Franciszek Dionizy Kamieński, urodzony 9 października 1851 roku w Lublinie, to wybitny przedstawiciel polskiej nauki, który znacząco wpłynął na rozwój botaniki w Polsce. Jego działalność naukowa trwała aż do jego śmierci 16 września 1912 roku w Warszawie, gdzie zmarł, pozostawiając po sobie istotny dorobek w dziedzinie badań botanicznych.
Kamieński wyróżniał się pasją do przyrody oraz głębokim zrozumieniem ekologii i klasyfikacji roślin, co czyniło go jednym z ważniejszych polskich botaników swojej epoki.
Życiorys
Franciszek Kamieński rozpoczynał swoją edukację w Gimnazjum Realnym w Warszawie, a następnie kontynuował naukę na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim w latach 1870-1871. Po tym okresie, swoje umiejętności pogłębiał pod okiem Heinricha de Bary’ego w Strasburgu (w latach 1871-1875) oraz u Ferdinanda Cohna i Heinricha Göpperta we Wrocławiu (1873-1874).
W 1875 roku obronił doktorat w Strasburgu, a zaledwie dwa lata później uzyskał habilitację we Lwowie, gdzie został docentem na Uniwersytecie. Po utworzeniu w 1881 roku Cesarsko-Królewskiej Szkoły Weterynaryjnej, Kamieński również tam rozpoczął pracę. W 1883 roku uzyskał tytuł magistra botaniki w Petersburgu, a trzy lata później doktorat, co zaowocowało jego powołaniem na stanowisko profesora botaniki w Odessie, gdzie pozostawał aż do 1912 roku. Dodatkowo od 1893 roku pełnił obowiązki dyrektora ogrodu botanicznego w tym mieście.
Od 1904 roku był aktywnym członkiem Akademii Umiejętności, a jego działalność w Komisji Fizjograficznej AU rozpoczęła się już w 1879 roku. Uznawany był za specjalistę w dziedzinie roślin mięsożernych i pasożytniczych, a temat jego doktoratu dotyczył rodzajów owadożernych roślin – pływacza (Utricularia). W 1889 roku udał się do Londynu, by opisać i opracować zbiór zielnikowy z tego gatunku, zgromadzony w Królewskich Ogrodach Botanicznych w Kew. Trzy lata później miał okazję podróżować na Cejlon, Jawę, do Egiptu oraz Indii, gdzie prowadził badania nad pływaczami.
Uznanie zyskał dzięki nazwaniu sekcji pływaczy, Utricularia sect. Kamienskia (endemit w Chinach), oraz gatunku Utricularia kamienskii (endemit w rejonie Darwin w Australii) na jego cześć. W swoim dorobku naukowym Kamieński zgromadził 42 publikacje, z czego 17 z nich zostało napisanych w języku polskim. Opracował wiele istotnych prac naukowych, w tym: Porównawcza anatomia pierwiosnkowatych (1876), Badania nad rozwojem ramienicowatych (1876), Historia rozwoju zarodka pływacza pospolitego (1877), Skąd rośliny pobierają węgiel (1881), oraz Spis paproci krajowych (1885).
Był autorem licznych rozpraw dotyczących anatomii porównawczej, morfologii oraz systematyki roślin. Jego najważniejszym osiągnięciem było odkrycie oraz opisanie, na przykładzie korzeniówki, zjawiska symbiozy pomiędzy grzybami a roślinami w latach 1880-1883, później znanego jako mikoryza. Franciszek Kamieński spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 177-1-23).
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW KAMIEŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 28.05.2019 r.]
- The International Plant Names Index. (2005). Franciszek Michailow von Kamieński [dostęp 03.12.2013 r.]
- Kамeнский, Франц Михайлович, Słownik encyklopedyczny Brockhausa i Efrona, 1890–1907 (ros.) [dostęp 03.12.2013 r.]
- Piotr Köhler: Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952). Kraków 2002.
- Stanisław Felisiak (red.): Słownik biologów polskich. Warszawa: PWN, 1987.
- StanisławS. Zieliński, Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich: podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Maciej Mroczkowski (entomolog) | Antoni Dębiński | Wacław Królikowski (chemik) | Ignacy Baranowski | Jacek Chachaj | Ludwik Gawroński | Katarzyna Otmianowska-Mazur | Ewa Łukaszyk | Bohdan Paszkowski (profesor) | Jadwiga Kiszczak | Jerzy Samuel Bandtkie | Jan Jaskanis (archeolog) | Krzysztof Jan Kurzydłowski | Jerzy Węcławski | Barbara Jaruzelska | Irena Słońska | Jerzy Bałdyga | Wojciech Wojtasiak | Tomasz Pawelec | Waldemar ParuchOceń: Franciszek Kamieński