Kościół św. Agnieszki w Lublinie


Kościół świętej Agnieszki w Lublinie to zabytkowy rzymskokatolicki obiekt, który został wzniesiony w latach 1647-1667 wraz z przylegającym klasztorem augustianów. Położony na Kalinowszczyźnie, ta część Lublina miała status oddzielnej jurydyki.

Warto zwrócić uwagę, że kościół przeszedł rozbudowę po roku 1685, co przyczyniło się do jego aktualnego wyglądu oraz zwiększenia jego znaczenia w regionie. Chociaż ma bogatą historię, obecnie jest to parafialny kościół, który pełni ważną rolę w życiu lokalnej społeczności.

Historia

Historia kościoła św. Agnieszki w Lublinie zaczyna się w czasach, gdy augustianie po przybyciu do miasta odprawiali swoje nabożeństwa w drewnianej kaplicy. Fundacja tej wyjątkowej świątyni miała miejsce w latach 1638-1647. Wówczas też rozpoczęła się pierwsza faza budowy, która obejmowała stworzenie kościoła w konstrukcji drewniano-murowanej. W latach 1646-1647 wzniesiono prezbiterium, które zyskało ozdobne późnorenesansowe sklepienie, charakterystyczne dla stylu lubelskiego. Z kolei arkadę tęczową oddzielającą prezbiterium od nawy zbudowano w 1648 roku.

Niestety, w czasie potopu szwedzkiego kościół ucierpiał i wymagał odbudowy. W 1685 roku położono kamień węgielny pod nową, całkowicie murowaną świątynię. Druga faza budowy postępowała etapami; w 1692 roku oddano do użytku mury nawy, a rok później – fasadę frontową. W 1698 roku poświęcono także sklepienie nawy oraz ołtarz główny.

Na początku XVIII wieku doszło do tragedii – świątynia została zniszczona przez pożar, ale w połowie tego stulecia udało się ją odbudować. Jej konsekracja miała miejsce w 1760 roku, a dokonał jej biskup kijowski Kajetan Sołtyk.

Kolejne zmiany miały miejsce w czasie powstania listopadowego, kiedy to na skutek pożaru spaliły się dach oraz dzwonnica. Po odbudowie w 1833 roku, w 1874 roku postanowiono wznosić dzwonnicę w nowym miejscu.

W 1864 roku zakon augustianów uległ kasacie, a dwa lata później, w 1866 roku, przy kościele została utworzona parafia św. Agnieszki.

Architektura

Świątynia, wzniesiona przy użyciu cegły oraz kamienia, jest znakomitym przykładem architektury sakralnej. To trzynawowa budowla, w której centralnym punktem jest niewielkie prezbiterium, zamknięte w formie półkolistej i pokryte sklepieniem kolebkowym. Budowa kościoła trwała przez kilka lat, co zaowocowało połączeniem różnych stylów architektonicznych.

Choć łączy się z późnorenesansową architekturą charakterystyczną dla Lublina, architektura naw nosi również wyraźne cechy stylu barokowego, co czyni ją jeszcze bardziej interesującą dla miłośników sztuki i historii.

Wyposażenie

W sercu Kościoła św. Agnieszki w Lublinie można dostrzec wyjątkowe szczegóły związane z jego wyposażeniem. W prezbiterium majestatycznie prezentuje się ołtarz główny, stworzony z drewna dębowego. Jego górna część zachwyca przybywających wiernych obrazami: św. Rity oraz Matki Bożej Pocieszenia, która delikatnie trzyma na rękach Dzieciątko Jezus.

Ołtarze boczne, także wykonane z drewna, znajdują się w nawach. W prawym wnętrzu, w głębi, odkryjemy ołtarz stylizowany na barokowy, w którym w ozdobnej drewnianej ramie zawieszony jest obraz św. Tomasza. Warto zaznaczyć, iż pierwotnie ten obraz zdobił główny ołtarz. Z kolei w lewej nawie, również w głębi, dumnie stoi ołtarz poświęcony św. Agnieszce, w towarzystwie obrazu tej świętej, również utrzymany w barokowej stylistyce.

Na chórze kościoła umieszczono organy, które pochodzą z 1896 roku i zostały zbudowane przez firmę Blomberga. Te instrumenty muzyczne dodają wyjątkowego uroku liturgicznym uroczystościom, przyciągając uwagę zarówno parafian, jak i zwiedzających. W nawie głównej po lewej stronie znajdują się: ołtarz oraz obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy, przy czym za nastawą ołtarzową skrywa się obraz św. Mikołaja. Po prawej stronie z kolei umiejscowiony jest ołtarz Ukrzyżowania, do którego również przynależy obraz św. Walentego, schowany za nastawą ołtarzową.

Przypisy

  1. Historia parafii. Parafia św. Agnieszki w Lublinie. [dostęp 22.10.2013 r.]
  2. Lublin – Kościół św. Agnieszki. Polskie Wirtualne Centrum Organowe. [dostęp 21.07.2014 r.]
  3. Włodzimierz Boruch, Kościół św. Mikołaja na Czwartku w Lublinie. Architektura [w:] Antoni Maśliński (red.), "Studia nad sztuką renesansu i baroku", t. 1, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1989 r., s. 149.
  4. Marian Łotysz, Rozwój sieci kościelnej w Lublinie w powiązaniu z gospodarczym i społecznym rozwojem miasta, "Summarium. Sprawozdania Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego" 36-37, 1987-1988 r., s. 143.
  5. Adam Miłobędzki, Architektura polska XVII wieku, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980 r., s. 294, 311-312.
  6. Henryk Gawarecki, Czesław Gawdzik, Lublin. Krajobraz i architektura, wyd. II poprawione, Warszawa: Arkady, 1964 r., s. 44.

Oceń: Kościół św. Agnieszki w Lublinie

Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:24