Jadwiga Kiszczak

---

Życiorys

Jadwiga Kiszczak była osobą zaangażowaną w życie muzyczne Polski. Jej edukacja rozpoczęła się w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie, gdzie pogłębiała swoje umiejętności artystyczne. W marcu 1968 roku dołączyła do protestów studenckich, co miało istotne znaczenie dla jej dalszej kariery. 8 marca stała się ofiarą brutalności podczas demonstracji na Krakowskim Przedmieściu, co skutkowało jej zawieszeniem na rok w studiowaniu oraz utratą indeksu. Musiała powtarzać rok jako wolna słuchaczka, a swoje studia ukończyła w 1972 roku.

Okres od 1972 do 1991 to czas, w którym pracowała w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I i II stopnia im. Karola Lipińskiego w Lublinie. Dodatkowo, w latach 1972–1987 pełniła rolę nauczycielki w Szkole Muzycznej I stopnia w Świdniku, gdzie nauczała gry na skrzypcach, teorii muzyki oraz prowadziła zajęcia chóralne.

We wrześniu 1980 roku Jadwiga zaangażowała się w działalność „Solidarności”, co miało ogromne znaczenie dla jej kolejnych lat życia. Została członkinią Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w swojej szkole muzycznej. Jej aktywność nie ograniczała się tylko do pracy edukacyjnej; w 1981 roku była delegatką na zjeździe regionalnym oraz na ogólnopolskim zjeździe szkół artystycznych w Poznaniu i Warszawie. W lutym 1982 roku aktywnie uczestniczyła w projekcie, w ramach którego organizowano wypoczynek letni dla dzieci z rodzin osób internowanych, pod nazwą „Wakacje z Bogiem”. Inicjatywa ta funkcjonowała w ramach podziemnych struktur „Solidarności” oraz przy współpracy z Kurią Biskupią, i obejmowała łącznie kilkadziesiąt turnusów dla około 10 tys. dzieci.

Jadwiga działała w podziemiu, przyjmując pseudonim „Wiśka”. Przez lata angażowała się w organizację wsparcia dla rodzin internowanych działaczy „Solidarności”, organizując przekazywanie pieniędzy, rozprowadzanie ulotek, poszukiwanie lokali dla drukarzy oraz współpracę z niezależnymi wydawnictwami. Jej działalność nie pozostawała niezauważona, była inwigilowana i przesłuchiwana przez władze, a także zatrzymywana i osadzana w areszcie śledczym. W okresie od 1982 do 1989 roku prowadziła działalność opozycyjną, co skutkowało rozpracowaniem jej przez Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Lublinie pod kryptonimem Orkiestra. Jej siostra, Małgorzata Kiszczak, również zaangażowała się w działania opozycyjne, będąc nauczycielką muzyki.

W czerwcu 1989 roku rozpoczęła ponownie działania na rzecz reaktywacji NSZZ „Solidarność” w swojej szkole, gdzie do 1991 roku pełniła funkcję przewodniczącej Komisji Zakładowej. Lata 1990–2012 to czas, w którym pracowała jako wizytatorka Centrum Edukacji Artystycznej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na Region Lubelski, dodatkowo związana ze Szkołą Muzyczną I i II stopnia im. Tadeusza Szeligowskiego w Lublinie. Przeszła na emeryturę w grudniu 2012 roku.

Od 2000 roku Jadwiga Kiszczak była aktywna w Lubelskim Stowarzyszeniu Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym, a od 2013 roku pełniła funkcję prezesa tego stowarzyszenia. Po jej śmierci spoczęła na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie.

Odznaczenia

Lista odznaczeń, które zdobyła Jadwiga Kiszczak, stanowi doskonały przykład jej wkładu w działalność na rzecz Polski oraz społeczności lokalnych. Oto szczegółowe zestawienie tych zaszczytów:

• 1990 – Złoty Krzyż Zasługi,
• 2001 – Złoty Krzyż Zasługi „za zasługi w działalności na rzecz demokratycznych przemian w Polsce, za osiągnięcia w pracy społecznej”,
• 2017 – Krzyż Wolności i Solidarności „za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”,
• 2018 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej”,
• 2022 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w działalności na rzecz społeczności lokalnej, za wkład w rozwój edukacji artystycznej”,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej,
• Medal Prezydenta Lublina,
• Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Województwa Lubelskiego”,
• Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”,
• Odznaka Semper Fidelis Gdańsk,
• Odznaka Bene Merendi Civitati Świdnik.

Każde z tych wyróżnień odzwierciedla zaangażowanie i determinację Jadwigi Kiszczak w kształtowanie pozytywnych zmian w Polsce oraz jej wpływ na rozwój lokalnej społeczności.

---

Oceń: Jadwiga Kiszczak

---