Witold Podgórski

---

Życiorys

Przed II wojną światową

Witold Podgórski swoje edukacyjne kroki stawiał w Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Warszawie. W 1934 roku przeniósł się do Gimnazjum im. Stefana Żeromskiego, gdzie związał się z lokalną komórką Komunistycznego Związku Młodzieży Polski (KZMP). Tam rozpoczął intensywne zajęcia polityczne, pełniąc obowiązki technika oraz współorganizując „Rewolucyjny Związek Młodzieży Szkolnej”. 30 kwietnia 1936 roku został aresztowany za wieszanie transparentów z okazji Święta Pracy. Po dwóch tygodniach aresztu, z uwagi na brak dowodów, został zwolniony i poddany nadzorowi policyjnemu przez kolejne trzy miesiące.

W 1937 roku Podgórski zdał maturę w Szkole im. Ziemi Mazowieckiej, co otworzyło mu drzwi do studiów na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Józefa Piłsudskiego. Na uczelni aktywnie uczestniczył w pracach Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”, a po rozwiązaniu organizacji w 1938 roku wstąpił do Klubu Demokratycznego.

II wojna światowa

We wrześniu 1939 roku, po tragicznej klęsce Warszawy, Podgórski, razem z rodziną, przeniósł się do Lublina. Tam, przez pewien czas, zarabiał jako robotnik w cukierni. Jego losy sprowadziły go w 1940 roku znowu do stolicy, gdzie podjął pracę jako weterynarz w lecznicy mieszczącej się przy Krakowskim Przedmieściu 41. Niestety, jego działalność związana z opozycją polityczną przyciągnęła uwagę gestapo, które w 1940 roku próbowało go aresztować w domu jego rodziców przy ul. Powsińskiej. W wyniku tego incydentu, gestapo aresztowało jego matkę, Annę Podgórską, która spędziła kilka miesięcy na Pawiaku.

Po tej dramatycznej sytuacji, Podgórski zdecydował się na zmianę nazwiska na Kowalski, pod którym pozostał do zakończenia wojny. Mimo trudności, nie zaprzestał nauki i zdołał ukończyć czwarty rok weterynarii. Po pracy w lecznicy do 1942 roku, uruchomił warsztat wulkanizacyjny przy ul. Nowogrodzkiej 27 w Warszawie, gdzie w rzeczywistości prowadził złożoną działalność związaną z oporem wobec okupacji. Działał w Gwardii Ludowej, pomagając w przechowywaniu materiałów wybuchowych oraz w drukowaniu fałszywych dokumentów dla Żydów, a także uczestnicząc w ich transportach z getta do bezpiecznej strefy.

W marcu 1944 roku, kiedy gestapo uchwyciło tropy związane z działalnością wulkanizacyjną, Podgórski zdołał przeżyć dzięki szybkiej ucieczce z niebezpiecznego miejsca. Po dwóch tygodniach, niestety, został przypadkowo zatrzymany przez niemiecką żandarmerię, po czym trafił do gestapo w alei Szucha, a następnie na Pawiak. Pomimo brutalnych przesłuchań, nie zdołano odkryć jego prawdziwej tożsamości. Po pewnym czasie został skierowany do prac przymusowych w Niemczech, skąd wykupili go za pieniądze rodziny oraz Armii Ludowej. W czerwcu 1944 roku udało mu się wrócić do Grochowa w Warszawie, gdzie przebywał aż do października tego roku.

Po II wojnie światowej

Po zakończeniu konfliktu, 10 października 1944 roku, Podgórski dołączył do Polskiej Partii Robotniczej, przekształconej później w PZPR, oraz Milicji Obywatelskiej. Tam objął stanowisko sekretarza kancelarii ogólnej zarówno warszawskiej komendy miejskiej, jak i wojewódzkiej MO. Jako oficer śledczy do spraw politycznych, zastąpił porucznika Józefa Światły. Po jego odejściu w maju 1945 roku, Podgórski awansował na dowódcę operacyjnego Komendy MO województwa warszawskiego, gdzie brał udział w zwalczaniu tzw. bandyckiego podziemia.

Obawiając się metod, które stosował Światło, Podgórski próbował odejść ze służby, jednak został przeniesiony do Wrocławia z argumentacją, że w mieście tym otwarto nowy wydział weterynaryjny na tamtejszym uniwersytecie. W Wrocławiu objął stanowisko zastępcy szefa wydziału śledczego, ale jego dążenia do zwolnienia z pracy nie przyniosły rezultatu i w 1948 roku przeszedł krótki areszt.

W 1950 roku ukończył studia na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracował w Urzędzie Wojewódzkim w Wrocławiu, a następnie jako lekarz weterynarii w Powiatowym Zakładzie Leczniczym w Trzebini oraz we wrocławskiej delegaturze Ministerstwa Przemysłu Mięsnego i Mleczarskiego. W latach 1954–1955 był głównym inspektorem w tym resorcie, a następnie dyrektorem w Państwowym Zakładzie Przemysłu Bioweterynaryjnego w Gorzowie Wielkopolskim. Jako lekarz weterynarii pracował też w Państwowej Lecznicy dla Zwierząt w Trzebnicy i w spółdzielni „Zgoda” w Wałbrzychu, aż do emerytury, którą przeszedł w 1978 roku.

Na przełomie lat 80. udostępnił piwnicę swojego domu na Biskupinie we Wrocławiu na potrzeby drukarni Solidarności Walczącej.

Awanse

Witold Podgórski, znany ze swojej służby wojskowej, przeszedł przez kilka ważnych awansów w swojej karierze. Poniżej przedstawiamy kluczowe daty i stopnie wojskowe, które zdobył:

• podporucznik MO – 3 maja 1945 roku, mianowany rozkazem nominacyjnym nr 12 Ministra Bezpieczeństwa Publicznego,
• porucznik MO – 1 października 1945 roku,
• kapitan MON – 16 grudnia 1949 roku.

Odznaczenia

Witold Podgórski otrzymał szereg wyróżnień za swoje heroiczne czyny. Wśród nich znajdują się:

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – odznaczony 3 sierpnia 1945 roku,
• Srebrny Krzyż Zasługi – przyznany przez Krajową Radę Narodową 4 października 1946 roku.

Życie rodzinne

Witold Podgórski był potomkiem znanych działaczy niepodległościowych, Przemysława Podgórskiego oraz Anny Podgórskiej. Jako członek rodziny z historycznymi korzeniami, był także bratem Marii Piskorskiej, która wyszła za mąż za Tomasza Piskorskiego, tragicznie zamordowanego w Charkowie.

W swoim życiu osobistym Witold zdecydował się na małżeństwo dwukrotnie. Po raz pierwszy z Haliną Ciemniewską, a później z Danutą Cichocką. Z tego drugiego związku przyszły na świat dwie córki, Magda i Klara.

Po zakończeniu życia, znalazł spoczynek w rodzinnym grobowcu, który mieści się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 195-II-8).

---

Oceń: Witold Podgórski

---