Jan Arnsztajn

---

Życiorys

Jan Arnsztajn był synem doktora Marka Arnsztajna oraz wybitnej poetki Franciszki Arnsztajnowej. W czasach szkolnych aktywnie uczestniczył w harcerstwie oraz w Organizacji Młodzieży Narodowej. W 1915 roku ukończył Szkołę Lubelską. W lipcu tego samego roku, posługując się fałszywym paszportem na nazwisko Jan Ćwiek, wstąpił do Legionów, gdzie formalnie zaciągnął się 16 lipca. Od 20 sierpnia 1915 roku stał się żołnierzem 1. kompanii VI baonu 1. pułku piechoty I Brygady.

Jan brał udział w kampanii wołyńskiej, gdzie niestety zakaźna czerwonka zmusiła go do zachorowania. Po kilku tygodniach spędzonych w szpitalu, 25 listopada 1915 roku, został zwolniony z Legionów i powrócił do Lublina. Tam włączył się w działalność Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 1 sierpnia do 4 października 1916 roku pełnił funkcję komendanta miasta w Lublinie, używając pseudonimu „Jerzmanowski”. W 1917 roku zajął stanowisko zastępcy komendanta Okręgu VIII POW. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, został przyjęty do Wojska Polskiego i awansował na porucznika.

W listopadzie 1918 roku wstąpił do WP, gdzie do końca 1919 roku pracował w referacie personalnym DOG Lublin. Następnie kierował Wydziałem II Oświaty Żołnierskiej Sekcji VI Propagandy Oddziału II Naczelnego Dowództwa WP. Od 26 lipca 1920 roku był dowódcą kompanii 201. Ochotniczej Dywizji Piechoty. Jan Arnsztajn brał także udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a 3 sierpnia 1920 roku odznaczył się męstwem w bitwie pod Ostrowią Mazowiecką, w trakcie której odniósł rany. Od 20 września tego samego roku pełnił funkcję adiutanta w dywizji ochotniczej.

Po zakończeniu działań wojennych Jan Arnsztajn ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie uzyskał tytuł doktora. Następnie odbywał podróże po Europie, aby poszerzyć swoje wykształcenie. Po powrocie do kraju, m.in. z Francji, Austrii i Szwajcarii, otworzył własny gabinet lekarski w Lublinie. W życiu osobistym Jan Arnsztajn dwukrotnie stanął na ślubnym kobiercu. Jego drugą żoną była aktorka Teatru Miejskiego, Janina Pińska. Mieli córkę Janinę, która później wyszła za mąż za Walentego Titkowa.

Jan Arnsztajn pełnił również zaszczytne funkcje, w tym prezesa zarządu Związku Legionistów Polskich w Lublinie oraz prezesa zarządu okręgowego Związku Peowiaków w Lublinie. Dnia 30 stycznia 1927 roku brał udział w dorocznym walnym zgromadzeniu Lubelskiego Związku Okręgowego Piłki Nożnej, w którym uczestniczyli delegaci 12 klubów z Lublina oraz innych miast, takich jak Równe, Kowle, Chełm i Lubartów. W trakcie tego zgromadzenia został wybrany na członka zarządu ZOPN, obok m.in. Zygmunta Martyniaka.

W 1925 roku Jan Arnsztajn osiągnął pierwsze miejsce w grze pojedynczej oraz drugie w grze podwójnej podczas turnieju tenisowego WKS Unij, który odbył się przy ul. Lipowej w Lublinie. Przez kilka następnych lat z rzędu dominował w tenisowym świecie Lublina, zdobywając tytuł mistrza, w tym także w 1928 roku, a jego starania w znacznej mierze przyczyniły się do rozwoju tenisa na ziemi lubelskiej.

Niestety, Jan Arnsztajn borykał się z gruźlicą, a przez lata leczył się w ośrodkach w Otwocku oraz Zakopanem. Zmarł 31 stycznia 1934 roku w Warszawie i został pochowany z honorami na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 20C-2-1).

Aby uczcić pamięć Jana Arnsztajna, w 1934 roku jego przyjaciele, w tym Czesław Martyniak oraz Zygmunt Martyniak, zainicjowali fundację pucharu im. dr. Jana Arnsztajna, ustanawiając nagrodę przechodnią dla najlepszego tenisisty lubelskiego. Turnieje jego imienia odbyły się m.in. w 1935, 1936 oraz 1937 roku.

Odznaczenia

Jan Arnsztajn, jako wyróżniający się żołnierz, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami za swoje zasługi i odwagę. Oto lista ważniejszych odznaczeń przyznanych mu w uznaniu jego pracy i poświęcenia:

• Krzyż Niepodległości z Mieczami (1931),
• Krzyż Walecznych z okuciami,
• Krzyż Legionowy,
• Odznaka „za wierną służbę” I Brygady,
• Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej (znana również jako Krzyż P.O.W.),
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Wstęga za rany.

---

Oceń: Jan Arnsztajn

---