Irena Ładosiówna

---

Życiorys

Irena Ładosiówna urodziła się jako córka znanej pary aktorskiej: Czesława Ładosia, znanego również jako Wiśniewski, oraz Jadwigi Wiśniewskiej. Swoją przygodę z teatrem rozpoczęła we Lwowie, gdzie najpierw występowała jako statystka w rolach dla dzieci, później odnajdując swoją pasję w tańcu, będąc uczennicą szkoły baletowej. W 1919 roku, po ukończeniu kursów u Henryka Cepnika, zadebiutowała jako aktorka w Teatrze Miejskim, gdzie szybko zdobyła uznanie. Jej debiut odbył się w 1920 roku w roli Klary w dramacie Śluby panieńskie, a związki z tym teatrem utrzymywała aż do 1930 roku.

W międzyczasie zdobyła również wykształcenie pedagogiczne, kończąc lwowskie Seminarium Nauczycielskie. Zdała eksternistyczną maturę w 1926 roku, co otworzyło jej drogę do pracy pisarskiej. Opublikowała wiele felietonów oraz noweli w lokalnych gazetach. W 1930 roku ukazała się jej powieść Otylia Sewera, a w 1931 roku czasopismo Kurier Lwowski publikowało jej dzieło Miłość wśród maków w odcinkach. Po okresie działalności we Lwowie, artystka przeniosła swoje zainteresowania do Poznania, gdzie grała i reżyserowała w Teatrze Popularnym im. Wojciecha Bogusławskiego w latach 1930–1931.

Dalsze lata jej kariery to występy w Płocku (1931), a następnie w Wilnie (1931–1933), gdzie również zajmowała się reżyserią. Od 1933 do 1937 roku była związana z Teatrem Pokucko-Podolskim w Stanisławowie, gdzie nie tylko wystawiała własne sztuki, takie jak Królowa śniegu według Hansa Christiana Andersena oraz Królewna z Lisieux, ale także publikowała w Kurierze Stanisławowskim oraz prowadziła kursy gry scenicznej w konserwatorium Towarzystwa Muzycznego im. St. Moniuszki. W swojej karierze pracowała także w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu w latach 1937–1939.

W 1939 roku, na skutek wybuchu II wojny światowej, Irena powróciła do Lublina, gdzie przez pewien czas grała w Teatrze Miejskim. Po wybuchu wojny podjęła się pracy jako kelnerka w kawiarni „U Aktorów” i organizowała tajne kursy aktorskie, między innymi przygotowując konspiracyjne przedstawienie Moralności pani Dulskiej. Po zakończeniu działań wojennych pozostała w Lublinie do 1947 roku, pomijając okres od października 1944 do lutego 1945 roku, kiedy to pracowała w Krakowie.

W Lublinie pełniła rolę kierownika artystycznego Teatru Zespołu Aktor­skiego, a także występowała i reżyserowała w Teatrze Miejskim między 1945 a 1947 rokiem. Oprócz działalności teatralnej prowadziła wykłady z dykcji na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1947 roku przeniosła się do Warszawy, gdzie zaangażowała się w różne zespoły, w tym w Miejskich Teatrach Dramatycznych (1947–1949), Teatrze Narodowym (1949–1951), Teatrze Ateneum (1951−1957) oraz Teatrze Komedia, w którym pracowała do przejścia na emeryturę w 1971 roku.

Irena Ładosiówna jako reżyser współpracowała z wieloma teatrami w Polsce, w tym w Jeleniej Górze, Bielsku-Białej, Zielonej Górze, Bydgoszczy, Białymstoku oraz Łodzi. W dziedzinie telewizji wystąpiła w dziewięciu produkcjach Teatru Telewizji w latach 1958–1976. Poza działalnością artystyczną, angażowała się w sprawy społeczności aktorskiej, pełniąc m.in. funkcję przewodniczącej Komisji Likwidacyjnej ZASP w 1950 roku oraz opiekę nad Domem Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie.

W 1939 roku zawarła związek małżeński z Józefem Klejerem, aktorem i reżyserem. Oboje zmarli w Warszawie, a ich wspólny grób znajduje się na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B36-3-16).

Filmografia

W ramach przybliżenia osiągnięć artystycznych Ireny Ładosiównej, warto zwrócić uwagę na jej filmografię. Poniżej przedstawione są niektóre z jej znaczących ról w filmach:

• Tamań (1969) – zagrała rolę staruszki,
• Na wylot (1972) – ponownie wcieliła się w postać staruszki,
• Nagrody i odznaczenia (1973) – zaangażowanie w tą produkcję zostawiło ślad w jej karierze.

Ordery i odznaczenia

W kontekście osiągnięć Ireny Ładosiównej warto zwrócić uwagę na przyznane jej odznaczenia, które stanowią ważny element jej kariery.

• Złoty Krzyż Zasługi – otrzymany 11 lipca 1955,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej – nadany 19 stycznia 1955.

---

Oceń: Irena Ładosiówna

---