Edward Soczewiński

---

Życiorys

Edward Soczewiński urodził się w 1942 roku, kiedy to skończył powszechną szkołę siedmioklasową, a następnie podjął naukę w prywatnej Chemieschule, założonej przez ukraińskiego chemika. Ta szkoła przekształciła się w Gimnazjum i Liceum Technologiczno-Chemiczne, które Edward zakończył w 1948 roku. Wkrótce po tym rozpoczął studia chemiczne na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (UMCS), które pomyślnie ukończył w 1952 roku.

Po zakończeniu studiów Edward Soczewiński związał swoją karierę zawodową z UMCS, gdzie pracował jako asystent w Zakładzie Chemii Fizycznej, a także w Zakładzie Chemii Nieorganicznej Akademii Medycznej w Lublinie, której kierownikiem był profesor Andrzej Waksmundzki. W 1957 roku awansował na stanowisko adiunkta.

W 1960 roku obronił dysertację doktorską pt. „Zdolność rozdzielcza w chromatografii elektrolitów organicznych na buforowanej bibule”. Trzy lata później, po odbyciu stażu w Instytucie Chemii Organicznej i Biochemii Uniwersytetu w Sztokholmie, bronił pracę habilitacyjną pod tytułem „Współczynniki RM i RF w niektórych wieloskładnikowych układach dwufazowych chromatografii podziałowej”. Rok po tym wydarzeniu, w 1964 roku, uzyskał tytuł docenta.

Od 1964 do 1998 roku był kierownikiem Katedry Chemii Nieorganicznej i Analitycznej Akademii Medycznej w Lublinie, która obecnie funkcjonuje jako Katedra Chemii. Od 1970 roku zajmował stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 1978 roku uzyskał pełny tytuł naukowy profesora. W 1998 roku Akademia Medyczna w Lublinie mianowała go doktorem honoris causa.

Edward Soczewiński to autor blisko 300 prac naukowych oraz współautor czterech książek. Promotor 15 prac doktorskich oraz ponad 200 prac magisterskich. Był również aktywnym członkiem Komitetu Chemii Analitycznej Polskiej Akademii Nauk, na czele Komisji Analizy Chromatograficznej tego komitetu.

Prywatnie interesował się numizmatyką, zgromadził wielotematyczną kolekcję numizmatyczną, a także pełnił funkcję prezesa Zarządu Oddziału Lubelskiego Polskiego Towarzystwa Archeologicznego i Numizmatycznego.

Wybrane osiągnięcia

Edward Soczewiński to postać niezwykle istotna dla rozwoju teorii procesów chromatograficznych. Jego badania skupiły się głównie na dotyczących tego tematu zagadnieniach, a ich efektem było sformułowanie znaczących wzorów. Wyprowadził wzór na zależność retencji chromatograficznej, znany jako równanie Soczewińskiego-Wachtmeistera, które zyskało uznanie w środowisku naukowym.

Dzięki dalszym badaniom, Soczewiński zdołał wprowadzić teorię adsorpcji, skupiając się na adsorbentach polarnych. Obecnie znana jest jako model, a także równanie Snydera-Soczewińskiego. To osiągnięcie znacznie wzbogaciło wiedzę na temat procesów separacji w chromatografii.

Jednym z kluczowych projektów, które są zasługą Edwarda Soczewińskiego, było wspólne opracowanie teflonowej komory poziomej do chromatografii cienkowarstwowej, we współpracy z naukowcem Tadeuszem Dzido. Ich współpraca przyczyniła się do rozwoju technologii, która ma wpływ na liczne badania i analizy w dziedzinie chemii.

Nagrody i odznaczenia

Edward Soczewiński został wyróżniony w ciągu swojego życia wieloma prestiżowymi nagrodami oraz odznaczeniami, które odzwierciedlają jego późniejszą działalność na rzecz kraju oraz społeczności.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”,
• „Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
• Zasłużony dla Lubelszczyzny,
• Zasłużony dla miasta Lublina (srebrna),
• medal Rosyjskiego Towarzystwa im. M.S. Cwieta „Za zasługi dla rozwoju chromatografii”,
• medal Akademii Medycznej w Lublinie,
• medal Ignacego Łukasiewicza.

---

Oceń: Edward Soczewiński

---