Tadeusz Wacław Budynkiewicz

---

Osiągnięcia twórcze

Od 1961 roku Tadeusz Wacław Budynkiewicz zajmuje się projektowaniem oraz tworzeniem ekslibrisów, w których korzysta z techniki typograficznej. Wszystkie jego dzieła wykonane są przy użyciu tradycyjnych metod typograficznych. Pomimo ograniczonego zestawu czcionek, osiągają one wysoki poziom artystyczny. Typografia, z racji swojego charakteru, nie sprzyja nadmiernemu gadulstwu, co jest zarówno jej atutem, jak i ograniczeniem. Dlatego też ekslibrisy Budynkiewicza wyróżniają się harmonijną kompozycją oraz przejrzystym układem, w którym panuje równowaga.

Praca w technice typograficznej wiąże się z dużymi wyzwaniami, ponieważ autor posługuje się ograniczonymi środkami wyrazu, takimi jak materiały drukarskie i wybór czcionek. Mimo to, potrafi tworzyć interesujące i zrozumiałe kompozycje graficzne. Od 1961 do 1998 roku zrealizował ponad 1000 ekslibrisów.

Warto podkreślić, że ważnym aspektem całej twórczości Budynkiewicza jest jego przystosowanie do współczesnych warunków drukarskich. Każdego roku wprowadzane są nowe technologie, które zagrażają tradycyjnym, solidnym metodom ręcznego składu. Niestety, wiele drukarń rezygnuje z typografii, co prowadzi do systematycznego ograniczania wyposażenia warsztatów drukarskich.

Budynkiewicz jest ostatnim, znanym twórcą w Polsce, który stosuje typografię do tworzenia ekslibrisów, co stanowi dla niego duże wyzwanie. W obliczu cyfryzacji wielu drukarni, które zlikwidowały tradycyjne metody, on wciąż pielęgnuje i rozwija tę unikatową technikę. Na swoim koncie ma blisko 2500 ekslibrisów.

Tematyka jego dzieł jest niezwykle różnorodna. Budynkiewicz pokazuje, że nawet przy użyciu standardowych znaków drukarskich można stworzyć bogatą fabułę. W swoich ekslibrisach potrafi zaskakująco opowiadać historie, a także celnie i sugestywnie przedstawiać osobistości, którym dedykuje swoje znaki. Lublin, które było jego domem przez całe życie, a także lokalne instytucje i ludzie, zajmują szczególne miejsce w jego twórczości. Niezmiernie trudno jest wymienić wszystkich lublinian, którzy otrzymali od niego ekslibrisy.

Oprócz Lublina, Budynkiewicz realizował również ekslibrisy dla mieszkańców i instytucji w innych miastach ziemi lubelskiej, takich jak: Chełm, Kazimierz Dolny, Nałęczów czy Zamość. Jego dorobek artystyczny obejmuje także udział w licznych konkursach oraz wystawach ekslibrisów w Polsce i za granicą. Jego prace były prezentowane na 450 wystawach, zarówno krajowych, jak i zagranicznych.

Wziął również udział w międzynarodowych konkursach na ekslibrisy, w tym:

• Mińsk – Białoruś 1978,
• Jessy – Rumunia 1980,
• RFN Frankfurt – Buchmesse ’84,
• XX Międzynarodowy Konkurs Ekslibrisu w Weimarze 1984,
• Międzynarodowy Konkurs Ekslibrisu Sint-Wiklaas – Belgia 1985,
• Międzynarodowy Konkurs na Ekslibris w Debreczynie 1989,
• II Konkurs Narodowy Stowarzyszenia Kolekcjonerów Szachowych w Londynie 1986,
• Internationaler Exlibris Wettbewerb Wiesbaden 1987.

W Polsce brał udział w Międzynarodowym Konkursie na ekslibris o motywach warszawskich „Varsaviana” w Warszawie w 1995 roku. Zorganizował 15 indywidualnych wystaw ekslibrisów, które odbyły się w m.in. Krakowie, Lublinie, Łodzi i Warszawie. Wydano także pięć tek z ekslibrisami jego autorstwa.

Ekslibrisy w zbiorach

Prace ekslibrisowe Tadeusza Wacława Budynkiewicza są obecne w wielu zbiorach, zarówno muzealnych, jak i bibliotecznych, a nawet prywatnych, zarówno w Polsce, jak i za granicą.

Do najważniejszych miejsc, w których można znaleźć jego dzieła, należą:

• Muzeum Okręgowe w Lublinie,
• Muzeum w Malborku,
• Muzeum Brytyjskie,
• Białoruski Klub Ekslibrisu w Mińsku,
• Biblioteka Narodowa w Warszawie,
• Biblioteka im. Ossolińskich we Wrocławiu,
• Biblioteka im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie.

Nagrody i odznaczenia

W 1980 roku, Tadeusz Wacław Budynkiewicz został uhonorowany Wojewódzką Nagrodą Społeczno-Kulturalną województwa lubelskiego, wyróżniając się szczególnymi osiągnięciami w dziedzinie sztuki drukarskiej i edytorskiej.

Trzy lata później, w 1983, otrzymał Odznakę Zasłużony Działacz Kultury, co podkreśliło jego wkład w rozwój kultury.

Nagrody twórcze

W swoim dorobku posiada również szereg prestiżowych nagród, w tym:

• Medal I Krakowskiego Biennale Ekslibrisu – Kraków 1994,
• Medal IV Krakowskiego Biennale Ekslibrisu – Kraków 2000,
• Medal III Międzynarodowego Biennale „Varsaviana w ekslibrisie” 1596-1996,
• Medal za udział w IX Międzynarodowym Biennale Ekslibrisu Współczesnego w Malborku 1979,
• Medal za udział w X Międzynarodowym Biennale Ekslibrisu Współczesnego w Malborku 1984,
• Trzecia nagroda w konkursie za zestaw ekslibrisów z okazji 40-lecia powrotu Ziem Północnych i Zachodnich do Macierzy – Złotoryja 1985,
• Wyróżnienie w Międzynarodowym Konkursie na Ekslibris „Starachowice ’90”.

---

Oceń: Tadeusz Wacław Budynkiewicz

---