Edmund Goldzamt, urodzony 18 sierpnia 1921 roku w Lublinie, to postać o niezwykłym wkładzie w świat architektury. Jego życie, które zakończyło się 3 listopada 1990 roku w Moskwie, pełne było inspiracji i twórczości.
Był on polskim architektem o żydowskich korzeniach, który w swojej karierze nie tylko projektował, ale także zajmował się teorią architektury. Jego osiągnięcia w tej dziedzinie pozostawiły niezatarty ślad na polskim i międzynarodowym rynku architektonicznym.
Życiorys
W okresie niemieckiej okupacji Lwowa, Edmund Goldzamt znalazł się w Taszkencie, a następnie dotarł do Moskwy, gdzie podjął studia na Moskiewskim Instytucie Architektury. W 1946 roku obronił pracę dyplomową, której mentorem był Wiktor Baburow, a jej tytuł brzmiał Warszawa − projekt odbudowy.
Goldzamt był również autorem ważnego referatu, który przedstawił na zjeździe architektów w Warszawie, organizowanym przez Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą w dniach 20−21 czerwca 1949 roku. Jego wystąpienie miało kluczowe znaczenie, ponieważ na jego podstawie zdecydowano o przyjęciu realizmu socjalistycznego jako „obowiązującej metody twórczej” w architekturze krajowej.
W 1952 roku, na skutek inicjatywy Józefa Sigalina, zamieszkał w Polsce wraz z rodziną. W okresie od 1952 do 1970 roku, Goldzamt uzyskał doktorat i jednocześnie prowadził zajęcia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1964 roku, wspólnie z żoną Haliną Gurianową, zrealizował budynek sanatorium w Kołobrzegu.
Twórczość
Edmund Goldzamt jest znaczącą postacią w dziedzinie architektury i urbanistyki. W swojej twórczości poruszał wiele istotnych tematów związanych z architekturą, społeczeństwem oraz dziedzictwem kulturowym. Poniżej przedstawiamy niezwykle interesujące publikacje, które wyszły spod jego pióra:
- Architektura zespołów śródmiejskich i problemy dziedzictwa, Warszawa 1956,
- W miastach włoskich, Warszawa 1959,
- William Morris a geneza społeczna architektury nowoczesnej, Warszawa 1967,
- William Morris et la Genese Sociale de l’Architecture Moderne, Wrocław 1967,
- Urbanistyka krajów socjalistycznych: problemy społeczne, Warszawa 1968,
- Urban Planning in Socialist Countries, Berlin 1974, Stuttgart 1975, Mediolan 1977, Barcelona 1980,
- Modele przemian zespołów osadniczych, Warszawa 1976,
- William Morris und die sozialen Ursprunge der modernen Architektur, Dresden 1976,
- Gradostroitel’naya kul’tura evropejskih socialističeskih stran (Edmund Goldzamt i Oleg Aleksandrovič Švidkovskij), Moskva: Strojizdat, 1985,
- V noč’ gitlerovskoj okkupacii – ob architekture i gorode buduščego, 1986. (?),
- Kultura urbanistyczna krajów socjalistycznych, współautor: Oleg Szwidkowski, Warszawa 1987.
Przypisy
- Luksusowe domy wczasowe doby PRL-u. Niektóre wciąż istnieją! [online], www.bryla.pl [dostęp 23.11.2017 r.] (pol.).
- Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020, s. 389. ISBN 978-83-280-3725-0.
- Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020, s. 386. ISBN 978-83-280-3725-0.
- E. Goldzamt, "Zagadnienie realizmu socjalistycznego w architekturze", w: "O polską architekturę socjalistyczną", Warszawa 1950, s. 15-47: por. tegoż, "O realizm socjalistyczny w architekturze", "Nowe Drogi" 1949, nr 3, s. 134-157;
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Mariusz Kozik | Tomasz Lengren | Jacek Kulm | Szczepan Sadurski | Jann | Marian Mariański | Klemens Mielczarek | Krystyna Sadowska | Katarzyna Józefowicz | Andrzej Chętko | Helena Rolandowa | Janina Porazińska | Grzegorz Pawlak (fotograf) | Ryszard Kornacki | Aleksander Zelwerowicz | Anna Iberszer | Hanna Łochocka | Dominik Kisiel | Klemens Junosza | Jerzy ŁapińskiOceń: Edmund Goldzamt