Marian Pirożyński

---

Biogram

Marian Pirożyński był synem Stanisława oraz Marii Teofili Jurkiewicz. Ukończył szkołę powszechną oraz tzw. Szkołę Lubelską w 1917 roku. W tym samym roku rozpoczął studia matematyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, lecz po trzech semestrach zdecydował się na zaciągnięcie do wojska, aby uczestniczyć w wojnie polsko-bolszewickiej. Tam pełnił funkcję sanitariusza, a w wyniku dramatycznych wydarzeń znalazł się chwilowo w sowieckiej niewoli, z której udało mu się uciec. Służba wojskowa zakończyła się na stopniu plutonowego.

W nawiązaniu do swoich doświadczeń w czasie wojny, podjął decyzję o wstąpieniu do zakonu redemptorystów w Mościskach, gdzie przeszedł nowicjat. 19 marca 1922 roku złożył śluby czasowe, a trzy lata później, 19 marca 1925, złożył śluby wieczyste. Ukończył studia teologiczne w zakonnym seminarium duchownym w Tuchowie, a 28 czerwca 1925 roku został wyświęcony na kapłana. Zaledwie rok później, na polecenie władz zakonnych, rozpoczął ponownie studia matematyczne na UJ. Od sierpnia 1927 do grudnia 1929 roku mieszkał w warszawskim klasztorze. W 1930 roku objął stanowisko dyrektora iuvenatu, czyli małego seminarium duchownego, w Toruniu.

Od lutego 1932 roku jego działalność skoncentrowała się na Warszawie, gdzie jego żołnierskie metody wychowania młodzieży zakonnej budziły kontrowersje i niechęć wśród starszych konfratrów. W maju 1938 roku został przeniesiony z powrotem do klasztoru w Mościskach. Po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 roku, zgłosił się na ochotnika do pracy duszpasterskiej w Wrocławiu, gdzie był jednym z pierwszych duszpasterzy akademickich. Znaczną część swojego życia spędził w klasztorach redemptorystów w Warszawie, Gliwicach, a od 1961 roku ponownie w Warszawie.

28 września 1953 roku Pirożyński został aresztowany. Zaledwie rok później, 20 sierpnia 1954 roku, skazano go na rok więzienia, który zaliczono mu na poczet wcześniejszego aresztu. Został zwolniony 22 grudnia 1954 roku. 30 maja 1958 roku ponownie aresztowano go pod zarzutem nielegalnego drukowania broszur religijnych oraz handlu papierem i dewizami. Ostatecznie, 8 lutego 1959 roku, skazano go na dwa lata więzienia i nałożono grzywnę w wysokości 4 700 zł. Po odbyciu kary, został zwolniony 1 czerwca 1960 roku.

Pirożyński był autorem poradnika bibliotecznego “Co czytać? Poradnik dla czytających książki” (1932), w którym starał się nakłonić młodzież „niewyrobioną duchowo” do samokształcenia. Z tego powodu zyskał miano symbolu katolickiego obskurantyzmu w oczach niektórych mediów oraz środowisk. Krytyczny stosunek do jego działań prezentował Tadeusz Boy-Żeleński, a także wiele czasopism takich jak „Wiadomości Literackie”, „Robotnik”, „Kultura”, „Dwutygodnik Literacki” oraz „Zwiastun Ewangeliczny”. W odpowiedzi na krytykę, przyznał się do popełnienia pewnych błędów „technicznych” w swojej książce, a także próbował bronić się przed zarzutami pisarzy katolickich. Władze zakonne zakazały mu wszczynania polemiki z krytykami, a mimo to starał się obejść ten zakaz, publikując teksty pod licznymi pseudonimami, takimi jak Michał Bilewski, Bolesław Czerwiński, Piotr Giżewski, Aleksander Grzeszczak, Kazimierz Hryniewicz, Gerard Kamiński czy wiele innych.

Głównym dziełem literackim Pirożyńskiego jest „Kształcenie charakteru”, które ukazało się w 1946 roku w księgarni „Postęp” we Wrocławiu, a autor użył wówczas pseudonimu Aleksander Korewa.

---

Oceń: Marian Pirożyński

---