Gościmierz Geras

---

Życiorys

Gościmierz Geras, syn kapitana Tadeusza Gerasa oraz Janiny z domu Ganowicz, prowadził swoje studia pod okiem znakomitych specjalistów, w tym Antoniego Kępińskiego. Uczestniczył również w stażach zagranicznych, które miały miejsce w takich miastach jak Paryż, Moskwa, Leningrad, Rzym, Berlin i Bratysława. Jego główne obszary specjalizacji obejmowały elektrodermometrię oraz psychologię penitencjarną.

W 1963 roku dokonał odkrycia istotnego związku między cechami powidoku a charakterystyką elektrokardiogramu w kontekście zaburzeń czynności tarczycy. To przełomowe odkrycie zostało zaprezentowane na XVII Międzynarodowym Kongresie Psychologii w Waszyngtonie. Oprócz tego, opracował własną metodykę służącą do obiektywnego oceniania utraty poczucia światła u osób ociemniałych.

W roku 1956 był jednym z organizatorów i aktywnym członkiem zarządu opozycyjnego Związku Młodych Demokratów, funkcjonującego na Uniwersytecie Warszawskim. W trakcie swojego stażu w Paryżu w 1965 roku, zdecydował się podpisać akt założycielski Rady Jedności Europy Wschodniej, co doprowadziło do jego aresztowania oraz skazania na 6,5 roku pozbawienia wolności. Był to jeden z surowszych wyroków politycznych, które wydano w latach 1956-1981. Do roku 1980 obowiązywał go zakaz publikacji oraz pracy na uczelniach.

W przebiegu odbywania kary w placówkach o zaostrzonym rygorze, Geras nielegalnie rozwijał badania dotyczące percepcji kary pozbawienia wolności przez więźniów, a także analizował ich reakcje obronne oraz metody psychoterapii w kontekście deprywacji sensorycznej. Wyniki tych obserwacji miały istotny wpływ na jego późniejsze osiągnięcia naukowe.

W 2007 roku został uhonorowany Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, wyróżniającym go za „wybitne zasługi na rzecz przemian demokratycznych w Polsce” oraz jego „działalność na rzecz zachowania polskiego dziedzictwa narodowego”. Po śmierci, spoczął na gdańskim cmentarzu Srebrzysko (rejon I-groby rodzinne-88).

Wybrane publikacje

W dorobku Gościmierza Gerasa znajdują się liczne publikacje, które wnoszą istotny wkład w dziedzinę psychologii oraz medycyny.

• Psychologiczno-medyczna diagnostyka elektroskórna,
• Czynność elektroskórna i jej znaczenie w badaniach psychologicznych,
• Psychologia sądowa i penitencjarna,
• Refleksje psychologiczne Sołżenicyna w „Archipelagu Gułag”.

---

Oceń: Gościmierz Geras

---