Ulica Prymasa Stefana Wyszyńskiego w Lublinie

---

Historia

Powstanie drogi

Droga ta została wytyczona w 1815 roku, a więc w okresie odbudowy po destrukcjach związanych z wojnami napoleońskimi. Ze względu na jej kierunek, prowadzącym do Zamościa, wyjazd z Lublina został skierowany bezpośrednio od kościoła jezuitów (dzisiejszej archikatedry). Właśnie z tego powodu, magistrat postanowił zakupić ogrody posesji nr 210 oraz kolejnych, aż do ul. Bernardyńskiej. Do stworzenia nasypu wykorzystano gruz pochodzący z rozbiórek budynków kolegium Jezuickiego. Można łatwo zauważyć obecność nasypu, zwłaszcza że dachy kamienic po prawej stronie ulicy są niemalże na równi z poziomem jezdni.

XIX i XX wiek

W latach 1908-1909 przy trasie zamojskiej zbudowano most żelbetowy, obecnie znany jako imienia Mariana Lutosławskiego. Ulica ta od swojego powstania, aż do utworzenia al. Unii Lubelskiej oraz al. Tysiąclecia, stanowiła istotną arterię komunikacyjną Lublina. Łącząc się z ulicą Zamojską, Fabryczną oraz Drogą Męczenników Majdanka (nowoczesne nazwy), była kluczowym szlakiem tranzytowym w kierunku Zamościa, a dalej do Lwowa, wzdłuż ówczesnej międzynarodowej trasy E81. 21 lipca 1953 roku, ulicą po raz pierwszy przejechał trolejbus, który nieprzerwanie kursuje aż do dziś na całej długości tej drogi. W 1981 roku ulicę Wyszyńskiego wydzielono z dawnej ulicy Buczka (obecnie Zamojskiej).

XXI wiek

Ulica Wyszyńskiego nadal jest ważnym szlakiem komunikacyjnym w mieście, chociaż nie służy już do tranzytu. Obecnie na tej ulicy kursuje wiele autobusów oraz trolejbusów. Dodatkowo, po obu stronach drogi wyznaczone zostały pasy ruchu przeznaczone dla rowerów. Stanowi ona jedną z głównych dróg, którymi turyści mogą dotrzeć do starego miasta oraz w okolice Zamku (dzięki podwalu). Nawierzchnia została zmodernizowana w 2015 roku.

Przebieg

Ulica rozpoczyna swój bieg pod majestatycznymi murami archikatedry lubelskiej i prowadzi w kierunku południowym, będąc kontynuacją ul. Królewskiej. Z jej lewej strony odchodzi ulica Podwale, która stanowi kolejny element tej urbanistycznej struktury.

Charakterystycznym dla tej drogi jest kilkunastoprocentowy spadek, co miało istotny wpływ na decyzję o niewprowadzeniu sieci tramwajowej w Lublinie. Ulica ma jedną jezdnię, wyposażoną w jeden pas ruchu samochodowego oraz jeden pas rowerowy w obie strony, co ułatwia poruszanie się zarówno kierowcom, jak i cyklistom.

Wzdłuż drogi znajdują się także boczne ulice. Jedną z nich jest Misjonarska, prowadząca bezpośrednio do Seminarium Duchownego. Drugą jest Miedziana, ul. jednokierunkowa, która łączy Wyszyńskiego z ul. Bernardyńską, z możliwością wjazdu od strony Bernardyńskiej.

Po skrzyżowaniu z Bernardyńską, ulica Wyszyńskiego kontynuuje swój przebieg w postaci ul. Zamojskiej, która stanowi kolejny etap w tej sieci komunikacyjnej.

Nazwy

Ulica Prymasa Stefana Wyszyńskiego w Lublinie ma bogatą historię, która sięga XIX wieku, kiedy to była znana jako Trakt Piasecki lub Trakt Zamoyska. Z czasem uległa zmianom i przyjęła nazwę ulicy Zamojskiej. W okresie po II wojnie światowej, nazwa ulicy została zmieniona na Mariana Buczka.

W 1981 roku dokonano istotnych zmian administracyjnych, co skutkowało wydzieleniem ulicy z ul. Buczka i nadaniem jej imienia Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Natomiast w 1990 roku pozostałej części przywrócono nazwę, którą nosiła przed wojną.

Otoczenie oraz zabytki

Wzdłuż ulicy Prymasa Stefana Wyszyńskiego w Lublinie można zauważyć charakterystyczną zabudowę. Po prawej stronie znajdują się typowe miejskie kamienice, natomiast po lewej stronie możemy spotkać istotne zabudowania kościelne, w tym Kurie oraz Seminarium Duchowne.

• Kuria Biskupia (nr 2),
• Pałac Wrońskich (nr 3),
• Metropolitalne Wyższe Seminarium Duchowne (nr 6),
• Znajdujący się pod numerem 4 budynek, kiedyś XVIII-wieczny dworek,

W początku XIX wieku, dokładnie w 1817 roku, obiekt ten przekształcił się w przytułek dla osób starszych i niepełnosprawnych. W 1907 roku na parterze zbudowano publiczną łaźnię, która była na owe czasy istotnym miejscem dla społeczności lokalnej. Również w tym okresie powstał wyjątkowy relief na szczycie budynku, przedstawiający syrenę wśród fal. W 1936 roku budynek przeszedł znaczną rozbudowę, a w nowej części zaczęło funkcjonować biuro architektoniczne. Wówczas również na obiekcie umieszczono symboliczne cyrkiel i węgielnicę, co wzbudziło pewne kontrowersje, gdyż związki Franciszka Papiewskiego z wolnomularstwem były publicznie znane.

Komunikacja miejska

Ulica Prymasa Stefana Wyszyńskiego w Lublinie jest kluczowym miejscem komunikacyjnym, gdzie funkcjonuje wiele linii transportowych. Cała jej długość jest wyposażona w infrastrukturę dla trolejbusów. Warto jednak zauważyć, że wzdłuż tej ulicy nie ma żadnych przystanków autobusowych.

Linie, które przejeżdżają ulicą, są różnorodne i dostosowane do potrzeb pasażerów. Poniżej przedstawiam informacje o kursujących pojazdach.

Autobusy

Dzienne

• 1,
• 4,
• 6,
• 17,
• 23.

Nocne

• N1,
• N2.

Trolebusy

• 156,
• 160,
• 950.

---

Oceń: Ulica Prymasa Stefana Wyszyńskiego w Lublinie

---