Henryk Gaertner

---

Życiorys

Henryk Gaertner przyszedł na świat 23 marca 1922 roku w Lublinie, wychowany w rodzinie o silnych intelektualnych tradycjach. Jego matka, Anna Bachleda Curuś, była polonistką, a ojciec Henryk Karol Gaertner, profesorem filologii polskiej, wykładał wtedy na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W swoich wczesnych latach uczył się we Lwowie, gdzie zakończył szkołę podstawową oraz gimnazjum, a następnie kontynuował naukę w Krakowie, do którego rodzina przeniosła się w 1935 roku po utracie ojca. Już od 1927 roku rozwijał swoje umiejętności pianistyczne, które kontynuował przez cały okres do 1939 roku. Z kolei w 1939, po wybuchu II wojny światowej, rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, które jednak szybko przerwał nieoczekiwany wybuch konfliktu zbrojnego.

W dniu 6 listopada 1939 roku, podczas Sonderaktion Krakau, Henryk Gaertner miał szczęście uniknąć aresztowania. W okresie okupacji niemieckiej pracował w Zakopanem w różnych rolach, takich jak sprzedawca, księgowy oraz portier w rodzinnym hotelu. Rok 1942 przyniósł druzgocącą wiadomość – został aresztowany przez Gestapo, jednak dzięki interwencji profesora Rudolfa Weigla, udało mu się odzyskać wolność. Po tym zdarzeniu rozpoczął pracę w instytucie przeciwtyfusowym, gdzie pełnił rolę laboranta i karmiciela wszy. Ponadto, tajnie studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Po zakończeniu wojny, Henryk Gaertner dokończył studia lekarskie i w 1951 roku uzyskał dyplom oraz doktorat nauk medycznych pod kierunkiem prof. Juliana Aleksandrowicza, ze specjalizacją w hematologii. W tym samym czasie rozpoczął studia muzykologiczne na uniwersytecie. Jego pasja do muzyki zaowocowała wykorzystywaniem jej w terapii bólu, co czyniło go pionierem w tej dziedzinie. Korzystając z licznych stypendiów zarówno w Czechosłowacji jak i Węgrzech, w latach 1960–1961 miał także okazję poszerzyć swoje kwalifikacje w Stanach Zjednoczonych, Francji oraz Niemczech.

W 1954 roku uzyskał drugostopniową specjalizację z chorób wewnętrznych, a w 1982 roku z hematologii. W 1971 roku zdobył stanowisko ordynatora oddziału chorób wewnętrznych w Szpitalu Miejskim im. Edmunda Biernackiego w Krakowie. W 1975 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w 1987 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W 1981 roku jego oddział przeniesiono do Szpitala im. J. Dietla, co wkrótce zaowocowało przekształceniem w 1984 roku, kiedy to wspólnie z dr. Andrzejem Kosiniakiem-Kamyszem stworzył pierwszą w Polsce Katedrę i Klinikę Medycyny Wsi, którą kierował do 1994 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę.

Jako autor licznych monografii oraz podręczników medycznych, specjalizujących się w chorobach wewnętrznych i hematologii, Gaertner był także entuzjastą muzykoterapii. Jego działalność naukowa i społeczna obejmowała przynależność do wielu towarzystw, w tym Towarzystwa Internistów Polskich, Polskiego Towarzystwa Edukacji Psychosomatycznej oraz Stowarzyszenia Lekarzy Homeopatów. W swojej karierze był również członkiem honorowym takich organizacji jak Haute Académie Internationale de Lutéce, Académie Européenne des Arts oraz Club des Intellectuels Français. Był również inicjatorem oraz przewodniczącym Komisji Historii i Filozofii Medycyny oraz członkiem Komisji Historii Nauk PAU.

Był również honorowym członkiem Zakonu Bonifratrów. Dożył sędziwego wieku, zmarł 4 lutego 2020 roku w Krakowie, a jego ostatni spoczynek znajduje się na cmentarzu Rakowickim (kw. KC). Życie osobiste Gaertnera układało się szczęśliwie – od 1962 roku był żonaty z dr. farm. Ludwiką Kuroś i miał z nią syna, Henryka Ludwika.

Odznaczenia

Henryk Gaertner zdobył szereg prestiżowych odznaczeń, które podkreślają jego wkład w służbę zdrowia oraz działalność na rzecz społeczeństwa.

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 2000 roku,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”,
• Złota Odznaka Honorowa Województwa Małopolskiego – Krzyż Małopolski, otrzymana w 2017 roku,
• Medal 120-lecia Ruchu Ludowego, również z 2017 roku,
• Medal Gloria Medicinae,
• Medal Medicus Magnus.

---

Oceń: Henryk Gaertner

---