Tadeusz Wieniawski

Wieniawski przyszedł na świat w Wieniawie, przedmieściu Lublina, w rodzinie żydowskiej jako Wolf Helman. Był synem cyrulika Herszka Mayera Helmana i Gitli Aronowicz Kielmanowicz. Już jako uczeń Gimnazjum Lubelskiego zdecydował się zmienić swoje nazwisko na Tobiasz Wieniawski i tym samym rozpoczął nowy rozdział w swoim życiu.

W wrześniu 1820 roku złożył wniosek do namiestnika Zajączka o przyjęcie do urzędów instytucji publicznej, co okazało się problematyczne, ponieważ jako Żyd miał ograniczone prawa polityczne. Komisja Rządowa Sprawiedliwości oraz Rada Administracyjna Królestwa Polskiego odpowiedziały mu odmownie. Ambicje Wieniawskiego nie zmniejszyły się jednak i postanowił kontynuować naukę na wydziale nauk lekarskich Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1825 roku uzyskał tytuł magistra medycyny, a rok później – chirurgii. Po zakończeniu studiów medycznych ukończył także wydział filozoficzny, a jego imię zmieniło się na Tadeusz.

W latach 1825–1827 mieszkał na warszawskim Starym Mieście przy Franciszkańskiej, gdzie w godzinach porannych od 7 do 9 przyjmował ubogich pacjentów zupełnie za darmo, co pokazuje jego zaangażowanie w pomoc potrzebującym. W kwietniu 1826 roku Wieniawski rozpoczął pracę w Szpitalu Głównym Wojskowym, jednak w lutym 1828 roku wrócił do Lublina, gdzie otworzył prywatną praktykę lekarską.

W trakcie tego samego roku przyjął chrzest rzymskokatolicki w katedrze św. Jana w Lublinie, co było znaczącym krokiem w jego życiu. W 1830 roku, w czasie powstania listopadowego, zdał egzamin jako lekarz sztabowy przy 4 pułku strzelców pieszych, gdzie odznaczył się odwagą i dwukrotnie został uhonorowany Krzyżem Wojskowym. Po upadku powstania bezpiecznie przekroczył granicę pruską z 368 rannymi żołnierzami, organizując szpital dla potrzebujących.

Po krótkim pobycie za granicą wrócił do Polski, gdzie praktykował w Szczebrzeszynie, a następnie w Lublinie. Kiedy Tadeusz przeniósł się do Warszawy, gdzie mieszkała jego żona, skoncentrował się na inwestowaniu w lokalną ziemię, co okazało się korzystne dla jego rodziny.

Prywatnie był dwukrotnie żonaty. Jego pierwsza żona, Ewa Lanckorońska, urodziła mu syna Tadeusza (1816-1887), również lekarza. Po jej śmierci ożenił się z Reginą Wolff, siostrą Edwarda Wolffa, znanego pianisty i kompozytora. Z Reginą miał pięciu synów: Juliana, Henryka, bliźniaków Józefa oraz Aleksandra oraz Konrada, który niestety zmarł w dzieciństwie.

Pogrzeb Tadeusza Wieniawskiego odbył się 7 czerwca, kiedy jego ciało wyprowadzono z kościoła Świętego Krzyża i złożono na cmentarz Powązkowski. Jego życie, pełne poświęcenia i profesjonalizmu, pozostaje ważnym elementem polskiej historii medycyny.