Edward Jóźwicki, urodzony 10 lutego 1914 roku w Lublinie, był osobą, którą cechowała wszechstronność i zaangażowanie w życie społeczne oraz patriotyczne. Po wielu latach życia, zmarł 13 września 2006 roku w Oleśnicy Śląskiej, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w pamięci tych, którzy go znali.
Był nie tylko nauczycielem, ale również aktywnym harcerzem, co świadczy o jego zamiłowaniu do pracy z młodzieżą i kształtowania ich charakterów. Edward Jóźwicki był także żołnierzem Armii Krajowej, gdzie służył pod pseudonimami „Jodła” oraz „Stańczyk”, co podkreśla jego odwagę i oddanie dla ojczyzny w trudnych czasach II wojny światowej.
Życiorys
Lata 1914-1939
Edward Jóźwicki, wykształcony w Lublinie, rozpoczął swoją edukację w Gimnazjum im. hetmana Jana Zamoyskiego. W roku 1933, w ostatniej klasie maturalnej, przeniósł się do Seminarium Nauczycielskiego. Po zdobyciu dyplomu oraz zrealizowaniu służby wojskowej w Łucku, 1 września 1935 roku rozpoczął pracę jako nauczyciel w Szkole Podstawowej nr 2 w Żelechowie, położonej w powiecie garwolińskim. Jego działania wychowawcze nie kończyły się na pedagogice – angażował się w harcerstwo, pełniąc funkcję podharcmistrza i organizując męską drużynę harcerską z elementami wyszkolenia wojskowego.
Lata 1939-1945
W czasie drugiej wojny światowej, Edward Jóźwicki brał udział w kampanii wrześniowej jako członek 15 pułku piechoty „Wilków”. Po kapitulacji jednostki, wykorzystując nadarzające się okazje, udało mu się uciec z niewoli. Odmówił próby dotarcia do Francji, postanawiając wrócić do Żelechowa. Już w październiku 1939 roku założył pierwszą w tym mieście grupę konspiracyjną, która z czasem stała się częścią Związku Walki Zbrojnej, a później Armii Krajowej w strukturach Inspektoratu Puławy. Do 1940 roku pełnił rolę dowódcy placówki w Żelechowie, a w okresie 1939-1941 był zastępcą komendanta Obwodu Garwolin. W 1942 roku objął stanowisko szefa sztabu oraz zastępcy komendanta Rejonu Żelechów, a także prowadził tajny kurs podchorążych piechoty w swoim miejscu zamieszkania. Służył w stopniu porucznika i po wojnie otrzymał od władz londyńskich stopień kapitana. Edukacje kontynuował, prowadząc tajne nauczanie, gdzie uczniowie zdobywali wiedzę z przedmiotów zakazanych przez okupacyjne władze. Edward był także członkiem tajnej komisji oświaty w Żelechowie. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Żelechowa, ukrywał się przed aresztowaniem na terenie Wielkopolski. Jego zaangażowanie w konspirację przynosił też jego braciom, Władysławowi i Bolesławowi.
Lata 1945-2006
Po wojnie Edward Jóźwicki kontynuował swoją pracę zawodową w Jaworzynie Śląskiej, gdzie ujawnił swoje dane 14 kwietnia 1947 roku. Został fałszywie oskarżony i skazany przez reżim komunistyczny. Po odbyciu kary, 1 września 1949 roku, rozpoczął pracę w szkole podstawowej w Uniegoszczy, do której z czasem objął stanowisko dyrektora. Dodatkowo, kontynuował naukę kończąc studia magisterskie na Uniwersytecie Warszawskim. Zajmował się również sztuką, prowadząc zespół taneczny oraz chór w szkole. Skutecznie stawiał czoła naciskom na podporządkowanie harcerstwa ideologiom komunistycznym. W późniejszym czasie przystąpił do Związku Nauczycielstwa Polskiego i korzystał z doświadczenia, będąc członkiem komisji w Państwowym Ośrodku Doskonalenia Kadr Oświatowych. Po przejściu na emeryturę osiedlił się w Kole, a ostatnie chwile życia spędził w Oleśnicy, gdzie zmarł i został pochowany.
Odznaczenia
Edward Jóźwicki, znany ze swojego zaangażowania w działalność zawodową oraz społeczną, zyskał uznanie za aktywną walkę o niepodległość. Wyróżnienia, które otrzymał, podkreślają jego znaczący wkład w ważne inicjatywy oraz stawianie czoła wyzwaniom tamtych czasów.
Wśród jego odznaczeń znajdują się:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami,
- Krzyż Armii Krajowej,
- Medal Wojska (czterokrotnie),
- Medal Komisji Edukacji Narodowej,
- Odznaka Zasłużony dla miasta Lubania,
- Odznaka Zasłużony dla Województwa Jeleniogórskiego,
- inne wyróżnienia.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Wojciech Sady | Kazimierz Szulc (meteorolog) | Bogumiła Szeląg | Marian Harasimiuk | Michał Jabłoński (profesor) | Krzysztof Szwajgier | Grzegorz Jasiński (historyk) | Bronisław Znatowicz | Jan Wincenty Bandtkie | Henryk Maruszczak | Lech Pajdowski | Jan Pomorski | Erazm Majewski | Mariola Chomczyńska-Rubacha | Marek Pawlak (ekonomista) | Tadeusz Cyprian Fopp | Stanisław Berger | Roksana Chowaniec | Wiesław Czyż | Andrzej Abramowicz (archeolog)Oceń: Edward Jóźwicki