Krzysztof Piotr Stanowski, urodzony 12 kwietnia 1959 roku w Lublinie, jest znaną postacią wśród polskich działaczy społecznych. Jego bogata kariera obejmuje wiele różnych ról, w tym instruktora harcerskiego, urzędnika państwowego oraz samorządowego. Stanowski odgrywał również istotną rolę w opozycji demokratycznej podczas rządów PRL, co skutkowało tym, że został więźniem politycznym.
W historii harcerstwa w Polsce zasłynął jako pierwszy naczelnik Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej w latach 1989–1990. Jego działalność w obszarze edukacji publicznej miała swoje dalsze etapy w rządzie, gdzie pełnił rolę podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej w latach 2007–2010 oraz w Ministerstwie Spraw Zagranicznych od 2010 do 2012 roku.
Od 2012 do 2017 roku Stanowski kierował Fundacją, której działalność miała na celu promowanie współpracy międzynarodowej oraz wsparcie inicjatyw społecznych. W tym czasie pełnił funkcję prezesa zarządu Fundacji Solidarności Międzynarodowej, a od 2017 roku objął stanowisko dyrektora Centrum Współpracy Międzynarodowej w Lublinie.
Życiorys
Krzysztof Stanowski to postać, której życie i działalność społeczna przyciągają uwagę. Jest synem Adama Stanowskiego, a swoją edukację rozpoczął od studiów z zakresu historii, które ukończył na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
Swoją przygodę z harcerstwem rozpoczął w połowie lat 70. W tym czasie objął stanowisko drużynowego w Szczepie Drużyn ZHP Nieprzetartego Szlaku „Zawisza” w Lublinie. Jako współtwórca i członek władz Niezależnego Ruchu Harcerskiego, niemalże od początku angażował się w problemy społeczne.
Po ogłoszeniu stanu wojennego, Krzysztof Stanowski stał się aktywnym uczestnikiem podziemnych struktur związku NSZZ „Solidarność”. W latach 1982–1984 pełnił funkcję członka Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej w Regionie Środkowo-Wschodnim. Jako redaktor Niezależnego Wydawnictwa Harcerskiego oraz naczelnym czasopisma „Bratnie Słowo” przyczynił się do upowszechnienia idei demokratycznych. Niestety, jego działalność polityczna wiązała się z represjami – Krzysztof Stanowski był niejednokrotnie zatrzymywany, a w styczniu 1984 roku tymczasowo aresztowany za prowadzenie niejawnym działalności związkowej, jednak wolność odzyskał w lipcu tego samego roku dzięki amnestii.
Od października 1988 roku stanął na czele Komisji Porozumiewawczej Niezależnych Środowisk i Organizacji Harcerskich. Jako współzałożyciel Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, w latach 1989–1990 pełnił funkcję pierwszego naczelnika ZHR, a następnie sekretarza generalnego organizacji. Od 1989 roku jego działalność związana była z Fundacją „Edukacja dla Demokracji”, gdzie w latach 2001–2007 pełnił rolę prezesa. Samodzielnie opracował szereg programów szkoleniowych i wymagających publikacji, które dotyczyły edukacji obywatelskiej oraz działalności organizacji pozarządowych.
Na przestrzeni swojej kariery Krzysztof Stanowski przeprowadził liczne warsztaty i seminaria nie tylko w Polsce, ale także w krajach Europy Wschodniej, Zakaukazia oraz Azji Centralnej. Jako jeden z współtwórców Grupy Zagranica, wspierał porozumienie polskich organizacji pozarządowych działających poza granicami kraju. Działał na rzecz Education for Democracy International Network, międzynarodowej sieci niezależnych organizacji obywatelskich zajmujących się edukacją obywatelską w regionach Wschodniej Europy i Azji Centralnej.
Do listopada 2007 roku był wiceprzewodniczącym komitetu sterującego World Movement for Democracy. W dniu 26 listopada 2007 roku do 9 kwietnia 2010 roku sprawował funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. W latach 2008–2010 pełnił również rolę wiceprzewodniczącego Rady Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży oraz był koordynatorem Europejskiego Roku Kreatywności i Innowacji 2009 w Polsce.
15 września 2010 roku, na mocy decyzji premiera Donalda Tuska, stanął na czele podsekretariatu stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, gdzie przejął obowiązki Pawła Wojciechowskiego. W MSZ był odpowiedzialny za współpracę rozwojową oraz współtworzył projekt ustawy przyjętej w 2011 r. dotyczącej współpracy rozwojowej.
Swoje zaangażowanie kontynuował oznaczając się na polu edukacji globalnej, stając się sygnatariuszem porozumienia międzysektorowego. W 2012 roku, do 2017 pełnił funkcję prezesa zarządu Fundacji Solidarności Międzynarodowej.
Wspierał polską pomoc dla Ukrainy od 2013 roku, organizując działania, które miały na celu pomóc służbom medycznym oraz niezależnym mediom czy uchodźcom. W 2014 roku, jako współzałożyciel, przyłączył się do Komitetu Obywatelskiego Solidarności z Ukrainą (KOSzU). Jego zaangażowanie miało wpływ na wiele inicjatyw, w tym pełniąc funkcję sekretarza generalnego od 2022 roku.
W 2017 roku Krzysztof Stanowski objął stanowisko dyrektora Centrum Współpracy Międzynarodowej Urzędu Miasta Lublin, kontynuując swoje działania na rzecz współpracy międzynarodowej i społecznej.
Odznaczenia i wyróżnienia
Krzysztof Stanowski, wybitny działacz społeczny, został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które potwierdzają jego zaangażowanie i wpływ na społeczności w Polsce oraz za granicą. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych odznaczeń:
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 2006,
- Krzyż Wolności i Solidarności – 2020,
- Order Gwiazdy Polarnej, Mongolia – 2012,
- Krzyż Kawalerski Orderu „Za Zasługi dla Litwy”, Litwa – 2019,
- Medal Wolności, Mongolia – 2005,
- Odznaka Honorowa „Bene Merito” – 2013,
- Odznaka „Za pomoc wojsku”, Ukraina – 2022,
- Krzyż Honorowy ZHR – 2010,
- Nagroda Polcul Foundation (otrzymana dwukrotnie),
- Tytuł zasłużonego nauczyciela nadany w Mongolii – 2003.
Wszystkie te wyróżnienia odzwierciedlają nie tylko jego osobiste osiągnięcia, ale również większy wpływ, jaki wywarł na lokalne i międzynarodowe społeczności, przyczyniając się do wszechstronnego rozwoju i współpracy międzykulturowej.
Wybrane publikacje
Oto wybrane publikacje autorstwa Krzysztofa Stanowskiego, które wskazują na jego zaangażowanie w działalność społeczną oraz edukację demokratyczną. Jego prace były wydawane w różnych językach, co odzwierciedla dążenie do szerzenia wiedzy poza granice Polski.
- Podstawy procedury parlamentarnej (dla organizacji pozarządowych), 1996 (dostępna w polskim, rosyjskim, białoruskim, mongolskim, ukraińskim, azerskim),
- Organizujemy zjazd: poradnik dla organizacji pozarządowych, 1996 (dostępna w polskim, rosyjskim, ukraińskim, białoruskim, mongolskim),
- Struktura organizacji demokratycznych, 1993 (publikacja w języku polskim, białoruskim, azerskim, mongolskim),
- Samorządy uczniowskie: poradnik dla praktyków (red.), 1996 (dostępna w polskim, białoruskim, rosyjskim, ukraińskim, mongolskim),
- Z kart historii współpracy polskich organizacji pozarządowych w III RP a partnerami zagranicznymi, [w:] Grażyna Czubek (red.), 2002,
- Education for Democracy Foundation (współautor z Andrzejem Janowskim), [w:] Tolerancje Matters. International Educational Approaches, Bartelsmann Foundation Publisher, 2003,
- Wieża Babel, czyli jak dogadać się z uczestnikami warsztatu, [w:] The Power of Language. An activity guide for facilitators, 2001,
- Teaching Democracy in Post Comunist Countries, „Journal of Democracy”, 1998,
- How to Win Democracy, „New Eastern Europe”, 2012.
Publikacje te świadczą o jego znajomości teorii oraz praktyki demokratycznej, a także o zaangażowaniu w rozwijanie umiejętności obywatelskich w różnych społecznościach.
Przypisy
- Krzysztof Stanowski [online], ipn.gov.pl [dostęp 02.08.2024 r.]
- EwaE. Borkowska-Pastwa, RenataR. Adrian-Cieślak, UrszulaU. Kret, Starszyzna Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej 1989–2022, Warszawa: Wydawnictwo ZHR, 2023, ISBN 978-83-87899-32-5.
- NatalijaN. Korkosz, Волонтери «Рівне Разом» вручили меру Любліна нагрудний знак від Залужного [online], 7dniv.rv.ua, 29.12.2022 r. [dostęp 28.01.2023 r.] (ukr.).
- Wręczenie odznaczeń zasłużonym za pomoc Ukrainie [online], lublin.eu, 28.12.2022 r. [dostęp 28.01.2023 r.]
- Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz Podsekretarzem Stanu w MSZ, msz.gov.pl, 18.01.2012 r.
- Prezydent Mongolii odznaczył liderów polskich organizacji pozarządowych [online], ngo.pl, 22.01.2013 r. [dostęp 01.07.2013 r.]
- Osoby odznaczone i wyróżnione podczas Dnia Służby Zagranicznej 2013, msz.gov.pl, 15.11.2013 r.
- Oświadczenie polskich członków Grupy Polsko-Ukraińskiego Dialogu, new.org.pl, 08.02.2018 r.
- Wysokie odznaczenia Państwa Litewskiego dla polskich polityków [online], wilnoteka.pl, 22.02.2019 r.
- BeataB. Przybylska-Maszner, Europejski Fundusz na rzecz Demokracji – założenia, możliwości, wyzwania, „Rocznik Europeistyczny” (2), 2016.
- ElżbietaE. Drążkiewicz, Institutionalised Dreams: The Art of Managing Foreign Aid, Nowy Jork-Oksford: Berghan Books, 2020, ISBN 978-1-78920-553-4.
- Krzysztof Stanowski [online], teatrnn.pl [dostęp 14.07.2020 r.]
- Dane osoby z katalogu osób „rozpracowywanych” [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 14.07.2020 r.]
- Biuletyn nr: 5437/VI: Komisja Spraw Zagranicznych [online], sejm.gov.pl, 29.07.2011 r. [dostęp 14.07.2020 r.]
- Krzysztof Stanowski nowym wiceministrem spraw zagranicznych [online], wprost.pl, 21.09.2010 r. [dostęp 14.07.2020 r.]
- KatarzynaK. Tyczka, Rada Organizacji „Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży” podsumowała rok 2008 [online], ngo.pl, 31.03.2009 r. [dostęp 27.12.2019 r.]
- EwaE. Kolasińska, AgnieszkaA. Pietrzak, JagodaJ. Janiszewska (red.), Europejski Rok Kreatywności i Innowacji 2009 w Polsce RAPORT, Warszawa: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, 2010.
- MonikaM. Matus (red.), Raport Polska współpraca rozwojowa 2011, Warszawa: Grupa Zagranica, 2012.
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21.07.2020 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2020 r. poz. 835).
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 03.05.2006 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2006 r. nr 43, poz. 460).
- KrzysztofK. Stanowski, Organizujemy zjazd: poradnik dla organizacji pozarządowych, Warszawa: Fundacja Edukacja dla Demokracji, 1996.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Janusz Pastusiak | Edmund Kłopotowski | Paweł Turkowski | Dominik Tarczyński | Wacław Kostek-Biernacki | Mojżesz Eliasz Halpern | Aleksander Zarajczyk | Mirosław Barszcz | Jacek Bartmiński | Kazimierz Kiełczewski | Stanisław Kostka Potocki | Michał Kabaciński | Stanisław Michalkiewicz | Tomasz Strzyżewski | Tadeusz Błażejewicz | Elżbieta Kruk | Witold Tumanowicz | Marian Kowalski (działacz narodowy) | Andrzej Mańka | Rafał ŚlusarzOceń: Krzysztof Stanowski (działacz społeczny)