Kośminek to interesująca dzielnica Lublina, usytuowana w jego wschodniej części. Obszar ten obejmuje nie tylko właściwy Kośminek, ale także Majdanek oraz osiedla Maki, a także Wyzwolenie-Południe.
Nowe spojrzenie na tę lokalizację może przynieść wiele fascynujących odkryć, ponieważ każde z wymienionych miejsc ma własny, unikalny charakter, który zasługuje na bliższe poznanie.
Historia
Kośminek, znany niegdyś jako obszar przemysłowy, był miejscem, gdzie znajdowały się zarówno duże, jak i małe zakłady produkcyjne.
Wśród nich można wymienić odlewnię żeliwa, fabrykę wag Jarosława Caudra, przetwórnię cykorii, wapniak, garbarnie oraz rozlewnię wódek, a także elektrownię, która działała w Lublinie. W XIX wieku właścicielem gruntów na obszarze dziś zwanym Kośminkiem był Michał Kośmiński.
W roku 1860 inżynier gubernialny Feliks Bieczyński opracował plan budowy osiedla rzemieślniczego oraz park, znany obecnie jako Park Bronowicki. Niestety, projekt ten nie doszedł do skutku ze względu na bankructwo Kośmińskiego. W ten sposób pozostała jedynie nazwa, nawiązująca do jego nazwiska.
Właściwości terenu zostały częściowo przejęte przez państwo, a część gruntów została rozparcelowana. Najwięcej z nich wykupili Żydzi, którzy rozpoczęli budowę zakładów przemysłowych. Na początku XX wieku powstała duża garbarnia skór twardych, gorzelnia oraz zakład wódek koszernych „Pejsach-Spir”, a także odlewnia wyrobów żeliwnych, w której produkowano m.in. blachy kuchenne i fajerki oraz saganki. Funkcjonowała również suszarnia oraz fabryka cykorii.
W późniejszym czasie Zylber zbudował nowoczesny wapniak, który wykorzystywał kamień wapienny wydobywany metodą odkrywkową. W obszarze handlowym powstał również „Syndykat”, który obsługiwał lokalny przemysł.
Dynamiczny rozwój przemysłu na tym terenie pociągnął za sobą wzrost zapotrzebowania na mieszkania dla pracowników. W konsekwencji zaczęto budować nowe ulice, takie jak Garbarska, Wspólna, Żelazna i Długa, a także ich ulice poprzeczne. W rejonie tych ulic stworzono także piekarnie, np. piekarnię Woźniaka na Żelaznej oraz piekarnię Sałaty na Wspólnej.
Transport w tej okolicy także znacznie się rozwinął. Ulica Garbarska dysponowała dwiema bocznicami kolejowymi, co ułatwiało transport towarów. Oprócz tego wielu mieszkańców zajmowało się transportem konnym, co obejmowało zarówno wózactwo, jak i dorożkarstwo. Na końcu ulicy Długiej powstała kuźnia Sybilskiego, w której produkowano wozy oraz platformy konne.
W czasie I wojny światowej i w okresie tuż po niej rozwijano dalszą produkcję przemysłową. W okolicy ulicy Długiej zbudowano wielki zakład produktów naftowych z bocznicą kolejową, a także niewielką garbarnię skór miękkich przy ul. Wspólnej.
W dwudziestoleciu międzywojennym zrealizowano budowę dużej elektrowni miejskiej, zlokalizowanej na rogu ulic Garbarskiej i Długiej. W obiekcie tym zaaranżowano konny tabor miejski, w którym przechowywano obraz Jana Matejki przedstawiający Bitwę pod Grunwaldem, który przetrwał wojnę oraz okupację niemiecką. Również w tym okresie wybudowano dużą zajezdnię dla autobusów, a po II wojnie światowej zajezdnię dla trolejbusów, które kursowały ulicą Garbarską do śródmieścia. Po likwidacji fabryki cykorii na jej miejscu otworzono nowoczesną fabrykę wag uchylnych, której właścicielem został Czech Jarosław Caudra.
Administracja
Granice dzielnic administracyjnych Kośminka są regulowane przez statut uchwalony 19 lutego 2009 roku. W skład granic Kośminka wchodzą: od północy ul. Fabryczna – Droga Męczenników Majdanka, od wschodu granica miasta, od południa ul. Szklarniana – ul. Głuska, a od zachodu Czerniejówka.
Powierzchnia Kośminka wynosi 6,44 km². Na dzień 30 czerwca 2018 roku w rejestrze na pobyt stały w Kośminku odnotowano 12 863 mieszkańców.
Ważnym punktem administracyjnym Kośminka jest siedziba Rady i Zarządu Dzielnicy, która mieści się przy ul. Bukowej 17, w budynku pasażu usługowo-handlowego osiedla Maki.
Przypisy
- Wyszukiwanie. eteryt.stat.gov.pl. [dostęp 30.06.2022 r.]
- Kośminek. [dostęp 04.07.2021 r.]
- a b Mieszkańcy wg dzielnic. Stan na dzień 30.06.2018 r.. BIP Urząd Miasta Lublin. [dostęp 12.08.2018 r.]
- Projekt uchwały Rady Miasta w sprawie podziału obszaru miasta Lublin na sektory w celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości [online], bip.lublin.eu, 27.08.2012 r. [dostęp 20.08.2016 r.]
- Kośminek [online], lublin.eu [dostęp 19.10.2016 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Piaski (Lublin) | Rury (Lublin) | Podzamcze (Lublin) | Sławinek | Szerokie (Lublin) | Zemborzyce Kościelne | Tatary (Lublin) | Węglin Północny | Czechówka Górna | Bazylianówka | Felin (Lublin) | Hajdów-Zadębie | Chruszczanka | Czuby Północne | Czuby Południowe | Bronowice (Lublin) | Biskupie (Lublin) | Zemborzyce Górne | Za Cukrownią | Wrotków (Lublin)Oceń: Kośminek