Michał Arct urodził się 31 grudnia 1840 roku w Lublinie, a zmarł 5 lutego 1916 roku w Warszawie. Był on nie tylko uznanym polskim księgarzem, ale również wydawcą oraz encyklopedystą.
Michał Arct był bratanek Stanisława Arcta, któremu zawdzięczał swoje pierwsze kroki w świecie wydawniczym. Po przejęciu od niego firmy wydawniczej w Lublinie, podjął decyzję o jej przeniesieniu do stolicy, Warszawy, gdzie znakomicie ją rozwijał.
Życiorys
Michał Arct był synem Franciszka Arcta, wybitnego lekarza z Lublina. Jego edukacja rozpoczęła się w Gimnazjum Gubernialnym, które ukończył w 1856 roku. Po zakończeniu nauki, Michał podjął praktyki w wydawnictwie oraz księgarni swojego stryja. W okresie, gdy stryj przebywał za granicą w obawie przed represjami po upadku powstania styczniowego, Michał na dwa lata zastępował go jako właściciel.
W ciągu czterech lat, Michał pracował w berlińskim wydawnictwie B. Behr’s und Bock, po czym wciąż kontynuował pracę w księgarni swojego stryja. W 1868 roku związał się z Marią Gałecką, córką lubelskiego jubilera oraz złotnika. W 1881 roku przejął firmę Stanisława Arcta, a sześć lat później przeniósł siedzibę do Warszawy, gdzie w 1901 roku otworzył drukarnię i rozpoczął wydawanie tanich serii książek.
Michał Arct współpracował z wieloma znanymi autorami, w tym z Marią Konopnicką oraz Arturem Oppmanem. Po jego śmierci, która miała miejsce w Warszawie, został pochowany na cmentarzu ewangelicko-reformowanym (kwatera F-5-2).
Po jego odejściu, firmę przejęli jego dwaj synowie: Zygmunt oraz Stanisław Jan, a także wnuk Jan Golczewski, syn Marii Arct-Golczewskiej, która była tłumaczką, pedagogiem oraz autorką podręczników szkolnych. Od 1922 roku firma funkcjonowała jako spółka akcyjna aż do rozwiązania w 1953 roku.
Działalność wydawnicza
Michał Arct był uznawanym wydawcą oraz współautorem wielu istotnych dzieł, które miały duży wpływ na polską literaturę i kulturę. Do jego najważniejszych publikacji należy zaliczyć:
- Słownik wyrazów obcych, wydany w 1882 roku,
- Księgę ilustrowaną wiadomości pożytecznych, będącą popularnym podręcznikiem encyklopedycznym z wielu dziedzin, takich jak aeronautyka, anatomia, architektura, astronomia, botanika, chemia, elektrotechnika, fizyka, fizjologia, geologia, geografia fizyczna, higiena, kosmografia, matematyka, medycyna, mineralogia, meteorologia, ogrodnictwo, przemysł, rolnictwo, sztuka, technologia, wojskowość, zoologia oraz żeglarstwo, ilustrowana 2500 rysunkami, tom I, 1080 stron, wydana przez Michała Arcta w Warszawie w 1899 roku,
- Słownik ilustrowany języka polskiego z 1916 roku,
- Słownik staropolski, zawierający 26.000 wyrazów oraz wyrażeń używanych w dawnym języku polskim, wydany w dwóch tomach, którego opracowaniem zajęli się Antoni Krasnowolski oraz Władysław Niedźwiedzki w 1914 roku,
- Nowoczesna encyklopedia ilustrowana, składająca się z dwóch tomów, gdzie tom I (960 stron) zawierał kolorowe tablice oraz złożone mapy, zaś tom II (960 stron) dostarczał kolorowe tablice, mapę złożoną, ilustracje oraz erraty, zredagowana przez Michała Arcta, wydana przez Zakłady Wydawnicze M. Arct, sp. akcyjną w Warszawie w 1937 roku.
W swoim dorobku Arct skoncentrował się na rozwoju polskiej terminologii oraz popularyzacji wiedzy, co czyni go ważną postacią w historii polskiej kultury wydawniczej.
Literatura uzupełniająca
W literaturze uzupełniającej możemy odnaleźć cenne informacje na temat Michała Arcta. W szczególności warto zwrócić uwagę na publikację autorstwa Jana Muszkowskiego, która ukazała się w Polskim Słowniku Biograficznym. Została ona wydana w Krakowie przez Polska Akademię Umiejętności w 1935 roku, a następnie reprint został wydany przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich w Krakowie w 1989 roku. Publikacja ta nosi ISBN 83-04-03484-0 i zawiera wartościowe informacje na stronie 155.
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Ewa Bojar | Tomasz Gruszecki | Leszek Skiba | Andrzej Klesyk | Marek Kulczycki | Stanisław Kowalczyk (ekonomista) | Zbigniew Jakubas | Stanisław Arct | Emil Plage | Juliusz VetterOceń: Michał Arct