Stanisław Jasiński, znany pszczelarz, przyszedł na świat 7 listopada 1900 roku w Lublinie, gdzie również spędził większość swojego życia, aż do śmierci 27 lipca 1984 roku. Był osobą, która wywarła znaczący wpływ na rozwój pszczelarstwa w Polsce.
Jasiński był także wykładowcą naKatolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie prowadził zajęcia związane z rolnictwem i pszczelarstwem, dzieląc się swoją wiedzą z młodym pokoleniem. Dodatkowo, podczas swojej kariery, brał udział w działaniach wojskowych jako żołnierz 1. Pułku Strzelców Konnych Wojska Polskiego, co również przyczyniło się do jego osobistej historii.
Stanisław Jasiński pozostaje pamiętany jako jedna z kluczowych postaci polskiego pszczelarstwa, która przez swoje osiągnięcia i pasję do pszczół, inspirowała wielu adeptów tego rzemiosła.
Życiorys
Stanisław Jasiński urodził się 7 listopada 1900 roku w Lublinie, w zamożnej rodzinie rolniczej, której głową był Feliks Jasiński, a jego matką była Franciszka z d. Sygnowskich. W latach 1915-1919 uczęszczał do gimnazjum imienia St. Staszica w Lublinie, jednak wojna z bolszewicką Rosją przerwała jego naukę, przez co maturę zdał dopiero w 1922 roku.
W czasach walki z Rosją bolszewicką, brał udział w działaniach wojennych pod dowództwem pułkownika Koreckiego, w 1. Pułku Strzelców Konnych Wojska Polskiego, którym dowodził Juliusz Rómmel.
W latach 1923-1925 Stanisław Jasiński studiował w Studium Ogrodnictwa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie po zakończeniu edukacji sam prowadził wykłady.
W 1925 roku, w wieku zaledwie 25 lat, założył Towarzystwo Pszczelnicze w Lublinie i objął stanowisko sekretarza. Wkrótce potem dołączył do zarządu Spółdzielni Ogrodniczo-Pszczelarskiej w Lublinie i zaczął pracę jako instruktor pszczelarski w Wojewódzkim Związku Kółek Rolniczych, gdzie szybko awansował na prezesa sekcji pszczelarskiej.
W 1932 roku Jasiński zainicjował powstanie Związku Pszczelarzy Spółdzielni z ograniczonymi udziałami w Lublinie, stając się jego prezesem. Przez 17 lat, z przerwą na okres okupacji, pełnił tę funkcję, aż do 1949 roku. W przededniu wybuchu II wojny światowej, jego działalność przyciągnęła uwagę, a spółdzielnia zgromadziła 11 500 członków, obejmując 2/3 terytorium II Rzeczypospolitej Polskiej.
Od początku powstania Lubelskiej Izby Pszczelarskiej w latach 1933-1946, Jasiński pełnił rolę inspektora pszczelarskiego. Był także wiceprezesem Centralnego Związku Pszczelarskiego w latach 1945-1949. To podczas jego kadencji w spółdzielni powstało laboratorium badające jakość miodu, które przyczyniło się do ustalenia standardów jego produkcji w Polsce.
Stanowiło to ważny krok w kierunku rozwoju branży pszczelarskiej. W uznaniu osiągnięć, spółdzielnia zorganizowała produkcję miodów pitnych oraz otworzyła sklepy w dużych miastach, takich jak Kraków, Łódź, Warszawa i Lublin.
Wyróżniającym się osiągnięciem Jasińskiego był sprawiedliwy podział zysków ze sprzedaży miodu, przy czym 2/3 dochodów trafiało do producentów, a 1/3 do kasy spółdzielni. Ten sposób podziału stał się znany jako norma Jasińskiego. Jego spółdzielnia osiągnęła wielki sukces na wystawach w Polsce i za granicą, zdobywając m.in. Złoty Medal na Wszechsłowiańskiej Wystawie w Bukareszcie w 1934 roku oraz medal w San Antonio w 1936 roku.
Jednak wybuch II wojny światowej wprowadził chaos w działalności pszczelarskiej. Po rozpoczęciu kampanii wrześniowej, Stanisław Jasiński brał udział w wojnie obronnej, a po powrocie z frontu starał się zorganizować dalszą pracę spółdzielni. Niestety, w trakcie okupacji Niemcy nakładali wysokie kontyngenty miodu, które musieli dostarczać pszczelarze.
Jasiński dostrzegał poważne zagrożenia i skutecznie sprzeciwiał się tym restrykcjom. Ostatecznie jednak, w wyniku jego działań, został uwięziony oraz wykluczony z aktywności w spółdzielni. Niemieckie władze dokonali reorganizacji, a Związek Pszczelarzy stał się częścią Izby Rolniczej, co osłabiło niezależność tej organizacji.
W czasie nadchodzącej okupacji, w Klementowicach k/Nałęczowa zainicjował Roczne Studium Pszczelarskie, które po wojnie przeniosło się do Żabiej Woli. Pod jego przewodnictwem zorganizowano nowy nabór do 3-letniego Liceum Pszczelarskiego, co świadczy o jego determinacji w zachowaniu tradycji pszczelarskich. Dodatkowo, dzięki jego staraniom, w Żabiej Woli powstały dwa wydziały Instytutu Pszczelarskiego.
W wyniku reformy rolnej, uzyskał 50 ha majątku Rohlandów w Żabiej Woli, co pozwoliło na rozwój nowego kompleksu naukowego i organizację skansenu. Stworzono także tartak oraz modernizowano zabudowania, aby mogły funkcjonować także sanatoria.
Wielką pasją Jasińskiego była także edukacja; stał na czołowej pozycji w rozwoju pszczelarstwa w regionie. Po zakończeniu wojny, jego działalność spotkała się z trudnościami ze strony nowych władz komunistycznych, które wprowadziły centralne zarządzanie. W 1949 roku, spółdzielnia pszczelarska została zlikwidowana, a majątek przejęty przez nową organizację.
W wyniku aresztowania w 1949 roku, został osadzony w Zamku Lubelskim, gdzie spędził 2,5 roku. Po powrocie do rzeczywistości, jego działalność pszczelarska musiała zostać ograniczona. Choć zdobył nagrody za wysoką jakość miodu, jego działalność była w dużej mierze ograniczona przez uwarunkowania polityczne.
Stanisław Jasiński zmarł 27 lipca 1984 roku w Lublinie. Przez całe swoje życie pozostawał związany z pszczelarstwem, a jego wkład w rozwój branży pozostaje wciąż doceniany.
Osiągnięcia naukowe
Stanisław Jasiński, mimo napotykanych trudności ze strony władzy, nie zaprzestał swoich działań. Założył sekcję pszczelarską w Narodowym Ośrodku Technologicznym oraz nawiązał bliską współpracę z naukowcami. W gronie jego współpracowników znalazł się m.in. profesor Leopold Weber, który był związany z Lwowską Izbą Rolniczą, a w późniejszym czasie został profesorem Wydziału Rolnego w Wrocławiu. Ich wspólną pasją naukową było badanie możliwości wykorzystania mleczka pszczelego w celach leczniczych.
Wraz z Zygmuntem Zniszczyńskim, Jasiński stworzył instrukcję technologiczną dotyczącą produkcji mleczka pszczelego, która została rozpropagowana w 1958 roku wśród pszczelarzy z Lublina. Drugim obszarem jego zainteresowania naukowego były rośliny miododajne. W okresie międzywojennym Jasiński współdziałał z profesorem Ewertem, który w miejscowości Landsberg an der Warten prowadził badania nad efektywnością wydajności nektarowej lip. Po zakończeniu działań wojennych, Jasiński sprowadził odpowiednie sadzonki do Lublina, gdzie obsadził nimi ulice Zemborzycką oraz Osmolicką, tworząc tym samym lubelską aleję Unter der Linden.
Po 1945 roku, Stanisław Jasiński kontynuował współpracę z wybitnymi naukowcami, takimi jak profesorowie Konstanty Strawiński, Zofia Deminanowiczowa, Zofia Warakomska oraz Julia Piasecka z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Ich wspólnym celem było badanie wydajności różnych odmian lip. W wyniku tych działań powstało osiem lubelskich kolekcji lip, które charakteryzowały się najwyższą efektywnością nektarowania, odpowiednią dla potrzeb pszczelarstwa.
Niestety, przez długi czas Jasiński był niedoceniany w kraju, a pod koniec swego życia, w wieku 75 lat, został odsunięty od jakiejkolwiek publicznej działalności. Jednak jego twórczość została dostrzegona na międzynarodowej arenie – w 1975 roku został zaproszony do wygłoszenia referatu na XXV Międzynarodowym Kongresie Apikultury, który odbył się w Grenoble we Francji. Jury tego Kongresu przyznało mu srebrny medal, jako uznanie za jego indywidualne osiągnięcia w dziedzinie pszczelarstwa.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Krzysztof Goniewicz | Leszek Malicki | Konrad Fiałkowski | Gościmierz Geras | Beata Piskorska | Przemysław Stpiczyński | Anna Pajdzińska | Jerzy Kalinowski | Adam Sikora (filozof) | Stanisław Szpikowski | Helena Harajda | Agnieszka Schulz-Brzyska | Adam Bromberg | Antoni Niedzielski (psycholog) | Marek Opielak | Zdzisław Lewandowski | Witold Rzymowski | Andrzej Gil | Tomasz Borecki | Michał Woźniak (biochemik)Oceń: Stanisław Jasiński (pszczelarz)