Michał Jabłoński był wybitną postacią w dziedzinie elektrotechniki, której życie zaczęło się w Lublinie 1 grudnia 1920 roku. Jego praca i osiągnięcia miały ogromny wpływ na rozwój nauki oraz techniki w Polsce. Po latach intensywnej pracy naukowej, Jabłoński zmarł 17 maja 2008 roku w Łodzi, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo.
Był nie tylko uznawanym elektrykiem, ale również cenionym naukowcem i konstruktorem. Jako profesor nauk technicznych, zdobył tytuł doktora honoris causa Politechniki Łódzkiej, co stało się potwierdzeniem jego znakomitych osiągnięć akademickich oraz dydaktycznych.
W swoim dorobku miał również znaczące osiągnięcia w organizacjach branżowych. Był członkiem honorowym Stowarzyszenia Elektryków Polskich, co wskazuje na jego zasługi dla rozwoju elektryki w Polsce. Co więcej, Michał Jabłoński był jednym z założycieli i przez wiele lat przewodniczył Oddziałowi Łódzkiemu Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej. Działał także w Komitecie Elektrotechniki Polskiej Akademii Nauk oraz Sekcji Maszyn Elektrycznych i Transformatorów.
Życiorys
Profesor Michał Jabłoński ma bogaty życiorys pełen zasług dla nauki i edukacji. Ukończył warszawskie IV Humanistyczne Gimnazjum i Liceum im. A. Mickiewicza. Po zdobyciu matury w 1938 roku, został powołany do wojska, gdzie przydzielono go do Szkoły Podchorążych Łączności w Zegrzu (kompania rezerwy łączności piechoty). Jego odwaga została doceniona poprzez przyznanie mu honorowej szabli.
W momencie wybuchu II wojny światowej, Jabłoński jako podchorąży rezerwy walczył w 36. pułku piechoty im. Legii Akademickiej (Armia „Łódź”), biorąc udział w bitwach w Wieluniu i Modlinie. Niestety, został wzięty do niewoli i osadzony w obozie jeńców w Działdowie. Mimo trudnych warunków, zaangażował się w działalność konspiracyjną w Szarych Szeregach podczas niemieckiej okupacji. Równocześnie podjął studia w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej w Warszawie.
W czasie powstania warszawskiego, zapewniał łączność na Pradze, działając pod pseudonimem „Zygmunt”. Po wojnie, w czerwcu 1945 roku przeniósł się do Łodzi, kontynuując studia oraz rozpoczynając pracę na nowo powstającej Politechnice Łódzkiej. Objął stanowisko młodszego asystenta w Katedrze Miernictwa Elektrycznego na Wydziale Elektrycznym. Już w 1946 roku jako student odbył praktykę w Elektrobudowie – Wytwórni Maszyn Elektrycznych w Łodzi, z którą to firmą utrzymywał współpracę przez kolejne lata.
Jabłoński był prezesem Studenckiego Koła Elektryków oraz aktywnie uczestniczył w duszpasterstwie akademickim przy kościele O.O. Jezuitów. W 1947 roku, uzyskał tytuł magistra inżyniera na Wydziale Elektrycznym, a w roku akademickim 1946/47 zatrudniono go w Katedrze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów. Pracował tam aż do przejścia na emeryturę, a jednostka ta z czasem przekształciła się w Instytut Mechatroniki i Systemów Informatycznych.
W okresie od 1948 do 1951 roku Jabłoński dodatkowo pracował w Fabryce Transformatorów M.3 w Łodzi, gdzie pełnił funkcję samodzielnego konstruktora i szefa działu remontów, organizując również grupę laboratoryjno-badawczą. W 1954 roku uzyskał stopień doktora. Jego prace obejmowały budowę stacji prób, maszynowni oraz innych laboratoriów w świeżo utworzonej fabryce Transformatorów Elta. W tej roli był często powoływany jako ekspert do rozwiązywania trudnych problemów w różnych zakładach.
W roku akademickim 1959/60 stypendysta Uniwersytetu Cornell, a następnie stażysta Fabryki Transformatorów Westinghouse w Sharon, Jabłoński powrócił do kraju w 1963 roku, uzyskując stopień naukowy doktora habilitowanego. Lata 1966–1972 to okres, w którym był kierownikiem Studium Doktoranckiego przy Wydziale Elektrycznym, a w 1968 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1977 roku – profesora zwyczajnego.
Jako pełnomocnik Rektora PŁ, odpowiedzialny był za współpracę z Uniwersytetem w Strathclyde w Szkocji i w 1977 roku wyjechał do Sri Lanki jako ekspert UNESCO, prowadząc wykłady na Uniwersytecie Technicznym Moratuwa w Colombo. W następstwie osobistych tragicznych wydarzeń, takich jak śmierć żony, ożenił się w 1982 roku z Małgorzatą Golicką, etnografem, tłumaczką oraz reporterką.
Wspólnie stworzyli książkę „Wyspa sercu podobna” (1985) oraz przetłumaczyli z francuskiego „Siostrę Emanuelę” Paula Dreyfusa (1991). Miesięcznik „Kalejdoskop” nadał mu tytuł profesora tutki w 1992 roku. Poza Politechniką Łódzką, Jabłoński prowadził także działalność na Uniwersytecie w Al-Mansurze w Egipcie, a w późniejszych latach współpracował z uczelniami w Lyonie, Lille oraz Bethune.
Obowiązki Prodziekana Wydziału Elektrycznego do Spraw Studenckich oraz opiekuna uczelnianego Akademickiego Związku Sportowego dodały wartości jego wkładowi w kształcenie młodych pokoleń. Choć przeszedł na emeryturę w 1992 roku, nie zaprzestał aktywnego uczestnictwa w życiu towarzystw naukowych. Prowadził zajęcia na Studium Pedagogicznym oraz na Wydziale Studiów Międzynarodowych.
Do końca życia, Jabłoński pozostawał aktywny jako naukowiec – w lipcu 2007 roku obliczył i wykonał wstępny projekt dławika kompensacyjnego dla stacji prób fabryki ABB w Łodzi. Zmarł 17 maja 2008 roku w Łodzi, po długotrwałej chorobie. Jego badania skupiały się na transformatorach specjalnych oraz przekształtnikach, a jego dorobek piśmienniczy liczy ponad 90 pozycji, w tym książkę „Badanie transformatorów w przemyśle i eksploatacji”.
Profesor Jabłoński wypromował 11 doktorów nauk technicznych, a za swoje osiągnięcia naukowe oraz dydaktyczne otrzymał Nagrodę Miasta Łodzi. Jego zwycięstwa odznaczone zostały m.in. Krzyżem Walecznych (Modlin 1939) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2002 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Politechniki Łódzkiej.
Przypisy
- Adam Ketner. Forum Transformatory Energetyczne. „Biuletyn Techniczno-Informacyjny Zarządu Oddziału Łódzkiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich”. Nr 4/2007 (39). s. 26.
- Paul Dreyfus, Małgorzata Golicka-Jabłońska: Siostra Emanuela. Verbinum, 1991. ISBN 83-85009-70-1.
- Małgorzata Golicka-Jabłońska, Michał Jabłoński: Wyspa sercu podobna. Akademia Teologii Katolickiej, 1985.
- Michał Jabłoński: Badanie transformatorów w przemyśle i eksploatacji. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1969. [dostęp 29.06.2015 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Krzysztof Szwajgier | Grzegorz Jasiński (historyk) | Bronisław Znatowicz | Jan Wincenty Bandtkie | Henryk Maruszczak | Janina Kozłowska-Studnicka | Wincenty Pol | Andrzej Kolasa | Leszek Moszyński | Bożenna Jaśkiewicz | Marian Harasimiuk | Bogumiła Szeląg | Kazimierz Szulc (meteorolog) | Wojciech Sady | Edward Jóźwicki | Lech Pajdowski | Jan Pomorski | Erazm Majewski | Mariola Chomczyńska-Rubacha | Marek Pawlak (ekonomista)Oceń: Michał Jabłoński (profesor)