Tadeusz Michał Sylwiusz Balicki, znany również pod pseudonimami „Lasota” i „B.A. Licki”, to postać o niezwykle interesującym życiorysie. Urodził się 20 sierpnia 1857 roku w Lublinie, a swoje życie zakończył 10 sierpnia 1921 roku. Był nie tylko inżynierem komunikacji, ale także socjologiem, co wskazuje na szeroki zakres jego zainteresowań i osiągnięć zawodowych.
Jego rodzina miała znaczący wpływ na jego rozwój. Był synem Seweryna Tomasza Balickiego, który urodził się w Krynicach, w powiecie Hrubieszowskim, oraz Karoliny Gruszczyńskiej, która żyła w latach 1818–1900. Tadeusz miał także brata, Zygmunta, który urodził się w 1858 roku i zmarł w 1916 roku. Zygmunt był znanym działaczem oraz teoretykiem polskiego nacjonalizmu, a także jednym z liderów Narodowej Demokracji.
Życie Tadeusza Balickiego oraz jego działalność w różnych dziedzinach przyczyniły się do kształtowania się polskiej myśli społecznej i inżynieryjnej w czasach, gdy Polska borykała się z wieloma wyzwaniami.
Życiorys
Wraz z bratem Zygmuntem, Tadeusz Balicki rozpoczął swoją edukację na Politechnice Petersburskiej i jednocześnie angażował się w działalność Gminy Socjalistów Polskich w Petersburgu w roku 1879. W roku 1880 przeniósł się do Warszawy z zamiarem odbudowy ruchu socjalistycznego, który został znacznie osłabiony wskutek licznych aresztowań. Jako jeden z inicjatorów Gminy Socjalistów Polskich w Warszawie, Balicki prowadził aktywną działalność w kółkach robotniczych, jednocześnie pracując jako inżynier w Lublinie.
W 1881 roku został aresztowany i na podstawie wyroku administracyjnego zesłany 13 stycznia 1882 r. na pięć lat do zachodniej Syberii. Choć miał nałożony pięcioletni wyrok, spędził na Syberii niespełna dziewięć lat, z czego cztery lata pracował jako człowiek wolny. W tym czasie osiedlił się z żoną Felicją najpierw w Jenisiejsku, następnie w Krasnojarsku, a w końcu w Tomsku, stolicy Zachodniej Syberii. Jako wykwalifikowany specjalista w dziedzinie budownictwa wodnego zajmował się badaniami nad regulacją dużych syberyjskich rzek, a także budową kanału mającego połączyć Ob i Jenisej. Był członkiem zarządu budowy tego kanału, a do jego prac należały wielotygodniowe wyprawy w tajgę z grupą robotników, głównie Buriatami, Samojedami i Czukczami. Niestety, obszerne listy, które pisał do żony z tych wypraw, spłonęły w sierpniu 1944 roku, a fotografie, które w 1960 roku przekazał do zbiorów publicznych, zaginęły.
W obliczu zakazu powrotu do Królestwa, Tadeusz osiedlił się około 1890 roku w Petersburgu, gdzie nawiązał przyjaźń ze Stefanią Sempołowską. W roku 1895 powrócił do Warszawy, a przed rokiem 1898 zamieszkał przy ul. Hożej 19, na rogu ul. Kruczej. Wówczas pracował w magistracie jako inżynier odpowiedzialny za budownictwo wodne. Tadeusz angażował się w regulację Wisły, a także projektował budowy Wału Miedzeszyńskiego oraz Wybrzeża Kościuszkowskiego. W jego dorobku znajduje się także projekt przyczółków i filarów Mostu Poniatowskiego. W Towarzystwie Higienicznym zaprezentował koncepcję „ogrodów i placów dla dzieci miejskich”.
W swojej działalności naukowej, Tadeusz Balicki opuszczając Syberię, pozostawił za sobą obszerną pracę poświęconą rozmieszczeniu, charakterystyce oraz historii wydobycia złota na Syberii. Praca ta nosiła tytuł „Kopalnie złota w Syberyi i ich warunki życiowe” i została opublikowana w „Wędrowcu” w latach 1885 nr 22-28. Jest także autorem książki „Narodowość nowoczesna. Studium socjologiczne”, która została wydana w grudniu 1896 roku pod pseudonimem B. A. Licki, ale następnie wznowiona w Warszawie pod nazwiskiem autora oraz zmienionym tytułem „Szkice o Narodowości” (wyd. Gebethner i Wolf, 1898). Publikacja ta zyskała dużą popularność w środowisku akademickim, ponieważ Balicki argumentował, że nowoczesny naród jest produktem rozwoju kapitalizmu, a jego tezy stały w sprzeczności z etnicznymi koncepcjami narodu proponowanymi przez Zygmunta Balickiego.
Podobnie jak jego brat Zygmunt, Tadeusz w końcu odszedł od organizacji socjalistycznych, chociaż nie przeszedł na pozycje nacjonalizmu. Osiągnął bliskie relacje z Ligą Polską, ale nie zaakceptował jej przekształcenia w Ligę Narodową w 1893 roku, żądając od Zygmunta Miłkowskiego sądu nad Romanem Dmowskim za złamanie przysięgi posłuszeństwa złożonej przy przystępowaniu do Ligi Polskiej. W czasie rewolucji w 1905 roku Balicki był jednym z założycieli tzw. Postępowej Demokracji (25 XI 1906) i pomógł w zawarciu sojuszu pomiędzy Postępową Demokracją a PPS, jednak wkrótce się odsunął, gdy partia zaczęła zbliżać się do endecji.
Tadeusz Balicki miał żonę Felicję z Gruszczyńskich (1860-1944) i był ojcem trzech dzieci: Zygmunta (1888–1959), inżyniera kolejowego i kierownika budowy pierwszego osiedla robotniczego na Kole, Jana (1890 – 1963), majora Wojska Polskiego, który zmarł na emigracji oraz Zofii (1898-1974), doktora historii, który pracował jako bibliotekarka w Bibliotece Narodowej oraz Bibliotece Publicznej m.st. Warszawy.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Leszek Jaroszewicz | Andrzej M. Chołdzyński | Tadeusz Baniewicz | Władysław Strumiłło | Zygmunt Puławski | Feliks Sauter | Stanisław Doborzyński | Henryk Hawrylak | Jerzy Szczepanik-Dzikowski | Franciszek Ksawery Kowalski | Fryderyk Bluemke | Alina Scholtz | Józef Szanajca | Zdzisław Hryniak | Janusz Tymowski | Maria Zachwatowicz | Stanisław Grzybowski (cukrownik) | Marek Łagoda | Henryk Jensz | Przemysław FrasunekOceń: Tadeusz Balicki