Sara Frenkel


Sara Frenkel, znana wcześniej jako Sara Bass, to niezwykła postać urodzona w 1922 roku w Lublinie. Jest Polką pochodzenia żydowskiego, która przetrwała brutalne realia Holokaustu posługując się sfałszowanymi dokumentami.

W latach 1943–1945, w dramatycznych okolicznościach, pod fałszywym polsko brzmiącym nazwiskiem, pracowała wraz z siostrą Leą jako przymusowa robotnica. Obie były zatrudnione w zakładach Volkswagena w Wolfsburgu, gdzie Sara pełniła rolę pielęgniarki w żłobku, który opiekował się dziećmi urodzonymi przez robotnice zagraniczne. Niestety, warunki higieniczne w placówce były skandaliczne, co doprowadziło do śmierci około 35 niemowląt.

W 1944 roku żłobek przeniesiono do Rühen, leżącego blisko Wolfsburga, lecz sytuacja nie uległa poprawie, a umieralność dzieci wciąż pozostawała alarmująco wysoka. Wkrótce po zakończeniu wojny, w grudniu 1945 roku, Sara poślubiła Manfreda Frenkla, byłego więźnia obozu koncentracyjnego Neungamme. W 1946 roku na świat przyszedł ich syn, Chaim, którego imię miało upamiętnić zamordowanego brata Sary.

W roku 1947 Frenklowie otworzyli sklep jubilerski w Brunszwiku, a w 1949 postanowili emigrować do Izraela. Ostatecznie w 1959 roku osiedlili się w Belgii.

W latach osiemdziesiątych Sara odwiedziła Wolfsburg i Rühen, gdzie z jej inicjatywy w 1988 roku na cmentarzu w Rühen stanęła tablica pamiątkowa, upamiętniająca zbiorową mogiłę dzieci, które zmarły w żłobku. Razem z mężem założyła fundację, której celem była opieka nad żydowskim cmentarzem w Lublinie.

W 2005 roku opisała swoje dramatyczne przeżycia związane z wojną w antologii pt. Überleben in Angst, a jako ocalała z Holokaustu przez całe życie walczyła o to, aby pamięć o przeszłości nie zniknęła.

W 2010 roku w centrum Wolfsburga nazwano plac jej imieniem, a podczas uroczystości odsłonięto pomnik ku czci robotników przymusowych, którzy pracowali w tym mieście. Obecnie Sara Frenkel mieszka w Antwerpii.

Przypisy

  1. Überleben w Angst [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 25.09.2024 r.]
  2. Sara-Frenkel-Platz [online], wolfsburg-citytour.de [dostęp 25.09.2024 r.]
  3. Sara -Frenkel-Platz Wolfsburg [online], ladplus.de [dostęp 25.09.2024 r.]

Oceń: Sara Frenkel

Średnia ocena:4.48 Liczba ocen:8