com”. muzyka.onet.pl. [dostęp 17.10.2011 r.]
- FilmPolski.pl – Zbigniew Hołdys. filmpolski.pl. [dostęp 10.02.2015 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Krzysztof Woliński (muzyk) | Jakub Glatsztejn | Ludwik Bronisz-Pikało | Marcin Jastrzębski (fotograf) | Norbert Grzegorczyk | Mariusz Derewecki | Ewa Tyc-Karpińska | Mariusz Szczerski | Rafał Bartmiński | Halina Szymulska | Piotr Szczepanik | Marcin Świetlicki | Andrzej Kot | Maria Gorczyńska | Maciej Sieńczyk | Ludomir Michał Rogowski | Junior Stress | Józef Czechowicz (poeta) | Alfred Gauda | Andrzej Markowski (muzyk)Oceń: Zbigniew Hołdys