Hubert Walerian Czuma, urodzony 2 listopada 1930 roku w Lublinie, był znaczącą postacią w polskim Kościele katolickim. Jako jezuita oraz działacz opozycji w czasach PRL, pozostawił trwały ślad w historii Polski.
Jego życie i praca dobitnie świadczą o zaangażowaniu w sprawy społeczne i duchowe, które były niezwykle istotne w trudnych latach PRL.
Niestety, Hubert Czuma zmarł 19 września 2019 roku w Warszawie, ale jego dziedzictwo wciąż inspiruje kolejne pokolenia.
Życiorys
Hubert Czuma był synem Ignacego Czumy oraz Lubow z domu Szujskiej. Wchodził w skład rodziny, która miała silne wojskowe tradycje, będąc bratankiem generała Waleriana Czumy. Poza tym, Hubert miał rodzeństwo, z którego wyróżnia się Andrzej, Benedykt, Jerzy oraz Łukasz Czumowie. Jego edukacja rozpoczęła się na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie studiował przez rok.
Dnia 2 października 1948 roku, w Kaliszu, Hubert podjął pierwsze kroki ku życiu zakonnemu, wstępując do nowicjatu Towarzystwa Jezusowego. Po siedmiu latach, 30 października 1955 roku, otrzymał święcenia kapłańskie w Lublinie. Jego dalsza edukacja miała miejsce w szkołach jezuickich, w tym w warszawskim Bobolanum, gdzie doskonalił swoje umiejętności teologiczne. Po ukończeniu studiów, Hubert pełnił rolę duszpasterza akademickiego oraz prefekta małego seminarium znajdującego się w Łodzi.
Od 1961 roku przez kolejne dwa lata był duszpasterzem akademickim w Gdańsku. Następnie przeniósł się do Lublina, gdzie w latach 1963–1971 pełnił rolę duszpasterza akademickiego oraz, od 1968 roku, przełożonego wspólnoty jezuickiej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
Wspólnie z braćmi działał aktywnie w niejawnej organizacji Ruch. Po jej dekonspiracji, Hubert w 1970 roku został tymczasowo aresztowany, a następnie przewieziony do więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Jego uwolnienie miało miejsce po przeszło sześciu miesiącach, dzięki staraniom prymasa Stefana Wyszyńskiego oraz wielu innych wpływowych osób.
Po opuszczeniu więzienia, Hubert kontynuował swoją pracę duszpasterską w Kaliszu i Bydgoszczy. W 1973 roku objął stanowisko duszpasterza akademickiego w Szczecinie, gdzie przebywał przez pięć lat. Następnie wyjechał do Rzymu, aby uczestniczyć w rocznym studium duchowości.
W latach 1977–1979 współorganizował Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, a także Studencki Komitet Solidarności w Szczecinie. W 1978 roku, podczas swojej posługi w Szczecinie, zorganizował odczyt opozycjonisty Leszka Moczulskiego, który przyciągnął około półtora tysiąca słuchaczy. Po tym wydarzeniu władze postanowiły przenieść go do Radomia, gdzie podjął pracę od 1979 roku. Należał do „Solidarności”, a po wprowadzeniu stanu wojennego poświęcił się organizacji mszy za ojczyznę oraz wsparciu dla osób represjonowanych i ich rodzin.
W latach 90. Hubert był redaktorem diecezjalnego tygodnika „Ave”, gdzie aktywnie uczestniczył w tworzeniu treści. Posiada również na koncie wiele publikacji książkowych oraz artykułów, które ukazywały się w czasopismach zarówno kościelnych, jak i świeckich.
Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie
Hubert Czuma zdobył wiele uznania i odznaczeń w ciągu swojego życia. W 1995 roku został uhonorowany honorowym członkostwem w Niezależnym Samorządnym Związku Zawodowym „Solidarność”, co stanowi ważny moment w jego karierze.
W 2006 roku odznaczono go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, co podkreśla jego znaczący wkład w rozwój kraju. Dodatkowo, Czuma otrzymał tytuł honorowego obywatela kilku miast: Szczecina w 2008 roku, Radomia w 2015 oraz Lublina w 2016. Wyróżnienia te są dowodem na jego wpływ na lokalne społeczności.
W uznaniu jego zasług, uhonorowano go także Medalem Bene Merenti Civitas Radomiensis. Ponadto, jego pamięć została uczczona poprzez nadanie jego imienia jednej z ulic w Radomiu, co świadczy o trwałym śladzie, jaki pozostawił w historii tego miasta.
Wybrane publikacje
Hubert Czuma, jako autor wielu ważnych prac, wniósł znaczący wkład w polski dyskurs akademicki oraz społeczną refleksję. Oto kilka jego wybranych publikacji:
- Młodzi a problem odpowiedzialności, 1988,
- Młodzi, brońcie swej godności!, 1988,
- Wspomnienia z PRL (współautor), 2001.
Przypisy
- Ojciec Hubert Czuma SJ będzie miał swoją ulicę. jezuici.pl, 27.10.2020 r. [dostęp 13.09.2022 r.]
- Ojciec Hubert Czuma honorowym obywatelem Lublina. dziennikwschodni.pl, 12.05.2016 r. [dostęp 13.09.2022 r.]
- Ojciec Hubert Czuma przyjął tytuł Honorowego Obywatela Miasta Radomia. radomnews.pl, 15.09.2015 r. [dostęp 13.09.2022 r.]
- Beata Czuma: Zmarł działacz opozycji z czasów PRL o. Hubert Czuma. wp.pl, 19.09.2019 r. [dostęp 13.09.2022 r.]
- a b Niezłomny jezuita Hubert Czuma. gs24.pl, 05.07.2008 r. [dostęp 13.09.2022 r.]
- Pół wieku kapłaństwa ojca Huberta Czumy. Ksiądz z więzienia. slowo.com.pl, 24.11.2005 r. [dostęp 13.09.2022 r.]
- Hubert Czuma. czuma.pl. [dostęp 26.04.2014 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Henryk Tymoteusz Marciniak | Kazimierz Łuszczyński | Salomon Eiger | Rafał Charzyński | Maria Marta Kazimiera Wołowska | Aleksander Hauke-Ligowski | Mirosław Kowalczyk (duchowny) | Jarosław Roman Marczewski | Abraham Eiger | Marek Słomka | Urszula Michalak | Janusz Kania | Paweł Chojecki | Marian Pirożyński | Krzysztof Kaucha | Tomasz Kot (jezuita) | Adam Bab | Jacek WoronieckiOceń: Hubert Czuma