Michał Hakiel

---

Życiorys

Michał Hakiel przyszedł na świat w rodzinie Sylwestra Szczepana oraz Marii z Malinowskich. Był młodszy od swojego brata Antoniego, znanego z działalności socjalistycznej i niepodległościowej, który swoje zasługi przypieczętował odznaczeniem Krzyża Niepodległości.

Po zakończeniu edukacji na poziomie podstawowym, rozpoczął naukę w lubelskiej Szkole Męskiej, znanej jako „Szkoła Lubelska”. W roku 1912 związał się z tajną drużyną skautową, która później przyjęła nazwę II Lubelskiej Drużyny Harcerskiej im. Zawiszy Czarnego. W okresie od marca do sierpnia 1914 aktywnie uczestniczył w pracach Związku Strzeleckiego, a następnie od sierpnia 1914 do czerwca 1915 pełnił służbę w Lotnym Oddziale POW Okręgu Lubelskiego i Radomskiego.

W sierpniu 1915 roku zaciągnął się do I Brygady Legionów Polskich, w której szeregach walczył aż do października 1916 na froncie rosyjskim. Po wycofaniu tej brygady z pola walki został skierowany do obozu szkolnego w Łomży, gdzie ukończył Szkołę Oficerską Piechoty. Niestety, w lipcu 1917 roku, wskutek kryzysu przysięgowego, został internowany, początkowo w obozie w Łomży, a później w Szczypiornie.

Na początku kwietnia 1918 roku powrócił do Lublina, gdzie, od 20 marca do 1 października 1918, działał w POW Okręgu Kieleckiego, a następnie zasilił szeregi Wojska Polskiego. W 1919 roku, będąc w służbie wojskowej, zdał egzamin maturalny w Gimnazjum im. Stanisława Staszica. Został wcielony do 15 pułku piechoty i skierowany na front, gdzie walczył pod Pułtuskiem oraz uczestniczył w starciach z Armią Konną Budionnego, biorąc udział w bitwach pod Stepankowicami i Moniatyczami.

Po zakończeniu działań wojennych, pozostał w 15 pp i równocześnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych Uniwersytetu Lubelskiego (późniejszy KUL) w latach 1921–1923 oraz 1925–1926. Awansował na stopień porucznika 1 sierpnia 1921 (z datą senioratu 1 lipca 1919) i został przeniesiony do 8 pułku piechoty Legionów. Z kolei 1 sierpnia 1925 roku przejął dowództwo 9 kompanii 8 pp Leg. Trzeciego maja 1926 roku uzyskał awans na kapitana, z senioratem przypadającym na 1 lipca 1925 i 64. lokatą w korpusie oficerów piechoty.

Od roku 1928, jako oficer nadetatowy 8 pp, zasilał Komendę Garnizonu i Miasta Lublina, zajmując się funkcją adiutanta oraz referenta w zakresie dyscyplinarno-karnym. Po 5 czerwca 1935 roku przeniesiono go do korpusu oficerów administracji, w tym do grupy administracyjnej. Na początku marca 1939 roku pełnił funkcję kierownika referatu saperów w Samodzielnym Referacie Ogólnym Sztabu Dowództwa Korpusu Nr II w Lublinie.

W dniu 14 września 1939 roku ewakuował się z Komendą Garnizonu i Miasta w kierunku wschodnim, gdzie 18 września dostąpił niewoli radzieckiej w Łucku. Został osadzony w obozie w Kozielsku, a 29 listopada 1939 roku rodzina otrzymała od niego list. W okresie 11-12 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD, pojawiając się na liście wywózkowej 025/1, pozycja 11, nr akt 2068 z 9 kwietnia 1940. Michał Hakiel padł ofiarą mordu pomiędzy 13 a 14 kwietnia 1940 roku w lesie katyńskim, gdzie z ręki NKWD znalazł swój tragiczny koniec.

Jego szczątki zostały zidentyfikowane podczas ekshumacji w 1943 roku, a zapis w dzienniku ekshumacji widnieje pod datą 30 kwietnia 1943. Znaleziono przy nich książeczkę wojskową, certyfikat nadania odznaczenia, list oraz dokumenty dotyczące spraw handlowych. Figuruje na liście AM-185-737 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 0737. Jego pogrzeb miał miejsce w pierwszej mogile bratniej. Nazwisko Hakiela jest również umieszczone na liście ofiar w publikacjach takich jak Gońcu Krakowskim nr 107 oraz Nowym Kurierze Warszawskim nr 111 z 1943 roku. Krewni przez długi czas, do 1950 roku, starali się o informacje na temat Michała Hakiela w Biurze Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

W życiu osobistym był żonaty z Marianną z Pułaskich, a para doczekała się córki Marii oraz syna Michała. Na koniec, 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło przyznał mu pośmiertnie stopień majora, co zostało oficjalnie ogłoszone podczas ceremonii „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” w Warszawie w dniu 9 listopada 2007 roku.

Ordery i odznaczenia

Michał Hakiel, znany ze swoich zasług na polu walki oraz działalności patriotycznej, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami i wyróżnieniami, które potwierdzają jego zaangażowanie w sprawy ojczyzny. Poniżej przedstawiamy listę jego odznaczeń:

• Krzyż Niepodległości z Mieczami – przyznany 27 czerwca 1938 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”, w miejsce wcześniej nadanego Krzyża Niepodległości,
• Krzyż Walecznych (dwukrotne odznaczenie),
• Złoty Krzyż Zasługi – nadany 18 lutego 1939,
• Srebrny Krzyż Zasługi – przyznany 10 listopada 1928,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Brązowy Medal za Długoletnią Służbę,
• Krzyż Kampanii Wrześniowej – nadany pośmiertnie 1 stycznia 1986,
• Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej,
• Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych,
• Odznaka pamiątkowa 8 pułku piechoty Legionów,
• Odznaka pamiątkowa 15 pułku piechoty.

Każde z tych odznaczeń stanowi ważny element historii Polski oraz ukazuje oddanie Michała Hakiela dla narodowej walki o niepodległość.

---

Oceń: Michał Hakiel

---