Jerzy Rosenblatt

---

Życiorys

Jerzy Rosenblatt urodził się 6 listopada 1872 roku w Lublinie, w rodzinie Bera (Berysza), który był znanym talmudystą oraz zamożnym kupcem drzewnym, a jego matka to Estera Ginsberg. Po ukończeniu gimnazjum w Warszawie (lub Lublinie?) w 1891, studiował na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. W trakcie swojego kształcenia zaangażował się w ruch syjonistyczny, a w 1897 roku zdobył dyplom lekarza. Specjalizację zrealizował w klinice występującej w Berlinie, a następnie przez dwa lata praktykował w Wiedniu i Londynie.

W 1899 roku osiedlił się na stałe w Łodzi, gdzie rozpoczął pracę jako lekarz, prowadząc gabinet laryngologiczny zlokalizowany przy ul. Piotrkowskiej 35. Jego zaangażowanie społeczne ujawniło się podczas rewolucji lat 1905-1907, gdy aktywnie wspierał żydowskich socjalistów, którzy we współpracy z polskimi socjalistami przeciwdziałali pogromom Żydów.

W 1899 roku był jednym z organizatorów Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności. Od 1906 roku wziął również udział w zakładaniu Żydowskiego Towarzystwa Muzycznego i Literackiego „Hazomir”, którego prezesurę objął w 1914. Towarzystwo to mieściło się na II piętrze budynku przy al. Tadeusza Kościuszki 21, obok żeńskiego gimnazjum im. E. Orzeszkowej.

Rosenblatt był również współorganizatorem Żydowskiego Towarzystwa Gimnastyczno-Sportowego w 1912 roku, które przekształcono w 1917 roku w Żydowskie Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe „Bar-Kochiba”. Ponadto zainicjował działalność żydowskiego skautingu. Pełnił funkcję przewodniczącego Rady Opiekuńczej Szkoły Rzemieślniczo-Technicznej Towarzystwa Szerzenia Oświaty i Wiedzy Technicznej, popularnie zwanej „Talmud Tora”, która znajdowała się przy ul. Pomorskiej.

W latach 1925–1928 piastował stanowisko przewodniczącego Gminy Żydowskiej w Łodzi. Jego felietony i artykuły polityczne publikowane były w codziennej gazecie „Łodzier Togblat” oraz w różnych czasopismach żydowskich, gdzie wyrażał swoje silne stanowisko przeciwko antysemityzmowi, zwłaszcza w wersji propagowanej przez ruch endecki.

W wyniku wyborów z początku 1917 roku, będąc kandydatem Centralnego Żydowskiego Komitetu Wyborczego, Rosenblatt uzyskał mandat Rady Miejskiej w Łodzi, w której to roli pełnił obowiązki aż do 1933 roku, a następnie szybko został wiceprzewodniczącym. W 1918 roku zasiadł w Radzie Stanu Królestwa Polskiego, mianowanej przez Radę Regencyjną. W okresie lat 1919-1935 pełnił mandat posła, najpierw na Sejm Ustawodawczy, a potem w trzech kolejnych kadencjach. Jako zwolennik idei Teodora Herzla, odegrał kluczową rolę w rozwoju ruchu syjonistycznego w Łodzi, będąc twórcą i przywódcą Łódzkiego Komitetu Syjonistycznego oraz jego prezesem w latach 1919-1920.

W 1920 roku, pełniąc funkcję zastępcy prezesa Klubu Żydowskiego w Łodzi przy ul. Piotrkowskiej 23, Rosenblatt mieszkał niezmiennie przy ul. Piotrkowskiej 35. Po wybuchu II wojny światowej, na przełomie 1939 roku, udało mu się uciec z okupowanej Polski, kierując się przez Austrię do Szwajcarii, a stamtąd dotarł do Palestyny, gdzie zmarł.

---

Oceń: Jerzy Rosenblatt

---