Leon Sygietyński


Leon Sygietyński, polski dziennikarz i literat, urodził się w 1822 roku w Lublinie, w rodzinie o tradycjach literackich i kulturalnych. Jako utalentowany tłumacz oraz właściciel ziemski, pozostawił po sobie znaczący ślad w polskiej kulturze i dziennikarstwie.

Jego życie zakończyło się 16 grudnia 1891 roku w Łodzi, gdzie kontynuował swoją pracę, wpływając na rozwój literatury i życia społecznego w Polsce.

Życiorys

Leon Sygietyński był polskim literatem i redaktorem, który na początku swojej kariery, w młodzieńczych latach, pobierał naukę w Warszawie. W 1843 roku przyjął stanowisko redaktora „Gazety Teatralnej”, równocześnie zajmując się tłumaczeniem powieści, w tym znanych „Muszkieterów” autorstwa Dumasa. W roku 1850 Sygietyński przeniósł się do majątku Gosławice, o który musiał później walczyć, gdyż został on skonfiskowany przez władze rosyjskie z powodu udziału jego syna w powstaniu styczniowym. W 1865 roku powrócił do Warszawy, gdzie od 1872 roku redagował oraz wydawał swoje własne czasopismo, „Tygodnik Rolniczy”.

Jego zasługi dla kultury i literatury obejmowały również ukazanie się dwóch tomów „Rocznika Ziemiańskiego” w latach 1873–1874. W latach osiemdziesiątych Sygietyński pełnił funkcję kierownika „Korespondenta Rolniczego”, który był publikowany w „Gazecie Warszawskiej”. W 1891 roku Sygietyński oraz jego żona przeprowadzili się do Łodzi, gdzie pracował jako technik w wydziale ubezpieczeń. Tam publikował na łamach „Dziennika Łódzkiego” oraz pełnił rolę korespondenta dla „Gazety Warszawskiej”.

Biorąc pod uwagę jego wkład w literaturę, należy podkreślić, że Sygietyński był również tłumaczem wielu powieści, a także licznych oper i operetek. Jego biegłość obejmowała tłumaczenie z języka francuskiego oraz angielskiego. Był także właścicielem majątku Stradzew, który znajdował się w powiecie kutnowskim.

Życie prywatne

Leon Sygietyński urodził się jako syn Karola Sygietyńskiego (1782–1826), który był naczelnikiem Wydziału Skarbowego Komisji Województwa Lubelskiego oraz Anny z domu Czyńskiej. Jego małżonką była Malwina z domu Krzyżanowska, córka Feliksa Krzyżanowskiego – dzierżawcy ekonomii łomżyńskiej oraz Antoniny z domu Stępczyńskiej. Para miała sześcioro dzieci, wśród których byli:

  • Karol Sygietyński (ok. 1845–1863) – powstaniec styczniowy, który zginął 6 września 1863 roku pod Żdżarami w pobliżu Rawy Mazowieckiej,
  • Antoni Sygietyński (1850–1923) – uznawany krytyk literacki oraz powieściopisarz, a także pedagog, ojciec Tadeusza Sygietyńskiego (1896–1955), założyciela zespołu „Mazowsze”,
  • Władysław Sygietyński – znany skrzypek Opery Warszawskiej,
  • Ireneusz „Rene” Sygietyński – inżynier komunikacji, budowniczy kolei w Andach peruwiańskich oraz naczelnik przy budowie kolei anatolijskiej w Turcji; odznaczony Orderem Mecidiye Nişani (1896); po zakończeniu I wojny światowej pracował w Ministerstwie Skarbu w Warszawie,
  • Florentyna Zofia Sygietyńska (inne języki) (ok. 1850–1939) – znana wiolonczelistka, żona Mieczysława Antoniego de Viriona (1835–1918),
  • Bronisława Sygietyńska (1853–1871).

Leon Sygietyński zmarł 16 grudnia 1891 roku w Łodzi, gdzie został pochowany na miejscowym cmentarzu.

Twórczość

Leon Sygietyński to postać, która zostawiła trwały ślad w polskiej kulturze poprzez swoje dzieła literackie i teatralne. Jego dorobek obejmuje różnorodne formy, w tym libretto, miniatury oraz komedie. Najważniejsze z nich to:

  • libretto „Górnicy” skomponowane do muzyki Jana Jakescha, wydane w Warszawie w 1843 roku,
  • miniatura „Żony, czyli rywale”, która miała swoją premierę 17 grudnia 1841 roku w Teatrze Rozmaitości w Warszawie z muzyką Józefa Damsego, również w Warszawie w 1843 roku,
  • komedia „Pamiętam” z 1873 roku, która z różnych przyczyn nie została wystawiona ani wydana,
  • pięcioaktowy obrazek „Syn marnotrawny”, który został zaprezentowany 15 czerwca 1875 roku przez teatr Alhambra.

Przez swoje prace Sygietyński wnosił nie tylko artystyczne wartości, ale także znaczący wpływ na rozwój polskiego teatru.

Tłumaczenia

Leon Sygietyński był znaczącą postacią w dziedzinie tłumaczeń, a jego osiągnięcia obejmują szereg ważnych dzieł. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego tłumaczeń:

  • libretto „Łucja z Lammermooru” autorstwa Salvadore Cammarano do muzyki Gaetano Donizettiego, Warszawa 1843,
  • libretto „Lukrecja Borgia” Felice Romaniego do muzyki Gaetano Donizettiego, Warszawa 1843,
  • sztuka „Artykuł 960” Jacquesa-François Ancelota i Paula Dandré (wystawiona 14 I 1842 w Teatrze Rozmaitości, wydana: Warszawa 1843),
  • sztuka „Siostra Kasperka” Antoine’a-François Varnera i Félixa-Auguste’a Duverta, Warszawa 1843,
  • komedioopera „Podróż na koniec świata” Emmanuela Théaulona (wystawiona w listopadzie 1842 z muzyką Józefa Damsego, wydana: Warszawa 1843),
  • „Noc i poranek, czyli życie ludzkie” Edwarda Bulwera-Lyttona, Warszawa 1844,
  • powieść „Trzej muszkieterowie” Alexandre Dumasa, Warszawa 1846,
  • powieść „Muszkieterowie w dwadzieścia lat później” Alexandre Dumasa, Warszawa 1846,
  • powieść „Lata trzy pobytu w stepach Ameryki” anonimowego autora, Warszawa 1872,
  • libretto operowe „Don Desiderio” Cassiano Zaccagniniego z muzyką Józefa Michała Poniatowskiego, Lwów 1878,
  • libretto operowe „Afrykanka” Eugène Scribe’a z muzyką Giacomo Meyerbeera, Lwów 1880,
  • „Serenada” Jeana-Baptiste’a Weckerlina do słów Victora Hugo, 1900.

Każde z tych tłumaczeń miało znaczący wpływ na ówczesną kulturę i sztukę, a prace Sygietyńskiego do dziś są doceniane przez miłośników literatury i muzyki.

Przypisy

  1. Genealogia Polska 2 Polish Genealogy: Sygietyński [online], Genealogia Polska 2 Polish Genealogy, 24.06.2019 r. [dostęp 03.11.2023 r.]
  2. Tadeusz Sygietyński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 03.11.2023 r.]
  3. HannaH. Sygietyńska HannaH., Stary pan w czarnym, niemodnym surducie: Antoni Sygietyński, 2003, ISBN 978-83-89101-11-2 [dostęp 03.11.2023 r.]
  4. Nekrologja, „Kurjer Warszawski. dodatek poranny.” (349), crispa.uw.edu.pl, 18.12.1891 r. [dostęp 03.11.2023 r.]
  5. Leon Sygietyński, „Kurjer Codzienny” (359), crispa.uw.edu.pl, 30.12.1891 r., s. 2 [dostęp 03.11.2023 r.]
  6. a b c d e f g h i j k l Polski slownik biograficzny: Surmacki Leopold-Szaniawski Jozafat, Skład główny w księg, Gebethnera i Wolffa, 1935 [dostęp 02.11.2023 r.]
  7. Leon Sygietyński, [w:] sejm-wielki.pl [online]

Oceń: Leon Sygietyński

Średnia ocena:4.98 Liczba ocen:5