Leszek Malicki, urodzony 30 maja 1933 roku w Lublinie, był wybitnym polskim profesorem nauk rolniczych, który wniósł znaczący wkład w dziedzinę doświadczalnictwa, uprawy roli oraz ekologii. Jego fascynacja naukami przyrodniczymi doprowadziła go do oszałamiającej kariery akademickiej, w ramach której rozwijał swoje zainteresowania jako nauczyciel akademicki.
Malicki zyskał uznanie w środowisku naukowym, co zaowocowało tytułem doktora honoris causa Akademii Rolniczej w Szczecinie, co niewątpliwie podkreśla jego zasługi i osiągnięcia w obszarze rolnictwa.
Jego prace oraz badania miały istotne znaczenie dla rozwoju nowoczesnych praktyk agrarnych i ochrony przyrody, co czyni go postacią, której wkład w naukę pozostanie w pamięci wielu pokoleń.
Życiorys
Leszek Malicki przyszedł na świat w rodzinie nauczycielskiej, która pielęgnowała silne tradycje patriotyczne. W 1951 roku zdobył świadectwo maturalne w I Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Lublinie. Następnie kontynuował naukę, kończąc studia inżynierskie na Wydziale Rolnym Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie, gdzie w 1955 roku uzyskał dyplom inżyniera rolnika.
Rok później, w nowo utworzonej Wyższej Szkole Rolniczej w Lublinie, obronił pracę i zdobył dyplom magistra inżyniera. Jego kariera akademicka rozwijała się dynamicznie, co zostało uwieńczone uzyskaniem stopnia doktora w 1964 roku. Tematem jego rozprawy doktorskiej była Wartość ochronna okryw ochronnych w uprawie buraków cukrowych na glebie wytworzonej z lessów.
W 1968 roku zdobył tytuł doktora habilitowanego nauk rolniczych w dziedzinie agronomii na podstawie pracy dotyczącej Wpływu intensywnego nawożenia i deszczowania na niektóre rośliny uprawiane na glebie wytworzonej z lessów, kontynuując swoje mszerwość w badaniach rolniczych.
Praca naukowo–dydaktyczna
Profesor Leszek Malicki ma niezwykle bogaty i dynamiczny przebieg kariery akademickiej, która rozpoczęła się w macierzystej uczelni, gdzie piastował różnorodne stanowiska. Zaczynając jako laborant w 1956 roku, stopniowo awansował na asystenta w latach 1957–1961, a następnie na starszego asystenta w latach 1961–1965. Kolejne etapy jego kariery to funkcje adiunkta (1965–1970), docenta (1970–1975), profesora nadzwyczajnego (1975–1980) oraz profesora zwyczajnego (1980–2003).
Jego badania koncentrowały się głównie na ekologii stosowanej. Skupiał się na analizie związków pomiędzy warunkami siedliska produkcyjnego a wzrostem, rozwojem oraz plonowaniem roślin. Jako wybitny specjalista w dziedzinie uprawy roli i roślin, stworzył szkołę naukową, która skupiała się na ekologicznych podstawach agrotechniki i zyskał uznanie zarówno w kraju, jak i poza jego granicami.
W latach 1973-1980 pełnił zaszczytną funkcję dyrektora Instytutu Uprawy Roli i Roślin. W 1982 roku zorganizował od podstaw Zakład Podstaw Agrotechniki, obecnie znany jako Katedra Ekologii Rolniczej. W kolejnych latach, między 1998 a 2003, był profesorem w Akademii Podlaskiej w Siedlcach.
Od 1994 do 2003 roku był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a także członkiem Polskiej Akademii Umiejętności w latach 1999-2003. W 1983 roku założył i przez wiele lat pełnił funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Nauk Agrotechnicznych, które od 2004 roku funkcjonuje pod nazwą Polskiego Towarzystwa Agronomicznego.
W okresie 1991–2003 aktywnie uczestniczył jako członek Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, gdzie opracował szereg opinii dotyczących promocji i awansów naukowych.
Dorobek naukowo-dydaktyczny Profesora Malickiego jest imponujący i obejmuje łącznie 426 pozycji. W tym 91 to oryginalne prace twórcze, 82 artykuły naukowe, 1 wzór użytkowy oraz 214 artykułów informacyjnych i problemowych, które dotyczą m.in. zagadnień szkolnictwa wyższego oraz rozwoju nauki w Polsce. Dodatkowo, napisał 38 pozycji skryptowych i podręcznikowych, które są cenne w kształceniu akademickim.
Wybrane publikacje
Leszek Malicki jest autorem wielu znaczących publikacji naukowych, które koncentrują się głównie na agronomii oraz badaniach gleb. Jego prace przyczyniają się do szerszego zrozumienia kwestii związanych z uprawą roślin i zarządzaniem glebą. Oto niektóre z wybranych jego publikacji.
- Zmiany w aparaturze do oznaczania wodotrwałości gruzełków glebowych wodno-alkoholową metodą Miczyńskiego, opublikowane w „Ann. UMCS” w 1963 roku, EXVIII, 7, s. 121-123,
- Wartość okryw roślinnych w uprawie buraków cukrowych na glebie pochodzenia lessowego wyróżniona w „Ann. UMCS” z 1965 roku, EXX, 9, s. 133-172,
- Tablice krytycznych wartości koeficjenta korelacji opublikowane w „Roczn. Nauk Roln.” w 1967 roku, 93A2, s. 393-402,
- Badania dotyczące relacji między resztkami korzeni a plonami traw alpejskich (Medicago media Pers), które ukazały się w „Ekol. Polska” w 1968 roku, AXVI, 30, s. 621-627,
- Oznaczenie masy korzeniowych roślin w warunkach polowych, „Zesz. Problem. Post. Nauk Roln.” 1968, 88, s. 17-31,
- Wpływ intensywnego nawożenia oraz deszczowania na wzrost niektórych roślin na glebie lessowej, zawarte w „Ann. UMCS” z 1968 roku, EXXIII, 10, s. 123-149,
- Reakcja chwastów na intensywne nawożenie w uprawach roślin na glebie lessowej, „Ann. UMCS” 1969, EXXIV (11), s. 167-177,
- Resztki pożniwne niektórych upraw na glebach lessowych, „Ann. UMCS” EXXIV, 10, s. 155-166, 1969,
- Masa korzeni niektórych roślin uprawianych na glebie lessowej pod intensywnym nawożeniem, „Zesz. Problem. Post. Nauk Roln.” 1970, 110, s. 187-197,
- Porównanie wartości różnych roślin strączkowych pod względem ich uprawy na zieloną masę, „Ann. UMCS” w 1959 roku, EXIV, 8, s. 123-156 (wsp. F. Pawłowski),
- Uwagi na temat uprawy pajzy na nasiona i ich żywotności, opublikowane w „Nowe Roln.” z 1957 roku, 2, s. 503-504 (wsp. F. Pawłowski),
- Wartość nawozowa resztek pożniwnych lucerny i jej mieszanek z trawami, „Nowe Roln.” 1957, 17, s. 741-743 (wsp. F. Pawłowski),
- Obserwacje nad uprawą pajzy w województwie lubelskim, „Nowe Roln.” w 1959 roku, 9, s. 347-349 (wsp. F. Pawłowski),
- Wpływ rozstawy na plon oraz jakość ziarna pajzy (Echinochloa frumentacea Link.), „Biuletyn IHAR” 1964, 5-6, s. 53-56 (wsp. F. Pawłowski),
- Porównanie wydajności pajzy (Echinochłoa frumentacea Link) wobec kukurydzy (Zea mays L. ssp. indentaia sturt), „Ann. UMCS” 1963, EXVIII, 6, s. 97-110 (wsp. F. Pawłowski, A. Zyzik),
- Analiza wilgotności gleby w kontekście plonu oraz masy korzeniowej pszenicy ozimej oraz mieszanki koniczyny czerwonej z trawami, „Ann. UMCS” 1964, EXIX, 2, s. 263-278 (wsp. F. Pawłowski),
- Zwalczanie chwastów w burakach cukrowych za pomocą Burexu (PCA), „Biuletyn IHAR” 1967, 3-4, s. 121-127 (wsp. F. Pawłowski),
- Zastosowanie analizy tablic wielodzielnych metodą Lancastera w badaniach rolniczych, „Roczn. Nauk Roln.” 1969, 95A2, s. 247-260 (wsp. H. Wrębiakowski),
- Wpływ rodzaju orki na rozmieszczenie nasion chwastów w glebie lessowej, „Ann. UMCS” 1968, EXXHHI, 12, s. 161-174 (wsp. F. Pawłowski),
- Przyczynek do unowocześnienia metodyki ćwiczeń z rolnictwa ogólnego, „Dydakt. Szk. Wyż.” 1970, 1-2, s. 129-135 (wsp. Z. Lecyk),
- Porównanie wartości kilku poplonów ścierniskowych na glebie lessowej, „Ann. UMCS” 1970, EXXV, 6, s. 77-96 (wsp. A. Kolasa, Z. Lecyk),
- Badania kaorealcyjne dostępnego manganu, a jego wpływ na różne frakcje gleb Mazowiecko-Podlaskiego Niziny, „Polish J. Soil Sci.” 1971, IV, 1, s. 39-46 (wsp. J. Bartuzi, A. Chmielnicka A., I. Dechnik),
- Masa korzeniowa zbóż jarych na glebie lessowej w kontekście zawartości mikroelementów, „Ann. UMCS” 1982, EXXXVII, 3, s. 23-36 (wsp. E. Pałys),
- Zawartość podstawowych makroskładników w najczęściej występujących chwastach, „Acta Agrobot.” 1986, 39, 1, s. 123-128 (wsp. Cz. Berbeciowa),
- Pobieranie ważniejszych elementów mineralnych przez powszechne chwasty na glebach lessowych, „Acta Agrobot.” 1986, 39(1), s. 129-141 (wsp. Cz. Berbeciowa),
- Produktywność deszczowania oraz nawożenia azotowego i potasowego w uprawie ziemniaków, „Zesz. Problem. Post. Nauk Roln.” 1986, 284, s. 291-401 (wsp. E. Podstawka),
- Produktywność deszczowania i nawożenia azotem traw w uprawach poplonowych, „Zesz. Problem. Post. Nauk Roln.” 1986, 284, s. 567-576 (wsp. J. Szymona),
- Plenność powszechnych gatunków chwastów polnych na glebie rędzinnej, „Fragm. Agron.” 1999, 3 (63), s. 97-110 (wsp. E. Kwiecińska),
- Fitocenoza wśród niektórych roślin na rędzinie w różnych systemach uprawy roli, „Fragm. Agron.” 2000, 2 (66), s. 30-44 (wsp. E. Podstawka-Chmielewska, E. Kwiecińska),
- Opady deszczu a efektywność deszczowania buraków cukrowych na glebie ciężkiej, „Fragm. Agron.” 2000, 3 (67), s. 30-41 (wsp. E. Podstawka-Chmielewska),
- Wpływ różnorodnych systemów uprawy roli na stan wilgotności gleby, „Ann. UMCS” 2001, ELIV, 4, s. 29-36 (wsp. E. Podstawka-Chmielewska, K. Kisiel),
- Fitocenoza w odłogach na glebie lekkiej i ciężkiej jako istotny element krajobrazu rolniczego, „Fragm. Agron.” 2002, 4 (73), s. 32-40,
- Gospodarka wykorzystania Polesia Lubelskiego, „Acta Agrophysica” 2002, 66, s. 219-227 (wsp. Z. Litwińczuk),
- Plenność Amaranthus retroflexus L. Chenopodium album L. oraz Echinochlora crus-galli (L.) w „Pamiętniku Puławskim” 2002, 129, s. 169-174 (wsp. E. Kwiecińska).
Nagrody i odznaczenia
Leszek Malicki, uznawany za wybitnego specjalistę w swojej dziedzinie, został uhonorowany licznymi nagrodami oraz odznaczeniami za swoje zasługi i osiągnięcia. Jego działalność naukowa oraz wkład w rozwój edukacji zostały docenione przez różne instytucje. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych nagród:
- nagroda Prezesa Rady Ministrów w roku 1977,
- nagrody naukowe Ministra Edukacji Narodowej w latach 1962, 1969, 1974, 1978, 1981 oraz 1990,
- nagrody Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk w latach 1987 oraz 1993,
- złoty Krzyż Zasługi przyznany w roku 1978,
- medal Komisji Edukacji Narodowej z 1979 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał w 1981 roku,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski nadany w roku 1995,
- doktorat honoris causa Akademii Rolniczej w Szczecinie z 1994 roku.
Przypisy
- Malicki Leszek, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 05.08.2023 r.] .
- Prof. zw. dr hab. czł. koresp. PAN Leszek Malicki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 23.05.2024 r.] .
- Elżbieta Podstawka-Chmielewska. Wykaz publikacji Profesora Leszka Malickiego. [w:] Fragm. Agron. 20, 2(78), s. 55-71, 2003.
- Stanisław Nawrocki, Janusz Nowicki: Profesor zw. dr hab. Leszek Malicki - członek korespondent PAN i PAU (1933-2003). Fragm. Agronom. 2003, 2 (78), s. 10-13.
- Elżbieta Podstawka-Chmielewska. Sylwetka Profesora Leszka Malickiego. [w:] Fragmenta Agronomica 2003, 20, 2(78), s. 6-9.
- Złota Księga Nauki Polskiej 2000. Naukowcy przełomu wieków. Red. K. Pikoń. Wydawnictwo Helion Gliwice 2001, s. 311-312.
- Kto jest kim w Polsce. Edycja IV. Wydawnictwo Polskiej Agencji Informacyjnej S.A. Warszawa 2001, s. 564-565.
- Złota Księga Nauki Polskiej 1999. Red. K. Pikoń, A. Sokołowska. Wydawnictwo Helion Gliwice 1999, s. 206-207.
- a b Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. Red. M. Halawa. T. III. Ośrodek Przetwarzania Informacji. Warszawa 2000, s. 65.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Konrad Fiałkowski | Gościmierz Geras | Beata Piskorska | Przemysław Stpiczyński | Anna Pajdzińska | Jerzy Kalinowski | Adam Sikora (filozof) | Stanisław Szpikowski | Jan Szczepański (ekonomista) | Maria Arct-Golczewska | Krzysztof Goniewicz | Stanisław Jasiński (pszczelarz) | Helena Harajda | Agnieszka Schulz-Brzyska | Adam Bromberg | Antoni Niedzielski (psycholog) | Marek Opielak | Zdzisław Lewandowski | Witold Rzymowski | Andrzej GilOceń: Leszek Malicki