Centrum Kultury w Lublinie

---

Historia budynku

Do XX wieku

Centrum Kultury w Lublinie zajmuje wyjątkową przestrzeń, fizycznie ulokowaną w historycznym klasztorze, który pierwotnie należał do sióstr wizytek. Początkowo klasztor ten miał drewnianą konstrukcję, otoczoną wysokim ceglanym murem, który znajdował się wzdłuż obecnych ulic Chopina, Okopowej oraz Zesłańców Sybiru. Niestety, w 1732 roku uległ on zniszczeniu w wyniku pożaru. Z tego tragicznego wydarzenia ocalał tylko murowany lamus, zbudowany w 1731 roku.

W odpowiedzi na zniszczenie, dwa lata później rozpoczęto budowę nowej, murowanej siedziby. Proces budowy trwał do 1749 roku, a jego efektem była czterokątna konstrukcja z jednonawowym kościołem w północnym skrzydle oraz trzema wewnętrznymi wirydarzami, utrzymana w barokowym stylu. Jednym z dopełnień całości było wzniesienie w latach 60. XVIII wieku kapliczki Chrystusa Frasobliwego, której autorem mógł być Paweł Antoni Fontana.

Rok 1809 przyniósł znaczną zmianę, gdy wojska Księstwa Warszawskiego pod dowództwem Józefa Poniatowskiego wkroczyły do Lublina. Siostry wówczas zostały usunięte, a budynki przeznaczono dla wojska, tworząc lazaret oraz koszary. Wojskowa optyka obiektu utrzymała się w czasie zaborów; stanowił on miejsce zakwaterowania dla jazdy i szpitala. W 1836 roku naczelnik wojenny, Józef Hurko, podjął decyzję o przebudowie kościoła na cerkiew, co zrealizowano na podstawie projektu Feliksa Bieczyńskiego oraz Ferdynanda Konotkiewicza. Prace budowlane zakończone w 1839 roku zaowocowały nową funkcją głównej cerkwi Lublina, aż do 1877 roku, kiedy na placu Litewskim wzniesiono nowy reprezentacyjny sobór.

XX wiek

W okresie międzywojennym, w obiektach byłego klasztoru znajdował się szpital wojskowy oraz inne instytucje Wojsk Polskiego. W tym czasie cerkiew została zlikwidowana, a przestrzeń po niej podzielono stropem na dwie kondygnacje, urządzając kasyno oficerskie. W trakcie II wojny światowej Niemcy przekształcili obiekty w Soldatenheim, czyli „dom dla żołnierzy”.

Po zakończeniu wojny, zarządzanie budynkiem przypadło Wojsku Polskiemu, z jednoczesnym wydzieleniem części obiektu na rzecz UMCS oraz Akademii Medycznej. W tym okresie niektóre pomieszczenia pełniły funkcję mieszkań. Na początku lat 60-tych rozważano rozbiórkę, jednak ostatecznie podjęto decyzję o remoncie, który nadzorowali architekci Tadeusz Michalak i Kazimierz Kwiatkowski.

W 1968 roku Miejski Dom Kultury zyskał nową siedzibę w tym historycznym budynku, zmieniając później nazwę na Lubelski Dom Kultury. W 1971 roku przeniesiono tutaj Społeczne Ognisko Baletowe z Zamku Lubelskiego. W 1991 roku Lubelski Dom Kultury połączył się z Lubelskim Studium Teatralnym, a nowo powstała instytucja przyjęła nazwę Centrum Kultury w Lublinie. W latach 90. ubiegłego wieku w podziemiach klasztoru zainaugurował działalność Klub Towarzyski „Hades”, który później został poszerzony o Kawiarnię Artystyczną. Na początku nowego stulecia, kiedy Akademia Medyczna opuściła swe pomieszczenia, ich część trafiła do nowo powstałej Miejskiej Biblioteki Publicznej, mającej tego samego patrona. W obiekcie funkcjonowały także mniejsze przedsiębiorstwa.

W 2009 roku rozpoczęto wielki remont tego popadającego w ruinę budynku. Skupiono się na rekonstrukcji wnętrz, przywracając pierwotne ciągi komunikacyjne, a także dodano jedno piętro. Przed obiektem obniżono poziom przestronnej przestrzeni, co nadało nowy wygląd, jednocześnie przywracając kapliczce Chrystusa Frasobliwego jej dawną estetykę. W trakcie prac remontowych natrafiono na wiele ukrytych malowideł klasztornych, detali architektonicznych i fresków. Najważniejszym osiągnięciem było odkrycie aktu erekcyjnego, który archeolodzy wydobyli z krypty kościoła. W środku znajdowały się złote monety oraz srebrny medalion, a sama skrzynia, jak i akt erekcyjny datowane są na XVIII wiek, natomiast monety z XVII i XVIII wieku. Wszystkie te skarby trafiły do Muzeum 200-lecia Diecezji Lubelskiej, znajdującego się w archikatedrze. W miejsce oryginalnego aktu erekcyjnego wmurowano replikę, wzbogaconą o współczesne materiały.

Historia instytucji

Centrum Kultury w Lublinie zostało założone w maju 1991 roku, w wyniku fuzji Lubelskiego Domu Kultury oraz Lubelskiego Studia Teatralnego. Teatry, które powstały z ruchu alternatywnego, takie jak Grupa Chwilowa, Teatr NN, Teatr Provisorium, Scena 6, Scena Ruchu oraz Teatr Wizji i Ruchu, przyczyniły się do utworzenia kreatywnego pionu artystycznego w ramach nowej instytucji, obok innych działów takich jak Impresaryjny oraz Promocji i Upowszechniania. Do ostatnich należały Galeria Biała i Zespół Rytm.

Nowe Centrum miało za zadanie organizację i prezentację spektakli, wsparcie amatorskiego ruchu artystycznego oraz organizację przeglądów i festiwali. Istotnym elementem działalności była również edukacja w formie kursów i warsztatów, jak i praca impresaryjna, która obejmowała profesjonalne koncerty i pokazy teatralne. Obecnie tylko Teatr Provisorium działa w ramach tej struktury, podczas gdy Teatr NN, po pewnym czasie, przeniósł swoją działalność z LST do przestrzeni Bramy Grodzkiej, gdzie obecnie rozwija swoją ofertę artystyczną. W 1998 roku Teatr NN stał się niezależną instytucją, tworząc Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”.

Centrum Kultury w Lublinie od początku istnienia oferowało możliwość współpracy artystów. Dzięki temu powstał Lubelski Teatr Tańca oraz ośrodek sztuki performance. Instytucja prowadzi również szeroką działalność filmową oraz stworzyła Lubelski Informator Kulturalny „ZOOM”. Dzięki staraniom środowiska związanych z Centrum organizowane w Lublinie wydarzenia zostały włączone do ogólnopolskich inicjatyw, takich jak Rok Gombrowiczowski.

Od połowy lat 90. Centrum systematycznie poszerzało swoją działalność festiwalową, przyciągając uznanych artystów zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Wśród znaczących wydarzeń znalazły się Festiwal Konfrontacje Teatralne, który uważany jest za jedno z kluczowych wydarzeń teatralnych w Polsce, oraz Międzynarodowe Spotkania Teatrów Tańca, które cieszą się dużym poważaniem w środowisku tanecznym. Twórcy związani z Centrum zaczęli dostosowywać nowe przestrzenie miejskie, takie jak ulice Starego Miasta, place: Zamkowy i Litewski, hale Polmosu, a także dworzec kolejowy oraz zabytkowy most na Bystrzycy, angażując coraz szerszą publiczność w swoje inicjatywy.

Ośrodek Animacji, będący częścią Centrum, współpracując z młodymi animatorami kultury, organizował różnorodne wydarzenia artystyczne, zarówno w przestrzeni miejskiej, jak i w Muszli Koncertowej. Tym samym znaczące wydarzenia, takie jak Noc Kultury czy Festiwal Sztukmistrzów, przyciągnęły rzesze odwiedzających. W miarę jak do Centrum dołączali nowi twórcy, tacy jak Scena InVitro, neTTheatre i Teatr MAAT Projekt, skupiono je w ramach Teatru Centralnego, który miał na celu stworzenie nowej stałej sceny, działającej równolegle do innych teatrów w Lublinie.

Jednak rosnąca liczba wydarzeń oraz twórców związanych z Centrum czuła niedosyt przestrzennych możliwości dla swojej działalności. W 2009 roku rozpoczął się remont siedziby instytucji przy ul. Peowiaków, a tymczasowe miejsce funkcjonowało w Art Studio w ACK UMCS „Chatka Żaka”, a później w byłych warsztatach samochodowych przy ul. Popiełuszki. Ośrodek Animacji, który w międzyczasie przeszedł przekształcenie w Warsztaty Kultury, również przeniósł swoją siedzibę do tego budynku. W 2012 roku Warsztaty stały się niezależną instytucją. Pomimo nieposiadania stałej siedziby Centrum nieprzerwanie organizowało nowe wydarzenia, wykorzystując adaptowane przestrzenie. W 2013 roku Centrum Kultury mogło powrócić do swojej macierzystej siedziby, otwierając nowy rozdział w swojej historii.

Festiwale

Centrum Kultury w Lublinie pełni istotną rolę w organizacji największych festiwali w regionie. Jest to miejsce, które przyciąga artystów i uczestników z całego świata, szczególnie za sprawą „Konfrontacji Teatralnych”, które rozpoczęły swoją działalność w 1996 roku. Warto podkreślić, że festiwal ten przyczynił się do przywrócenia Lublina na międzynarodową mapę festiwali teatralnych. Dzięki powyższemu sukcesowi, miasto mogło rozwijać kolejne wydarzenia artystyczne.

Już w następny rok po premierze „Konfrontacji Teatralnych” zorganizowano Międzynarodowe Spotkania Teatrów Tańca. To jedno z pierwszych wydarzeń w Polsce, które otworzyło nowe możliwości dla tej mniej znanej dziedziny kultury. Podobną rolę odegrał Festiwal Teatrów Europy Środkowej „Sąsiedzi”, który na początku koncentrował się na prezentacji dorobku państw ościennych. Z biegiem lat, festiwal zmienił formułę i obecnie nosi nazwę Słodko-Gorzki, stając się jednym z wyróżniających się wydarzeń na początku sezonu wakacyjnego.

W murach Centrum Kultury odbywa się także MAAT Festiwal, który reprezentuje całoroczny program rezydencji artystycznych, z finałem, który ma miejsce w grudniu. W 2014 roku do istniejącego już repertuaru dołączyły „Dźwięki Słów”, które koncentrują się na najciekawszych formach muzyczno-teatralnych.

Centrum Kultury jest również odpowiedzialne za Lublin Jazz Festival, pierwsze wydarzenie jazzowe w Lublinie, które zainaugurowano w 2008 roku. Współpraca z lwowskim Stowarzyszeniem Artystycznym Dzyga zaowocowała powstaniem dodatkowego wydarzenia – Jazz Bez. Dla entuzjastów kina organizowane są trzy festiwale, które mienią się festiwalami kina autorskiego i niezależnego: Pełny Metraż, Filmy Dobrze Zakręcone oraz Złote Mrówkojady.

Festiwal Wielokulturowy Lublin to kolejna ważna inicjatywa, której celem jest prezentacja bogactwa kulturowego oraz integracja mniejszości narodowych, etnicznych, religijnych i wyznaniowych zamieszkujących miasto. Centrum Kultury w Lublinie nieprzerwanie fascynuje mieszkańców swoim bogatym programem kulturalnym, przyciągając coraz większe rzesze uczestników oraz artystów.

Działalność edukacyjna

W Centrum Kultury w Lublinie programy edukacyjne są dostosowane do potrzeb różnych grup wiekowych, co czyni je dostępnymi zarówno dla dzieci w przedszkolach, jak i dla seniorów.

W ramach Pracowni Słowa odbywają się otwarte warsztaty literackie, teatralne oraz zajęcia z dykcji i technik mówienia. Uczestnicy mają również możliwość przygotowania spektakli poetyckich, a także występów w grupach recytatorskich. Centrum organizuje Konkursy Recytatorskie o zasięgu ogólnopolskim i lokalnym, skierowane głównie do uczniów, a także Polsko-Ukraińskie Spotkania Mistrzów Słowa oraz Konkurs Poezji, Prozy i Pieśni Patriotycznej „Ojczyzno moja najmilsza” im. Ryszarda Kaczorowskiego.

Scena Młodych to coroczne wydarzenie, które obejmuje przegląd konkurencyjny z zakresu teatru amatorskiego, poezji śpiewanej, piosenki autorskiej oraz twórczości literackiej. Ponadto, Centrum Kultury bierze udział w Ogólnopolskim Programie Rozwoju Chórów Szkolnych „Śpiewająca Polska”, co dodatkowo wspiera młode talenty.

Dla starszych uczestników oferowane są Latające Warsztaty Rękodzieła, które mają na celu propagowanie rzemiosła artystycznego, plastyki, krawiectwa oraz podstaw projektowania. Edukacja w tym zakresie jest kluczowym elementem działalności Centrum.

Oprócz wcześniej wspomnianych działań, Centrum Kultury organizuje szkolenia dla nauczycieli i instruktorów. W trakcie festiwali, forów oraz prezentacji odbywają się liczne warsztaty taneczne i teatralne, skierowane zarówno do profesjonalistów, jak i amatorów. Uczestnicy mają również szansę na odkrywanie otaczającego nas świata oraz angażujące dyskusje podczas spotkań, takich jak „Dookoła świata” czy „Konfrontator”.

Działalność teatralna

Działalność teatralna w Centrum Kultury odgrywa kluczową rolę w jego programie, stanowiąc największą część oferty. Teatr Provisorium to najstarszy z teatrów, który powstał z wpływowego lubelskiego ruchu awangardowego lat 70. oraz 80. Teatr ten nieprzerwanie działa do dzisiaj, z sukcesem realizując spektakle, które zdobywają nagrody na międzynarodowych festiwalach oraz cieszą się uznaniem krytyków.

Kolejnym istotnym podmiotem jest Kompania Teatr, założona w 1995 roku. Teatr ten, przez wiele lat blisko współpracując z Teatrem Provisorium, obecnie koncentruje się na adaptacjach powieści oraz scenariuszy współczesnych autorów. Lubelski Teatr Tańca to wiodący animator tańca współczesnego, który zdobył znaczące miejsce w polskim krajobrazie teatralnym.

Wśród młodszych inicjatyw teatrów wyróżnia się Teatr MAAT Projekt, założony w 2004 roku, który zyskał uznanie krytyków jako jeden z czołowych kolektywów performatywno-tanecznych. Ponadto, Scena Prapremier InVitro, obecna w Centrum Kultury od 2007 roku, podejmuje współpracę z najciekawszymi polskimi dramatopisarzami, wystawiając sztuki, które do tej pory nie miały swoich adaptacji w kraju.

W 2009 roku do Centrum Kultury dołączył także netTTheatre, który wcześniej działał w Srebrnej Górze pod Wrocławiem. Spektakle tego teatru charakteryzują się nowoczesnym podejściem do mediów, wykorzystaniem muzyki na żywo oraz innowacyjną scenografią, co powoduje, że każdy przedstawiany spektakl staje się eksperymentalnym odkrywaniem granic teatru.

Dodatkowo, Czytelnia Dramatu angażuje się w performatywne czytanie współczesnych tekstów dramatycznych, a program teatralny Centrum Kultury wzbogacony jest o uznane spektakle impresaryjne, które są zapraszane przez Lubelski Salon Artystyczny.

Taniec

Lublin to kluczowe miejsce na kulturalnej mapie Polski, szczególnie w zakresie tańca współczesnego. Dzięki dynamicznemu środowisku związanym z Centrum Kultury, miasto zyskało na znaczeniu jako centrum związane z tą formą sztuki. W 1997 roku, z inicjatywy choreografów i tancerzy z Grupy Tańca Współczesnego Politechniki Lubelskiej, zorganizowano pierwszą edycję Międzynarodowych Spotkań Teatrów Tańca. Ten festiwal, który trwa do dziś, odegrał kluczową rolę w przekształceniu lubelskiej sceny tanecznej.

W 2001 roku to samo środowisko zainicjowało powstanie Lubelskiego Teatru Tańca, którego działalność skupia się na tworzeniu przestrzeni do dialogu o tańcu. Teatr ten zaprasza wszystkich interesujących się teatrem i tańcem, zarówno z Polski, jak i za granicą. W ramach tej działalności organizowane są różnorodne wydarzenia, takie jak Letnie Forum Tańca Współczesnego, rezydencje artystyczne oraz całoroczny program edukacyjny „Centrum Ruchu”.

Warto również zwrócić uwagę na Teatr MAAT Projekt, który zyskał uznanie krytyków jako jeden z najbardziej wpływowych zespołów tanecznych młodego pokolenia. Ich prace koncentrują się na eksperymentowaniu z różnorodnymi formami ruchu, z naciskiem na taniec intuicyjny i performatywną naturę przestrzeni ciała.

Dodatkowo, w Centrum Kultury funkcjonuje Wschodnioeuropejska Platforma Sztuk Performatywnych (EEPAP), która ma na celu rozwój teatru i tańca w Europie Środkowej oraz Wschodniej. Projekt skierowany jest do twórców, kuratorów oraz osób prowadzących niezależne centra artystyczne i festiwale w 19 krajach, obejmujących również kraje bałkańskie oraz Partnerstwo Wschodnie.

Muzyka

Centrum Kultury w Lublinie pełni kluczową rolę w kulturalnym życiu tego miasta, organizując wyjątkowe festiwale jazzowe, które przyciągają melomanów z całej okolicy.

Wśród tych wydarzeń wyróżnia się Lublin Jazz Festival, który co roku zaprasza wybitnych artystów reprezentujących różnorodne formy jazzowe z najdalszych zakątków świata. Występowały tu takie sławy jak Marilyn Mazur Group, Victor Wooten, Ravi Coltrane Quartet czy Peter Brötzmann, co czyni festiwal celebracją muzyki jazzowej w Lublinie.

Kolejnym istotnym wydarzeniem jest Jazz Bez, organizowany we współpracy z lwowskim Stowarzyszeniem Artystycznym „Dzyga”. Festiwal ten zacieśnia relacje między polskimi a ukraińskimi muzykami jazzowymi, nie tylko dając możliwość zaprezentowania ich talentów, ale również inicjując różnorodne współprace artystyczne.

Oprócz festiwali, Lubelski Salon Artystyczny gości mnóstwo znakomitych artystów, którzy prezentują swoje umiejętności w dziedzinie piosenki aktorskiej, autorskiej i poezji śpiewanej. Do ich najważniejszych wydarzeń należy festiwal muzyczno-teatralny „Dźwięki Słów”.

Na scenach Centrum znajdują się także występy uznanych wykonawców w ramach koncertów impresaryjnych, takich jak Tomasz Stańko czy Marek Dyjak. Dodatkowo, program ende neu gromadzi artystów spoza głównego nurtu, oferując świeże spojrzenie na różne gatunki muzyczne.

W sezonie letnim muzyczne wydarzenia przenoszą się na Most Kultury, Muszlę Koncertową w Ogrodzie Saskim oraz odkryty Wirydarz, wzbogacając ofertę kulturalną w Lublinie. Szklarnia, lokalna kawiarnia, także przyczynia się do rozwoju muzyki, oferując awangardową elektronikę i klubowe brzmienia w swoich wydarzeniach.

Sztuki wizualne

W ciągu blisko trzech dekad Galeria Biała stała się kluczowym punktem w zakresie sztuk wizualnych w lubelskim Centrum Kultury. To unikalne miejsce, które odzwierciedla różnorodność współczesnych tendencji zarówno w polskiej, jak i międzynarodowej sztuce. Galeria została założona w 1985 roku z inicjatywy Anny Nawrot oraz Jana Gryki, początkowo jako galeria autorska.

Biała zorganizowała niemal 400 wystaw i prezentacji, które odbyły się nie tylko w Lublinie, ale także w wielu innych miastach, takich jak Kraków, Berlin, Kijów, Warszawa, Bielsko-Biała oraz Lwów. To przestrzeń, w której sztuka poszukująca i niekonwencjonalna ma szansę na ekspozycję, co umożliwia artystom zaprezentowanie swojej twórczości w różnorodny sposób.

Galeria często pokazuje prace takich uznanych artystów jak Leon Tarasewicz, Edward Dwurnik, Krzysztof Sołowie, Robert Maciejuk, Henek Visch, czy Kamil Stańczak. Od 1996 roku działa program Młode Forum Sztuki, skierowany do studentów Wydziału Artystycznego UMCS, który stwarza możliwości debiutu dla artystów z najnowszego pokolenia. W Białej zadebiutowali m.in. Mirosław Maszlanko, Robert Kuśmirowski, Eliza Galey, Mariusz Tarkawian, Wojciech Gilewicz, oraz Konrad Maciejewicz.

Końcowym elementem działalności galerii jest także publikacja katalogów oraz organizacja różnorodnych zajęć edukacyjnych. Centrum Kultury rozwija także inną inicjatywę, jaką jest Pracownia Promocji Dziedzictwa Kulturowego, skupiająca się na międzynarodowej promocji unikatowych aspektów historycznych kultury Lublina oraz okolic. Działań tych towarzyszy szeroka gama aktywności, w tym wydawnictwo, wystawy, szkolenia, sesje naukowe oraz warsztaty, takie jak Akademia Odkryć Fotograficznych.

Organizowanie wystaw leży również w gestii innych jednostek Centrum Kultury, gdzie odwiedzający mogą doświadczyć różnorodnych form sztuki, w tym fotografii, prac artystycznych, plakatów i wielu innych form ekspozycji, zwłaszcza podczas organizowanych festiwali.

Kino

Program filmowy, który jest realizowany przez Centrum Kultury w Lublinie, ma na celu zwrócenie uwagi widza na ambitne, autorskie oraz niezależne kino. Stanowi on cenną alternatywę wobec masowych produkcji, które dominują w komercyjnych sieciach kinowych. Wypełnianiem założeń tego projektu zajmuje się Kinoteatr Projekt, który pełni rolę organizatora wielu festiwali filmowych, takich jak Pełny Metraż oraz Filmy Dobrze Zakręcone. Ponadto, współorganizuje Złote Mrówkojady i jest założycielem Dyskusyjnego Koła Filmowego.

Kinoteatr Projekt jest również pomysłodawcą cykli filmowych, takich jak Nowe Kino Chińskie oraz Benshi, a także seansów w ramach Kina za Rogiem. Dzięki pokazom, przeglądom i prezentacjom, ten kinowy projekt animuje ruch kina offowego, prezentując jego najciekawsze emanacje. Taka działalność sprawia, że młodzi twórcy otrzymują możliwość zaprezentowania swoich dzieł.

Filmowe działania Kinoteatru Projekt są wzbogacane o autorskie projekty, które są realizowane przez pracowników Centrum Kultury. Prezentowane są one w różnych cyklach tematycznych, gatunkowych czy retrospektywnych. Pokazy filmowe odbywają się w ramach oddzielnych cykli oraz w trakcie festiwali i innych, większych wydarzeń kulturalnych.

Interesującym elementem jest Kino Konfrontacji, specjalny blok filmowy, który stanowi kontekst do aktualnej edycji festiwalu „Konfrontacje Teatralne”. Warto podkreślić, że w 2014 roku Centrum Kultury było beneficjentem Programu Operacyjnego Państwowego Instytutu Sztuki Filmowej „Rozwój kin”.

Oferta dla dzieci

Centrum Kultury oferuje szeroką gamę działań, skierowanych do dzieci w różnym wieku. Zajęcia te koncentrują się na rozwijaniu zdolności ruchowych, kreatywności oraz wyobraźni. Dodatkowo uczą wrażliwości i otwartości, a także przybliżają dzieciom różne dziedziny sztuki.

Dzięki aktywnemu uczestnictwu w tych zajęciach dzieci mają okazję współtworzyć wydarzenia, odkrywać otaczający je świat, a także wyrażać siebie w sposób twórczy. Uczą się również pracy w grupie, co pomaga im w poznawaniu kultury. Z najmłodszymi pracują doświadczeni artyści, pedagodzy oraz animatorzy, co wpływa na jakość i atrakcyjność oferowanych zajęć.

W szczególności najmłodsi uczestniczą w zajęciach opartych na wspólnych zabawach dla dzieci i rodziców pod nazwą BawiMisie. Spektakle z cyklu Sztuczka są wizualnie atrakcyjne, oferują formę współuczestnictwa, co angażuje małych widzów w losy bohaterów oraz akcję przedstawienia.

Kolejnym interesującym wydarzeniem jest cykl Czytelnia Dramatu Dzieciom, w ramach którego aktorzy w niezwykle żywy sposób odkrywają przed dziećmi fascynujący świat literatury. Ponadto artyści-tancerze wprowadzają dzieci w świat tańca poprzez zajęcia takie jak Centrum Ruchu, projekt Myśl w ruchu, oraz Zespół Taneczny Rytm.

Wystawy organizowane w Galerii Białej są inspiracją do działań twórczych, a także pretekstem do warsztatów plastycznych, które są skierowane do najmłodszych uczestników. Starsze dzieci i młodzież mają okazję brać udział w warsztatach tematycznych, a także mogą prezentować swoje umiejętności na konkursach i wydarzeniach przeglądowych w obszarach śpiewu, teatru oraz poezji organizowanych przez dział Edukacji Kulturalnej.

Działalność społeczna

Centrum angażuje się w różnorodne inicjatywy skierowane przede wszystkim do osób z grup wykluczonych, marginalizowanych oraz mniejszości żyjących w Lublinie. Kluczowym elementem jej działalności jest przekonanie, że kultura i sztuka mają moc pozytywnego wpływu na codzienne życie mieszkańców, wspierając ich integrację ze społecznością oraz zwiększając świadomość dotyczącą sytuacji tych grup.

Działania prowadzone przez Centrum mają na celu udowodnienie, że dostępność kultury jest możliwa dla każdego, bez względu na pochodzenie czy status społeczny. W ramach Pracowni Sztuki Zaangażowanej Społecznie Rewiry, artyści są zapraszani do tworzenia dzieł w rozmaitych dzielnicach miasta. Współpraca twórców z mieszkańcami pozwala na zbadanie aktualnych problemów lokalnych oraz inspirowanie społeczności do aktywnego zaangażowania.

W efekcie tych zewnętrznych działań powstają różnorodne projekty artystyczne, w tym Sztuka na Giełdzie, które obejmują interwencje artystyczne oraz instalacje dźwiękowe w różnych częściach Lublina. Ponadto, współpraca z placówkami penitencjarnymi w Lublinie i regionie zaowocowała projektami w ramach reedukacji skazanych. Celem tych działań jest umożliwienie osadzonym uczestnictwa w życia artystycznym.

W ramach organizowanych projektów odbywają się warsztaty teatralne, rzeźbiarskie oraz malarskie, gdzie osadzeni dołączają do profesjonalnych twórców, co prowadzi do przygotowywania spektakli i wystaw, które następnie są prezentowane szerokiej publiczności poza murami więzienia. Skazani mają także możliwość aktywnego uczestniczenia w wydarzeniach organizowanych przez Centrum.

W pierwszych miesiącach pełnoskalowego konfliktu zbrojnego pomiędzy Rosją a Ukrainą, budynek Centrum Kultury stał się miejscem dla Lubelskiego Społecznego Komitetu Pomocy Ukrainie, oferując wsparcie w trudnych czasach.

Lubelski Informator Kulturalny „ZOOM”

„ZOOM” to lokalny miesięcznik, który pełni rolę kulturalno-informacyjną dla mieszkańców Lublina. Jego debiut miał miejsce w kwietniu 2004 roku, a od tego czasu dostarcza on cennych informacji o nadchodzących wydarzeniach kulturalnych. W ciągu roku ukazuje się 10 numerów, co miesiąc od stycznia do maja oraz od października do grudnia, które koncentrują się wyłącznie na życiu kulturalnym tego miasta.

Numery wydawane w czerwcu oraz lipcu, a także we wrześniu i sierpniu, poszerzają tematykę o wydarzenia kulturalne, które odbywają się w całym regionie Lubelskim. Ważnym atutem jest to, że każdy z wydanych numerów trafia do dystrybucji ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego jego tematykę, co zapewnia aktualność informacji przedstawianych czytelnikom.

Lubelski Informator Kulturalny „ZOOM” jest dostępny darmowo, a jego egzemplarze można znaleźć w Centrum Kultury w Lublinie, w Lubelskim Ośrodku Informacji Kulturalnej, jak również w galeriach, muzeach, teatrach oraz wybranych księgarniach. Oprócz sekcji informacyjnej, każdy numer bogaty jest także w treści publicystyczne.

Od momentu powstania magazynu, na jego łamach publikują czołowi lokalni twórcy i dziennikarze, w tym Andrzej Kot, Grażyna Lutosławska, oraz Marcin Skrzypek. W 2008 roku projektem okładki zajął się Robert Kuśmirowski, następnie w 2009 roku jego rolę przejął Kamil Stańczak, a w 2010 roku odpowiedzialnym za ten aspekt został Sławomir Toman.

Wydawcą tego periodyku jest Centrum Kultury w Lublinie. W redakcji znajdują się osoby odpowiedzialne za jego kształt, w tym Michał Karapuda jako przedstawiciel wydawcy (do 2008 roku Grzegorz Rzepecki), redaktor naczelny Michał Miłosz Zieliński oraz Lesław Skwarski jako sekretarz redakcji. Ponadto, w skład redakcji wchodzi zespół zajmujący się składem, łamaniem oraz layoutem pod przewodnictwem Piotra Wysockiego.

Ważnym aspektem jest nakład pisma, który oscyluje między 5000 a 6000 egzemplarzy. Dzięki staraniom redakcji, magazyn stale dostarcza interesujących treści oraz odniesień do wydarzeń w Lublinie i regionie, angażując tym samym lokalną społeczność.

Teatr Maat Projekt

Teatr Maat Projekt, który powstał w 2004 roku, jest prowadzony przez Tomasza Bazana w Lublinie. Jego głównym celem artystycznym jest eksploracja form, które pozwalają na odnalezienie czystego języka ciała, poprzez syntezę rozmaitych jakości kulturowych z zakresu sztuk wizualnych i performatywnych, które przeszczepione zostały na grunt teatralny. W tej artystycznej podróży, teatr postawił na dzięki działaniom wizualnym oraz eksperymentom z różnorodnymi formami wykorzystania ciała, ze szczególnym naciskiem na taniec butō.

Teatr Maat Projekt prowadzi niezależne i samodzielne działania, łącząc poszukiwania kulturowe z lokalnym kontekstem Centrum Kultury w Lublinie, gdzie znajduje się jego siedziba oraz studio tańca. Na przestrzeni lat, zrealizowano tutaj wiele projektów, które oscylują wokół spektakli, happeningów, instalacji kolektywnych oraz performance. Te wydarzenia prezentowane były w licznych prestiżowych lokalizacjach w Polsce oraz za granicą, w tym m.in. w Theatre Kothen w Niemczech, Art and Leisure Center Uniwersytetu Narodowego Iwana Franka na Ukrainie oraz Les Kurbas Theatre na Ukrainie.

Teatr rozwijał się, tworząc swój unikalny styl, uczestnicząc w renomowanych wydarzeniach kulturalnych, takich jak Polska Platforma Tańca w Poznaniu, Art Stations Foundation w Starym Browarze w Poznaniu, Międzynarodowy Festiwal 'Konfrontacje Teatralne’ oraz Festiwal Performance 'Mandala’ we Wrocławiu. Inne znaczące wydarzenia, w których brali udział, to Międzynarodowy festiwal teatralny 'Malta’ w Poznaniu oraz Festiwal ‘Solo Dance’ w Kaliszu.

Obecnie zespół koncentruje swoje wysiłki na projektach takich jak ‘Butoh Projekt’ oraz ‘Formy prowadzenia ciała’, które wykorzystują różnorodne techniki tańca butō oraz intuicyjnego ruchu opartego na wschodnich stylach pracy z ciałem, w tym Tang Lang, Vietnam Vo Dao oraz Wu Shu. Prace takie jak ‘Krótkie Smakowanie Życia’, które były prezentowane na XII edycji Międzynarodowych Konfrontacji Teatralnych w Lublinie, oraz JIU i LANG, produkowane przez Art Stations Foundation w Poznaniu, były częścią tego artystycznego podejścia.

W formule pracy teatru kluczowe są spotkania zespołu oraz współpraca z przedstawicielami różnych kręgów kultury, nauki oraz sztuki. Wśród współpracowników znaleźli się m.in. Shoji Okada, prof. Piotr O. Scholz, Sylwia Hanff, Htahaji Ishihiri, Paweł Passini, a także Uniwersytet Powszechny Jacka Kuronia i Barbara Bujakowska, Marcin Janus.

---

Oceń: Centrum Kultury w Lublinie

---