Leszek Moszyński


Leszek Józef Moszyński, urodzony 19 lutego 1928 roku w Lublinie, był wybitnym polskim slawistą oraz językoznawcą. Jego życie zakończyło się 16 kwietnia 2006 roku w Baninie k. Gdańska, gdzie pozostawił po sobie bogatą spuściznę naukową. Był osobą, która znana była z głębokiej wiedzy i pasji do języków słowiańskich, co przyczyniło się do jego uznania w środowisku akademickim.

Moszyński otrzymał tytuł doktora honoris causaUniwersytetu Łódzkiego, co stanowi jedno z wielu jego osiągnięć. Jego badania miały na celu nie tylko zgłębianie języków, ale również pełniejsze zrozumienie kultury słowiańskiej.

Życiorys

Leszek Moszyński przyszedł na świat w rodzinie Remigiusza Józefa (1897–1965) oraz Marii Aleksandry z domu Wyszyńskiej (1899–1959). Miał pięcioro rodzeństwa: Kalinę Marię (ur. 1926), Lidię Teresę (ur. 1929), Barbarę Zofię po mężu Jarosz (ur. 1931) oraz Danutę Stanisławę (1935–1936).

W 1947 roku zakończył naukę w szkole średniej w Lublinie, a następnie podjął studia na kierunku filologia polska i słowiańska na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Kontynuował edukację na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie w 1951 roku obronił pracę magisterską z zakresu filologii słowiańskiej.

W 1955 roku rozpoczął pracę jako asystent na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Cztery lata później uzyskał stopień doktora na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dzięki rozprawie doktorskiej pt. „Wyrównania deklinacyjne w związku z mazurzeniem polskim, ruskim, połabskim”. W 1959 roku zdobył tytuł doktora habilitowanego na podstawie pracy „Ze studiów nad rękopisem Kodeksu Zografskiego”. Tytuł profesora uzyskał w 1972 roku.

W swojej karierze Moszyński pełnił przez wiele lat funkcję dyrektora Instytutu Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Był również inicjatorem i pierwszym kierownikiem katedry slawistyki.

W jego dorobku zawodowym znajduje się także przewodniczenie Komitetowi Słowianoznawstwa PAN oraz członkostwo w Komitecie Językoznawstwa PAN. Działał w Gdańskim Towarzystwie Naukowym, Zrzeszeniu Kaszubsko-Pomorskim oraz Klubie Inteligencji Katolickiej w Gdańsku, gdzie w latach 1989–1990 pełnił funkcję wiceprezesa. Był także członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności oraz członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych.

W 1951 roku poślubił Danutę Stefanię z domu Ślatała (1927–2024). Był ojcem trzech dzieci: Wiktora Januarego (ur. 1957), który został lekarzem anestezjologiem, Bogny Marii zamężnej Kałużyńskiej (ur. 1953), lekarza pediatry, oraz Miłosza Michała (1952–1985).

Leszek Moszyński zmarł w Gdańsku. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się w grobie rodzinnym na cmentarzu Junikowskim w Poznaniu, gdzie pochowano go 24 kwietnia 2006 roku (pole 30, kwatera 3, m. 1).

Dzieła

Leszek Moszyński, znany ze swoich znaczących badań, pozostawił po sobie wiele cennych dzieł, które przyczyniły się do rozwoju slawistyki oraz językoznawstwa. Oto niektóre z jego kluczowych publikacji:

  • 1954: Geografia niektórych zapożyczeń niemieckich w staropolszczyźnie,
  • 1960: Wyrównania deklinacyjne w związku z mazurzeniem polskim, ruskim, połabskim,
  • 1961: Ze studiów nad rękopisem Kodeksu Zografskiego,
  • 1975: Język Kodeksu Zografskiego,
  • 1984: Wstęp do filologii słowiańskiej,
  • 1990: Cerkiewnosłowiańskie tytuły ewangelijne,
  • 1992: Die vorchristliche Religion der Slaven im Lichte der slavischen Sprachwissenschaft.

Każde z wymienionych dzieł stanowi ważny krok w kierunku zrozumienia zarówno języka, jak i kultury słowiańskiej. Badania Moszyńskiego były szczególnie istotne dla analizy wpływów językowych oraz religijnych w kontekście słowiańskim.

Ordery i odznaczenia

Leszek Moszyński, jako postać znacząca, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami i medalami, które oddają hołd jego wkładowi w różne dziedziny.

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1973 roku,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej, otrzymany w 1992 roku,
  • Medal św. Wojciecha, przyznany w 2001 roku, za wybitne osiągnięcia związane z Gdańskiem, szczególnie w zakresie językoznawstwa,
  • Medal 1300-lecia Bułgarii, uhonorowany w 1982 roku.

Wszystkie te odznaczenia świadczą o jego znacznej działalności i oddaniu w różnych obszarach życia społecznego oraz naukowego.

Przypisy

  1. a b c d MOSZYŃSKI LESZEK, profesor Uniwersytetu Gdańskiego – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 05.11.2024 r.]
  2. a b Laureaci medalu św. Wojciecha [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 05.11.2024 r.] (pol.).
  3. Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 05.11.2024 r.]
  4. Doktorzy honoris causa UŁ. [dostęp 21.02.2011 r.]

Oceń: Leszek Moszyński

Średnia ocena:4.58 Liczba ocen:7