Stanisław Szpikowski, urodzony 4 listopada 1926 roku w Lublinie, był wybitnym fizykiem teoretycznym oraz organizatorem życia akademickiego w Polsce. Jego osiągnięcia naukowe są nieocenione, a wkład w rozwój fizyki teoretycznej w kraju pozostaje zapamiętany przez wielu.
Na szczególną uwagę zasługuje jego rola jako pierwszego dyrektora Instytutu Fizyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, gdzie nie tylko kształtował kierunki badań, ale także ustanawiał standardy naukowe, które do dziś są podstawą funkcjonowania instytutu.
Szpikowski był również długoletnim kierownikiem Katedry Fizyki Teoretycznej, w ramach której prowadził zajęcia oraz kierował pracami badawczymi, inspirując wielu studentów i młodych naukowców swoją pasją do fizyki.
Jego życie zakończyło się 5 sierpnia 2014 roku, jednak dziedzictwo, które pozostawił za sobą, trwa nadal i stanowi fundament dla kolejnych pokoleń badaczy.
Życiorys
Stanisław Szpikowski był żołnierzem Armii Krajowej, którego losy po wojnie nie były łatwe. Został uwięziony na Zamku Lubelskim przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego i skazany na trzy lata. Jednakże, dzięki wstawiennictwu generała Michała Roli-Żymierskiego, ułaskawiono go po zaledwie trzech miesiącach.
W 1945 roku zdecydował się na kontynuację edukacji, zapisując się na studia matematyczne na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie. Równolegle uczęszczał na kursy fizyki, rozwijając swoje zainteresowania w tych dwóch dziedzinach.
Jego kariera akademicka rozpoczęła się w 1948 roku, gdy objął stanowisko asystenta w Katedrze Fizyki Ogólnej. W 1951 roku zakończył studia, uzyskując dyplom magistra, a w 1960 roku doktora fizyki. Po obronie doktoratu miał okazję pracować w grupie B.H. Flowersa na University of Manchester, co stanowiło ważny krok w jego karierze naukowej.
W 1965 roku, po uzyskaniu habilitacji, stanął na czele Katedry Fizyki Teoretycznej, którą prowadził aż do 1997 roku, znacząco ją rozbudowując oraz zwiększając kadrę naukową. W roku akademickim 1969/70 miał możliwość odbycia stażu naukowego u prof. K.T. Hechta na Uniwersytecie Ann Arbor w Stanach Zjednoczonych. W tym samym roku organizował również Instytut Fizyki, w którym pełnił funkcję pierwszego dyrektora w latach 1970-1978.
W latach 1980-1981, Stanisław Szpikowski pełnił odpowiedzialną funkcję dziekana na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii. W 1972 roku otrzymał tytuł profesora, co podkreśliło jego pozycję w świecie akademickim.
W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych miał okazję przebywać na licznych stażach naukowych w renomowanych uniwersytetach w USA oraz Niemczech Zachodnich. Pomimo przejścia na emeryturę, jego zaangażowanie w działalność naukową nie osłabło, co świadczy o jego pasji i oddaniu dla nauki.
Odznaczenia
Stanisław Szpikowski, znany z licznych osiągnięć, otrzymał Krzyż Kawalerski, Oficerski oraz Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Dodatkowo, został uhonorowany nagrodą Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, a także zdobył liczne nagrody Rektora Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Praca naukowa
Stanisław Szpikowski, znany z zaawansowanych badań, skupiał się w swojej pracy naukowej na teorii jądra atomowego oraz metodach teoriogrupowych w kontekście fizyki teoretycznej.
Publikacje książkowe
Stanisław Szpikowski jest autorem wielu znaczących publikacji dotyczących mechaniki kwantowej, które stanowią ważny wkład w dziedzinie fizyki. Jego prace są cenione zarówno w kraju, jak i za granicą. Poniżej znajduje się lista jego kluczowych książek:
- Mechanika kwantowa. Cz. 2. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 1994. ISBN 83-227-0599-9,
- Mechanika kwantowa. Cz. 1. Lublin: UMCS, 1978,
- Elementy mechaniki kwantowej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1999. ISBN 83-227-1345-2,
- Podstawy mechaniki kwantowej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2006.
Przypisy
- Prof. zw. dr hab. Stanisław Szpikowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 11.03.2017 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jan Szczepański (ekonomista) | Maria Arct-Golczewska | Rafał Ohme | Bohdan Stefanowski | Adam Kopciowski | Anna Jakubiec-Puka | Magdalena Lubiarz | Andrzej Przemyski | Janusz Optołowicz | Antonina Adamowska-Szumowska | Adam Sikora (filozof) | Jerzy Kalinowski | Anna Pajdzińska | Przemysław Stpiczyński | Beata Piskorska | Gościmierz Geras | Konrad Fiałkowski | Leszek Malicki | Krzysztof Goniewicz | Stanisław Jasiński (pszczelarz)Oceń: Stanisław Szpikowski