Andrzej Turczyński to postać niezwykle ceniona w polskiej kulturze literackiej. Urodził się 22 lutego 1938 roku w Lublinie, gdzie zdobywał pierwsze literackie doświadczenia. Jego twórczość obejmuje różne gatunki literackie, a w szczególności był uznawanym pisarzem, poetą i dramaturgiem.
W ciągu swojej karierze Turczyński zyskał także opinię wybitnego publicysty i tłumacza, specjalizując się w przekładach poezji hiszpańskiej i rosyjskiej. Jego prace przyczyniły się do wzbogacenia polskiej literatury o wiele inspirujących dzieł.
Niestety, Andrzej Turczyński zmarł 15 listopada 2020 roku, pozostawiając po sobie sukcesy i niezatarte ślady w świecie literackim.
Życiorys
Andrzej Turczyński pochodził z rodziny o tradycjach ziemiańskich. Zadebiutował w regionalnym czasopiśmie „Kamena”, publikując zarówno poemat Kandelabr Weimaru, jak i opowiadanie Dzikie kaczki. Wkrótce podjął pracę w redakcji „Kuriera Lubelskiego”, co stało się początkiem jego działalności literackiej. W latach 1956–1960 regularnie publikował przekłady hiszpańskich wierszy w dodatku do „Sztandaru Ludu”, zatytułowanym „Kultura i Życie”. Na początku lat sześćdziesiątych, był jednym z współzałożycieli pisma literackiego dedykowanego młodzieży „Przemiany”.
W 1969 roku opublikował swój pierwszy dramat pt. Ubrani są nadzy. W tym samym roku objął kierownicze stanowisko w Teatrze Lalek Banialuka w Bielsku-Białej, gdzie współorganizował I Międzynarodowe Biennale Teatrów Lalkowych. W latach 70. osiedlił się w Koszalinie, gdzie rozpoczął współpracę z regionalnym oddziałem Polskiego Radia, a także w latach 1974-1975 pełnił funkcję redaktora lokalnego wydania poznańskiego czasopisma „Tydzień”.
W 1977 roku związał się z gorzowskim Teatrem im. Juliusza Osterwy, co poszerzyło jego doświadczenie w zakresie dramaturgii. Pod koniec swojego życia, Andrzej Turczyński był związany z Interdyscyplinarnym Zespołem Badań Sowietologicznych Uniwersytetu Łódzkiego, gdzie zajmował się tłumaczeniem oraz opracowywaniem utworów filozofów i teologów rosyjskich żyjących w XIX i XX wieku.
Recenzje, wiersze, felietony, opowiadania, oraz tłumaczenia poezji rosyjskiej i hiszpańskiej publikował w wielu renomowanych czasopismach, w tym: „Kultura”, „Tygodnik Kulturalny”, „Życie Literackie”, „Kierunki”, „Poezja”, „Fakty i Myśli” (1970–1972), „Teatr” (1973–1976), „Głos Koszaliński”, „Głos Pomorza”, „Przegląd Prawosławny”, „Arkusz”, „Miesięcznik Literacki”, „Regiony”, „Akant”, „Odra”, „Apokryf”, „Theotokos”, „Opcje”, „Czas Kultury”, „Gryf”, „W drodze”, „Zbliżenia”. Jego twórczość była na stałe obecna w miesięczniku „Twórczość”, w którym kontynuował współpracę.
Nagrody i nominacje
Andrzej Turczyński został uhonorowany wieloma prestiżowymi nagrodami oraz nominacjami w ciągu swojej kariery literackiej.
- 1970 – Nagroda Główna w Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim im. Jana Śpiewaka,
- 1994 – Nagroda Fundacji Kultury za zbiór esejów pt. Rzeki popiołu,
- 1994 – Laureat konkursu Polskiego Radia oraz „Głosu Pomorza” w kategorii „Sukces 94”,
- 1997 – Laur Prawosławia – Nagroda im. Księcia Konstantego Ostrogskiego,
- 1999 – Nagroda im. Świętego Brata Alberta Adama Chmielowskiego za całokształt twórczości literackiej.
Powieść Znużenie znalazła się w gronie nominowanych do Nagrody Literackiej Nike w 2001 roku. W tym samym roku autor otrzymał także nominację do Paszportu Polityki. Następnie, w 2012 roku, jego powieść Koncert muzyki dawnej została nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia.
Przypisy
- Wspomnienie o Andrzeju Turczyńskim autorze ponad 50 książek. gp24.pl. [dostęp 19.11.2020 r.]
- Nominacje do Nagrody Literackiej Gdynia 2012. Culture.pl. [dostęp 30.12.2012 r.]
- Turczyński Andrzej. Wydawnictwo Forma. [dostęp 30.12.2012 r.]
- Nagroda Nike 2001. [dostęp 30.12.2012 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Stanisław Mazuś | Efraim Mandelbaum | Aleksander Ładnowski | Piotr Suchora | Basia Stępniak-Wilk | Włodzimierz Kotarba | Wiesław Sawczuk | Marcin Wroński | Marian Rułka | Ryszard Kulm | Milena Wójtowicz | Waldemar Malicki | Jacek Giszczak | Łukasz Rodakiewicz | Barbara Kowalska | Tallib | Małgorzata Krasowska | Józef Rybacki | Bartosz Konstrat | Jacek KulczyckiOceń: Andrzej Turczyński