Zbigniew Martyniak

---

Biografia

Zbigniew Martyniak przyszedł na świat 21 lutego 1936 roku w Lublinie. Jego ojciec – Zygmunt Martyniak, był porucznikiem, pilotem rezerwy Wojska Polskiego oraz magistrem prawa. Angażował się w działalność akademicką jako członek AZS Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie uprawiał pilotaż sportowy oraz piłkę nożną. W latach trzydziestych XX wieku był uznawany za jednego z najlepszych tenisistów w regionie lubelskim. Swoje największe osiągnięcia odnosił w grze podwójnej, współzawodnicząc z własnym stryjecznym bratem – Czesławem Martyniakiem. Zygmunt Martyniak wziął udział w kampanii wrześniowej, po czym został wzięty do niewoli przez wojska radzieckie w Złotnikach koło Trembowli. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie; ten odważny mężczyzna zginął w Charkowie wiosną 1940 roku i został pochowany na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu.

Matka Zbigniewa, Helena z Janczewskich, ukończyła studia polonistyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Zbigniew miał dwóch braci: Jerzego, urodzonego w 1934 roku, i Jana, który urodził się w 1940 roku.

Ukończone przez niego szkoły podstawowe oraz Liceum Ogólnokształcące noszące imię St. Staszica znajdują się w Chrzanowie. W latach 1953–1958 kontynuował naukę w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie, gdzie zdobył tytuł magistra ekonomii. Po zakończeniu edukacji rozpoczął karierę jako starszy inspektor planowania w Instytucie Badań Jądrowych w Krakowie. W 1960 roku objął rolę kierownika działu studiów i organizacji w Krakowskich Zakładach Przemysłu Odzieżowego, które w tamtym czasie uchodziły za wzorcowe przedsiębiorstwo w swojej branży. Następnie w 1961 roku został przeniesiony do Południowych Zakładów Skórzanych w Chełmku, kierując tam działem organizacji oraz analiz ekonomicznych. Po powrocie do Krakowskich Zakładów pod koniec 1963 roku, Martyniak zajął stanowisko kierownika działu rekonstrukcji organizacyjno-technicznej.

W 1964 roku profesor Martyniak rozpoczął pracę na Akademii Ekonomicznej w Krakowie jako starszy asystent. W 1968 roku obronił pracę doktorską zatytułowaną „Zastosowanie badań operacyjnych do rozwiązywania zagadnienia wykorzystania tkanin w przemysłowym procesie rozkroju”. W 1973 roku na podstawie pracy pt.: „Modele metod stosowanych w badaniach organizatorskich” uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 1982 roku zyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a pięć lat później profesora zwyczajnego.

Pełnił funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Organizacji i Zarządzania w latach 1990–1992, a także był prodziekanem Wydziału Ekonomiki Produkcji w latach 1972–1975. Jego wkład w Akademię Ekonomiczną był niezaprzeczalny, a w 1992 roku objął stanowisko kierownika Katedry Metod Organizacji i Zarządzania. Równocześnie w latach 1991–1997 zasiadał w Zarządzie ZNP oraz przez kilka lat był członkiem Senatu Akademii i przewodniczącym Senackiej Komisji do spraw Badań Naukowych.

Profesor Zbigniew Martyniak aktywnie uczestniczył w pracach Centralnej Komisji do spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, przez pewien czas pełniąc funkcję przewodniczącego Sekcji Ekonomicznej. Jego wkład w naukę podkreślali również członkowie Komitetu Nauk Organizacji i Zarządzania PAN, w którym był zastępcą przewodniczącego. Na rzecz zmian w organizacji i zarządzaniu, w jego dorobku znalazły się publikacje dotyczące kluczowych koncepcji, takich jak reengineering, benchmarking, lean management, a także metod, które zyskują popularność, jak analiza dyrektywna, czy systemy workflow.

Profesor Zbigniew Martyniak zmarł 7 września 2002 roku i spoczywa na cmentarzu Batowickim w Krakowie (kw. CLXXXIX-II-1). Jego dorobek oraz wpływ na dziedzinę organizacji i zarządzania na trwałe zapisują się w historii polskiej nauki.

Stanowiska

Zbigniew Martyniak przez lata zyskał uznanie w obszarze organizacji i zarządzania, a oto przegląd jego głównych osiągnięć zawodowych:

• 1960 – objął stanowisko kierownika działu studiów i organizacji Krakowskich Zakładów Przemysłu Odzieżowego,
• 1961 – pełnił funkcję kierownika działu organizacji i analiz ekonomicznych w Południowych Zakładach Skórzanych w Chełmku,
• 1963 – został kierownikiem działu rekonstrukcji organizacyjno–technicznej branży odzieżowej w Krakowskich Zakładach Przemysłu Odzieżowego (okręg krakowski),
• 1964 – rozpoczął pracę jako starszy asystent w Akademii Ekonomicznej w Krakowie,
• 1972 – został kierownikiem Pracowni Technik Organizacji i Zarządzania oraz Zakładu Technik Organizatorskich i Zakładu Metodologii Organizowania,
• 1972–1975 – pełnił funkcję prodziekana Wydziału Ekonomiki Produkcji Akademii Ekonomicznej w Krakowie,
• 1972–1990 – pracował jako zastępca dyrektora Instytutu Organizacji i Zarządzania w Akademii Ekonomicznej w Krakowie,
• 1990–1992 – sprawował funkcję dyrektora Instytutu Organizacji i Zarządzania w Akademii Ekonomicznej w Krakowie,
• 1992 – objął stanowisko kierownika Katedry Metod Organizacji i Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Krakowie.

Członkostwa

W okresie od 1990 do 1994 oraz od roku 1998 Zbigniew Martyniak był członkiem Komisji Ekspertów Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. W latach 1991–1997 zasiadał w Zarządzie Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP).

W latach 1996–1998 pełnił funkcję przewodniczącego Senackiej Komisji do spraw Badań Naukowych. Równocześnie, w latach 1996–1999, był członkiem Senatu Akademii, przyczyniając się do kształtowania polityki akademickiej uczelni.

Od 1997 roku kieruje Główną Radą Naukową Towarzystwa Naukowego Organizacji i Kierownictwa, co podkreśla jego znaczącą rolę w polskim środowisku naukowym.

W latach 1998–1999 był przewodniczącym Sekcji Ekonomicznej Centralnej Komisji do spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych oraz członkiem Prezydium Komitetu Nauk Organizacji i Zarządzania Polskiej Akademii Nauk (PAN). Z uwagi na jego doświadczenie w 1999 roku objął stanowisko zastępcy przewodniczącego Prezydium tegoż komitetu.

Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia

W swoim dorobku Zbigniew Martyniak może poszczycić się licznymi nagrodami oraz odznaczeniami, które przyznano mu za jego wkład w rozwój edukacji oraz działalność naukową. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

• Srebrny Krzyż Zasługi (1976),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984),
• Medal im. Karola Adamieckiego (1985),
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1988),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1998),
• Nagrody Ministra Edukacji Narodowej i Sportu,
• Wielokrotnie nagrody Rektora Akademii Ekonomicznej w Krakowie.

Wybrane publikacje

Oto przegląd wybranych publikacji Zbigniewa Martyniaka, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w dziedzinie organizacji oraz zarządzania. Publikacje te obejmują zarówno książki autorskie, jak i redagowane, a także artykuły naukowe.

Do książek autorskich zaliczają się:

• Martyniak Zbigniew: Historia myśli organizatorskiej, 2002, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, ISBN 83-7252-120-4,
• Martyniak Zbigniew: Metody organizacji i zarządzania, 1999, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, ISBN 83-7252-014-3,
• Martyniak Zbigniew: Nowe metody i koncepcje zarządzania, 2002, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, ISBN 83-7252-142-5,
• Martyniak Zbigniew: Organizatoryka, 1987, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, ISBN 83-208-0526-0.

W dziedzinie książek redagowanych można wyróżnić:

• Martyniak Zbigniew (red.): Zarządzanie informacją i komunikacją. Zagadnienia wybrane w świetle studiów i badań empirycznych, 2000, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, ISBN 83-7252-050-X,
• Martyniak Zbigniew (red.): Elementy zarządzania informacją i komunikacją w przedsiębiorstwie, 1997, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, ISBN 83-87239-00-3.

Również artykuły z czasopism podkreślają jego wkład w dziedzinę badawczą:

• Martyniak Zbigniew: Przejawy niesprawności informacyjnej i kryteria oceny jakości informacji, w: Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 534, 2000, s. 5-12,
• Martyniak Zbigniew: System lean management, w: Organizacja i Zarządzanie, nr 1, 1998, s. 21-29,
• Martyniak Zbigniew: Reengineering – nowa metoda zarządzania, w: Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, nr 4, 1995, s. 3-6,
• Martyniak Zbigniew: Założenia systemu Shigeo Shingo, w: Organizacja i Kierowanie, nr 2, 1997, s. 49-63.

Te publikacje stanowią istotny wkład w obszarze teorii i praktyki zarządzania oraz organizacji, ukazując różnorodność podejść oraz metod pracy Zbigniewa Martyniaka.

---

Oceń: Zbigniew Martyniak

---